برنامه "چشم انداز" با موضوع چشم انداز سلامت و با حضور دکتر مهدی حسینیان عضو هیئت علمی پژوهشکده سرطان کشور، دکتر عباس نجاری عضو کارگروه رایانش زیستی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و احسان نمازی زاده مدیر کل امور دولت دبیر خانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو هیئت انطباق شورای مرکزی نظارت بر قوای سه گانه کشور روانه آنتن شد.
دکتر عباس نجاری در خصوص رایانش زیستی گفت: این رشته، رشته بین بخشی و چند وجهی است که از همه علوم ریاضی و کامپیوتر و سخت افزار و نرم افزار و ژنتیک برای پیشگیری و پیش بینی همچنین برای بهبود معیشت و زندگی بشر استفاده می کند.
وی با بیان این که بیشتر در حوزه سلامت تمرکز کرده ایم، اظهار داشت: این موضوع با اصل سوم و 29 قانون اساسی ارتباط دارد و با سند چشم انداز نیز منطبق است. در حوزه رایانش زیستی تمام تلاش ما این است که چرخشی از درمان به پیشگیری ایجاد کنیم و همچنین کمک بهتر به بهبود سریع تر در صورت بروز بیماری مانند سرطان است.
عضو کارگروه رایانش زیستی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: قرار است انشالله در ده سال آینده، ایران در مورد پیشگیری، درمان و عدالت به نقطه ای برسد که در منطقه اول باشیم و برای مردم نیز بهترین شرایط را ایجاد کنیم.
نجاری به شرایط موجود در جهان اشاره کرد و بیان داشت: شرکت های بزرگ جهان مانند مایکروسافت، گوگل و حتی مرسدس بنز و امثال آن، تلاش می کنند اطلاعات ژنومیک انسان ها و حیوانات و هر چه در حیات وجود دارد را جمع آوری کنند تا از آن دارویی را کشف کنند و به نام خودشان ثبت کنند. به عنوان مثال یکی از پیش بینی ها این است که در چند سال آینده بیماری افسردگی شایع خواهد شد و این موضوع به قسمتی از مغز مرتبط خواهد بود که ژن آن نیز کشف شده است و در بازوی کوتاه کروموزوم شماره 6 است. بر اساس اطلاعاتی که رایانش زیستی در اختیار قرار داد، متوجه شدیم بخش دیگری از دی.ان.ای که برای ما بی معنی بود، در کروموزوم دیگری فعالیت می کند با کروموزوم شماره 6 در ارتباط است که این ارتباط را رایانه ها کشف کردند.
عضو کارگروه رایانش زیستی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ادامه داد: بعد متوجه شدند این کروموزوم زمانی فعال می شود که فرد در تابش مستقیم نور آفتاب قرار می گیرد و یا زمانی که به صورت خود آب می زند. به همین جهت فرضیه ای ارائه شد که بر اساس آن کسانی که صبح ها زودتر از خواب بلند می شوند و به صورت شان آب می زنند، کمتر دچار افسردگی می شوند. در حقیقت این یکی از نتایج رایانش زیستی است و وجود چنین کارگروهی در راستای اهداف چشم انداز است.
در ادامه دکتر مهدی حسینیان با بیان اینکه هدف ما در تمام فرآیندهای حوزه سلامت تحقق سند چشم انداز است، گفت: سند چشم انداز به عنوان میثاق ملی روبروی چشمان ما است و باید همه برنامه های خودمان را با سند چشم انداز هماهنگ کنیم.
وی افزود: متولیان امر در کشور با این رویکرد حرکت می کنند و برای اینکه گام درستی را در این حوزه بر دارند، طرح رسیدن با سند چشم انداز را از طریق نقشه جامع علمی کشور ترسیم کرده اند.
وی با طرح این پرسش که آیا موضوع سلامت و بهداشت در نقشه جامع علمی کشور ایجاد شده است یا خیر، اظهار داشت: اگر به نقشه جامع علمی کشور نگاهی بیاندازیم متوجه می شویم که اولویت های کشوری در پنج محور مورد بررسی قرار گرفته اند؛ اولویت های حوزه فناوری، علوم پایه و کاربردی، علوم انسانی و معارف اسلامی، هنر و سلامت. بنابراین سلامت جزو یکی از پنج محور اساسی نقشه جامع علمی کشور مورد بررسی قرار گرفته است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده سرطان کشور تصریح کرد: سلامت به عنوان یکی از زیرساخت و شاید اصلی ترین زیرساخت تحقق دیدگاه های نقشه جامع علمی کشور مورد تاکید است. خود نقشه جامع علمی در سه اولویت الف، ب و ج تقسیم بندی می شود که در اولویت الف نقشه جامع علمی در حوزه سلامت چهار محور مورد تاکید قرار گرفته است؛ محور دانش پیشگیری و ارتقا سلامت.
وی در خصوص محور دانش پیشگیری و ارتقاء سلامت گفت: در این حوزه وقتی به سیاست های کلی سلامت مراجعه می کنیم متوجه می شویم، در بند دو و یک با عنوان اولویت پیشگیری بر درمان از این رویکرد کلان نقشه منبعث می شود.
وی از سیاست گذاری و اقتصاد سلامت به عنوان دومین محور یاد کرد و تاکید داشت: اتفاقا به صرفه تر است که رویکرد دانش و پیشگیری را داشته باشیم. بحث بعدی الگوی شیوه زندگی سالم منطبق بر آموزه های اسلامی و استفاده از الگوهای تغذیه بومی است. این چهار محور در اولویت الف نقشه جامع علمی کشور در حوزه سلامت مورد تاکید قرار گرفته است.
حسینیان به اولویت ب نقشه جامع علمی کشور اشاره کرد و گفت: در این اولویت شاهد هستیم داروهای جدید و نو ترکیب، مدیریت اطلاعات و دانش سلامت، طب سنتی، تجهیزات پزشکی، ژن درمانی و فن آوری تغذیه مورد تاکید قرار گرفته است و در واقع اگر بخواهیم سند چشم انداز را محقق کنیم، باید در این حوزه ها فعالیت کنیم.
در ادامه احسان نمازی زاده در خصوص سیاست های کلی گفت: قبل از بازنگری در قانون اساسی، در سال 68 خلایی در نظام وجود داشت و آن نبود چهارچوب ها و سیاست های کلی بود. این موضوع در بازنگری قانون اساسی در دستور کار قرار گرفت که منتج آن بند یک و دو اصل 110 قانون اساسی است.
عضو هیئت انطباق شورای مرکزی نظارت بر قوای سه گانه کشور افزود: در این دو بند ذکر کرده است که تعیین سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت و تشخیص مجمع تشخیص مصلحت نظام است و همچنین نظارت بر حسن اجرای آن است که از وظایف رهبری است که رهبری آن را به مجمع تفویض کرده اند.
