به گزارش ایران اکونومیست؛ هزینههای درمانی در سیستم بهداشت و درمان ما برای بیماران قابل توجه بوده وهست. حال آنکه برای بیماریهایی مانند سرماخوردگی، کمترین بیماری ممکن و البته بیشترین بیماری شایع در بین عموم، حداقل ۵۰۰ هزار تومان باید پرداخت شود. افزایش نرخ ویزیت، گران شدن داروها و افزایش هزینه تزریقات، باعث شده تا بیماران گاهی با خود درمانی باعث بدتر شدن بیماری خود بشوند. به قولی در آمدها به ریال و خرج کردن به دلار است.
بسیاری از افراد با امکانات مالی محدود، نمیتوانند هزینههای چندصد هزار تومانی برای سادهترین بیماریها را تحمل کنند. این موضوع باعث میشود که بیماران با امکانات مالی ضعیف، به دنبال راهکارهای جایگزین و ارزانتر برای درمان خود باشند.
یکی از مثالهای روشن در این خصوص، هزینههای درمان سرماخوردگی معمولی است. سرماخوردگی، یکی از بیماریهای رایج و سادهترین مشکلات سلامتی است که بسیاری از افراد در طول سال با آن مواجه میشوند. اما اخیراً، حتی برای درمان چنین بیماری سادهای، بیماران باید هزینههای بسیار بالا را پرداخت کنند.
درک دلایلی که شخص را به خود درمانی سوق میدهد و آگاهی از خطرات مرتبط با آن میتواند به پیشگیری از پیامدهای خطرناک خود درمانی کمک کند. برخی از دلایل شایعی که افراد را به خود درمانی میکشاند عبارتند از:
1. عدم دسترسی به مراقبتهای پزشکی: برخی افراد به دلیل محدودیتهای مالی، عدم وجود بیمه، فاصله جغرافیایی و یا عدم اعتماد به سیستم بهداشت و درمان، امکان دسترسی به مراقبتهای پزشکی را ندارند و بنابراین به خود درمانی میپردازند.
2. اعتقاد به دانش فردی: برخی افراد ممکن است به دلیل اعتقاد به دانش خود و اطلاعاتی که از منابع غیرعلمی به دست میآورند، به خود درمانی روی بیاورند و فکر کنند که نیازی به مشورت با پزشک ندارند.
3. عدم صبر: برخی افراد ممکن است به دلیل عدم صبر و تمایل به درمان سریع، به خود درمانی روی بیاورند تا زمان و هزینه بیشتری در مراجعه به پزشک صرف نکنند.
4. تأثر از تجربیات گذشته: تجربیات منفی گذشته در مراجعه به پزشک، بلایای داروها یا تداخلات درمانی ممکن است باعث شود که برخی افراد به خود درمانی روی بیاورند تا از ریسکهای مرتبط با درمان تخصصی خود دوری کنند.
خود درمانی با خطرات جدی همراه است که عبارتند از:
1. تشخیص نادرست: هرگونه تشخیص بیدقت و نادرست بدون مشاوره پزشک ممکن است باعث درمان ناکارآمد یا افزایش بیماری شود.
2. افزایش خطر تداخل دارویی: استفاده همزمان از چندین دارو بدون مشورت پزشک میتواند خطر تداخل دارویی را افزایش دهد و عوارض جانبی جدی را به دنبال داشته باشد.
3. انتخاب نادرست درمان: انتخاب نادرست داروها، دستگاهها و روشهای درمانی بدون داشتن دانش و تخصص ممکن است باعث عدم بهبود بیماری یا ایجاد عوارض جدی شود.
4. خطر وابستگی به دارو: خود درمانی بیرویه و استفاده بیش ازحد از داروها مثل مصرف مسکن ها ممکن است باعث وابستگی به دارو شود که علاوه بر مشکلات جسمی، مشکلات روانی و اجتماعی را نیز به همراه داشته باشد.
5. عدم شناسایی و تشخیص بیماریهای جدی: در برخی موارد، شخص ممکن است بیماری جدی را تشخیص ندهد یا درمان مناسب برای آن را انتخاب نکند، که میتواند به تشدید بیماری و طولانی شدن فرآیند درمان منجر شود.
6. عدم پیگیری و پیشرفت بیماری: با خود درمانی، ممکن است بهبودی بیماری به صورت کامل اتفاق نیفتد و بیماری در حال پیشرفت باشد، که میتواند به مشکلات جدیتر و پیامدهای خطرناکتر منجر شود.
7. عدم دسترسی به مراقبتهای اضطراری: در برخی موارد نیاز به مراقبتهای اورژانسی و اضطراری ممکن است وجود داشته باشد. خود درمانی ممکن است باعث تأخیر در دریافت مراقبت مورد نیاز شود و به پیامدهای جدی و حتی مرگبار منجر گردد.
به طور کلی، برای جلوگیری از پیامدهای خطرناک خود درمانی، توصیه میشود که همواره با مشاوره پزشک و تیم درمانی مربوطه در مورد بیماری و درمان صحبت کنید و از راهنمایی و نظرات حرفهای آنها استفاده کنید. همچنین، هرگز از داروها یا روشهای درمانی بدون مشورت پزشک استفاده نکنید و در صورت بروز هر گونه عارضه یا تغییر در وضعیت خود، به پزشک مراجعه کنید.