به گزارش خبرنگار ایران اکونومیست، حضور صنایع دستی و هنرهای سنتی در جامجهانی ۲۰۲۲ قطر در مقایسه با دورهی قبل پررنگتر به نظر میرسد. با این حال انتقادهایی از جانب برخی فعالان صنایع دستی، خصوصا در استان ها مطرح است که از نحوه انتخاب افراد برای حضور در این رویداد گله دارند.
آرش گلریز خاتمی، هنرمند فعال در رشتهی خاتمکاری و ساکنِ استان شیراز یکی از این منتقدان است. او به نامههایی اشاره می کند که با انتقاد از «انحصار در انتخابِ فعالان صنایع دستی برای حضور در نمایشگاههای خارج از کشور» به متولیان امر ارسال شده است.
این فعال صنایع دستی میگوید: «ما در رشتهی خودمان چندین سال است که کار میکنیم اما مدتهاست که برای برگزاری نمایشگاه در خارج از کشور دعوتی از ما نمیشود. ما از زمان خانم پویا محمودیان بارها نامه زدیم و اعتراض خود را منتقل کردیم اما فایدهای نداشت؛ الان بعد از دو سال کرونا که کارگاهها به زور خودشان را سرپا نگه داشتند اما باز هم برای حضور در نمایشگاههای خارجی از ما هنرمندان دعوتی نمیشود.»
گلریز خاتمی در ادامه مطرح میکند: «نهادی به اسم اتحادیه تشکیل شده و هرچه نمایشگاه خارج از کشور است، هیات مدیره این اتحادیه که مدتهاست ثابت مانده، اعزام میشود. دلسوزی ما این است که این افراد اصلا جنسِ شیرازی با خودشان به این نمایشگاهها نمیبرند و فقط کالاهایی را به اسم هنر شیراز میفروشند.»
این هنرمند که تأکید دارد حتی اگر اجازهی فروش صنایع دستی در جام جهانی هم نباشد، این هنرمندان هستند که باید اعزام شوند، دربارهی این موضوع تصریح می کند: «وقتی شما کار فاخری را برای نمایشگاه خارجی میبرید، حتی اگر اجازهی فروش هم نداشته باشید، میتوانید برای تولید سفارش دریافت کنید یا میتوانید بِرند خود را معرفی کنید. البته با هزینهای که در حوزهی صنایع دستی برای نمایشگاه قطر صرف شده، بعید می دانم بحث فروش مطرح نباشد.»
در این زمینه بخوانید:
این یک فرصت است اگر قطریها خوش قول باشند
گلریز خاتمی حرف هایش را با طرح چند سوال ادامه می دهد: «در جلسهای که برای بیمه برگزار شده است، آقای احمدی، معاون صنایع دستی شیراز گفته بودند که ۲۰۰ میلیارد تومان محصولات صنایع دستی شیراز به قطر برده شده است. این ۲۰۰ میلیارد تومان برای کدام هنرمند بوده است؟ چرا از تولیدکنندگان کسی خبر ندارد؟ ما چرا از رسانهها فهمیدیم؟ چند سال است که افرادی به اسم هنرمند بودن در اتحادیه نمایشگاههای خارجی را تبدیل به انحصار برای خود کردهاند.»
او در ادامه از نحوهی برگزاری نمایشگاههای داخلی نیز چنین انتقاد میکند: «وضعیت نمایشگاههای داخلی هم به لحاظ فروش مناسب نیست. در دوران کرونا که اصلا نمایشگاهی برگزار نشد. بعد از کرونا نیز نمایشگاههایی که در حوزه صنایع دستی برگزار شده، بیشتر مانند دوشنبه بازار بوده است. برای مثال در حافظیه برخی صنعتگران زن که در خانه و در فضای کوچکی کار می کنند، میروند اما بیشتر نمایشگاهها از نظر فروش خوب نبودهاند؛ چون مردم قدرت خرید ندارند. ما که کار بزرگ و خاص تولید میکنیم، نیاز به مشتری و مخاطب خاص داریم.»
این هنرمند در پایان دربارهی نامههای انتقادی به معاونت صنایع دستی هم میگوید: «از زمان خانم پویا محمودیان تا روی کار آمدن خانم مریم جلالی به عنوان معاون صنایع دستی جدید که حتی به شیراز هم سفر کردند، بارها نامههایی در انتقاد به انحصاری که برای نمایشگاههای خارجی وجود دارد نوشتیم و ارسال کردیم. در سفر اخیر ایشان از طرف انجمن هنرمندان پیشکسوت فارس که یک گروه ۲۰۰ نفره بودیم، نامهای برای اعتراض نوشتیم و صحبت کردیم اما تاکنون نتیجهای نداشته است.»