به گزارش ایران اکونومیست، لازمه داشتن جامعه سالم، سلامت خانواده است و در این حوزه سلامت مردان بهاندازه سلامت زنان اهمیت دارد. مردان علاوه بر نقش پدری و همسری، مدیریت خارج از منزل و اداره امور اقتصادی را نیز برعهده دارند، بنابراین ایجاب میکند، توجه ویژهای به سلامت آنها شود. مقوله سلامت مردان مقولهای چندبعدی و پیچیده است که تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی قرار دارد. شواهد بسیار در دست است که نشاندهنده عدم توزیع عادلانه و یکنواخت سلامت در میان گروههای مختلف جنسی و سنی است. شاید بتوان ویژگیهای خاص و نوع دیدگاه متمایز مردان به مقوله سلامت نسبت به زنان را عمدهترین عامل تعیینکننده این نوع توزیع دانست.
بنا بر نظرات متخصصان، پسران و دختران از سنین پایین، برای چگونگی پاسخ به درد بر اساس هنجارهای جنسیتی، اجتماعی میشوند. به پسران و مردان آموزش داده میشود که خشن باشند، درد را تحمل کنند و تجربیات دردناک را تاب بیاورند، درحالیکه دختران و زنان در جامعه یاد میگیرند تا حساس باشند، مراقب باشند و ناراحتیهایشان را بیان کنند. زنان بیشتر از مردان در پی کسب اطلاعات در خصوص پیشگیری از بیماریها هستند، اما مردان در دنیای امروز دارای امید به زندگی ناکافی و مرگومیر بالا به دنبال ابتلا به بیماریها هستند که میتواند با عوامل بیولوژیکی، قومی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مداخلات بهداشتی توضیح داده شود.
در همین رابطه، یک پژوهش توسط محققانی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی و دانشکده علوم پزشکی اسفراین انجام شده است که در آن، علل عدم مراجعه مردان به مراکز بهداشتی و درمانی جهت دریافت خدمات سلامت مورد موشکافی علمی واقع شده است.
آنها این تحقیق را روی ۳۸۰ نفر از مردان بالای ۱۸ سال و با استفاده از پرسشنامهای دو قسمتی شامل سؤالات جمعیت شناختی و عوامل مؤثر بر عدم مراجعه مردان به مراکز بهداشتی و درمانی انجام دادند.
براساس نتایج این مطالعه، عدم مراجعه مردان به مراکز بهداشتی درمانی با نوع قومیت و سطح تحصیلات آنها، ارتباط معنیدار و قابل توجهی داشته است، درحالیکه به نظر میرسد مواردی چون سن، وضعیت تأهل، وضعیت اقتصادی و شغل دراینباره تأثیر چندانی نداشتهاند.
به گفته سکینه رخشنده رو، استادیار و محقق آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت و ایمنی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و چهار همکار دیگرش در این پژوهش، «شرایط فیزیکی نامناسب مراکز سلامت و عدم اعتماد به پرسنل بهداشتی از مهمترین عوامل عدم مراجعه مردان به مراکز بهداشتی درمانی بوده است».
آنها میافزایند: «با توجه به یافتههای ما، لزوم بهبود وضعیت فیزیکی مراکز و رازداری و محرمانگی اطلاعات، داشتن رفتار مناسب با مردم و ارتقاء مهارت پرسنل حائز اهمیت بسیاری در ایجاد رغبت بیشتر در مردان برای پیگیری مشکلات سلامت خود است. لذا به مدیران بهداشتی پیشنهاد میشود تا سیاستگذاریها و برنامهریزیهای مناسب را در جهت افزایش آمار مراجعه مردان به مراکز انجام دهند».
در این پژوهش که نتایج آن در «فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی» منتشر شده است، همچنین به لزوم بهبود وضعیت فیزیکی مراکز و پایگاههای سلامت ازلحاظ تمیز بودن محیط، بهروز بودن تجهیزات پزشکی، وجود تابلوهای راهنما، وجود امکانات بهداشتی و جلب اعتماد مردم به پرسنل با رازنگهداری و علاقهمند بودن آنان، صبور بودن و داشتن تخصص کافی اشاره شده است.