فراخوان کنار گذاشتن سلاح توسط «پ.ک.ک»؛ گامی برای نفی خشونت و تقویت امنیت منطقه

به گزارش خبرنگار بین الملل ایران اکونومیست، پس از حدود ۴ دهه تنش و درگیری بین گروه مسلح و شبه نظامی پ. ک.ک با حکومت ترکیه که دامنه و گستره آن به کشورهای همجوار ترکیه از جمله سوریه و عراق نیز کشیده شد و نزدیک به ۴۰ هزار نفر کشته برجای گذاشت (آمار غیر رسمی از کشته شدن ۱۰۰ هزار نفر در این سال ها خبر می دهد)؛ تحرکات سیاسی حزب دمکراسی و برابری خلق‌های ترکیه و برگزاری سه جلسه دیدار با عبدالله اوجالان رئیس پ. ک.ک در زندان استانبول، به صدور بیانیه ای از سوی اوجالان درباره سرنوشت و آینده این گروه منجر شد که این امر می‌تواند در داخل ترکیه و وضعیت منطقه تاثیرگذار باشد.

پس از سه دیدار یاد شده، اوجالان در پیام خود از گروه پ. ک.ک خواست تا سلاح خود را کنار گذاشته و به سمت انحلال حرکت کنند.

عبدالله اوجالان رئیس ۷۵ ساله پ. ک.ک در سال ۱۹۹۹ توسط نیروهای امنیتی ترکیه بازداشت شد و از آن زمان او در حال گذراندن حکم حبس ابد در جزیره‌ ایمرالی در جنوب استانبول است.

اوجالان: «پ. ک. ک» باید خود را منحل کند

نماینده حزب دموکراسی و برابری خلق های ترکیه روز پنجشنبه (۹ اسفند) در کنفرانسی مطبوعاتی در استانبول با قرائت بیانیه عبدالله اوجالان به نقل از او اعلام کرد: همه گروه‌ها باید سلاح خود را به زمین بگذارند و حزب کارگران کردستان باید خود را منحل کند.

در بیانیه اوجالان آمده است: از همه گروه‌ها دعوت می کنم که سلاح را زمین بگذارند و من مسئولیت تاریخی آن را برعهده می گیرم.

او افزود: از حزب کارگران کردستان می خواهم که یک کنفرانس عمومی را برگزار و تصمیم برای انحلال خود را اتخاذ کند.

به گفته نماینده حزب دموکراسی و برابری خلق های ترکیه، عبدالله اوجالان در بیانیه خود از رئیس جمهور ترکیه و همه احزاب تشکر کرده است.

در بخش دیگری از بیانیه اوجالان آمده است: زبان عصر، صلح است و جامعه دموکراتیک نیاز به توسعه دارد.

اوجالان در این بیانیه افزوده است: راهی جز دموکراسی و گفت وگوی دموکراتیک وجود ندارد و بقای جمهوری جز از طریق دموکراسی برادرانه ممکن نیست.

«تونجر باکرهان» رئیس حزب دمکراسی و برابری خلق های ترکیه پیش از این گفته بود که اوجالان به زودی یک بیانیه تاریخی صادر خواهد کرد و ما از آن حمایت می کنیم.

واکنش کردهای سوریه و عراق به درخواست اوجالان

شبکه سعودی العربیه گزارش داد که مظلوم عبدی فرمانده گروه مسلح موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» (قسد) در واکنش به درخواست اوجالان مبنی بر انحلال پ. ک.ک و خلع سلاح، اعلام کرد که این موضوع تنها به پ. ک.ک مربوط است و ارتباطی با عناصر قسد ندارد.

عبدی افزود که اوجالان پیامی در این خصوص ارسال کرده که «بسیار مثبت» بوده و بر اهمیت صلح و امنیت در منطقه تأکید دارد.

وی افزود که اجرای این درخواست می‌تواند بهانه‌های ترکیه برای ادامه حملات علیه عناصر قسد را از بین ببرد.

از سوی دیگر، نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق از درخواست اوجالان استقبال کرده و از عناصر مسلح کُرد خواست که آن را اجرا کنند.

او در پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» اعلام کرد: از پیام و درخواست عبدالله اوجالان برای خلع سلاح و انحلال پ. ک.ک به گرمی استقبال می‌کنیم و از این گروه می‌خواهیم که به این پیام پایبند باشد و آن را اجرا کند.

بارزانی همچنین گفت کرد که اقلیم کردستان عراق آماده است تا به‌طور کامل از روند صلح حمایت کند.

استقبال سازمان ملل از اقدام اوجالان برای انحلال پ. ک.ک

سخنگوی سازمان ملل اعلام کرد که آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل از اقدام عبدالله اوجالان رئیس گروه مسلح کارگردان کردستان ترکیه برای انحلال این گروه استقبال می کند.

استفان دوجاریک به خبرنگاران گفت: همه ما گزارش‌ها از ترکیه را دیده ایم که عبدالله اوجالان رئیس زندانی پ. ک.ک در پیامی از جنگجویان می‌خواهد سلاح‌های خود را زمین بگذارند و این گروه منحل کنند.

دوجاریک تصریح کرد: دبیرکل سازمان ملل از این تحول مهم استقبال می کند و این نشان دهنده بارقه امیدی است که منجر به حل یک درگیری طولانی مدت می شود.

سخنگوی سازمان ملل در پاسخ به سوالی درباره نقش دبیرکل سازمان ملل در این زمینه گفت: ما وضعیت را زیر نظر داریم. بدیهی است تلاش می کنیم جزئیات بیشتری را در مورد مراحل بعدی دقیقاً به دست آوریم.

آلمان و انگلیس درخواست اوجالان را فرصتی برای صلح دانستند

دولت های آلمان و انگلیس از درخواست اوجالان برای خلع سلاح پ. ک.ک و انحلال این گروه استقبال کرده و آن را فرصتی برای رسیدن به صلح قلمداد کردند.

یک سخنگوی اولاف شولتس صدر اعظم آلمان گفت: درخواست اوجالان در نهایت فرصتی به منظور غلبه بر مبارزه خشونت‌آمیز و رسیدن به صلحی پایدار برای مساله کردی ایجاد کرده است.

وزارت خارجه نیز این درخواست را «فرصتی تاریخی» برای پایان پایان چندین دهه ناآرامی در ترکیه توصیف کرد و در بیانیه‌ای افزود: پایان دادن به خشونت اولین گام مهم است اما به گام‌های بیشتری نیاز است که شامل احترام و تضمین حقوق فرهنگی و دموکراتیک کردها در ترکیه است. ما در دولت فدرال آلمان آماده‌ایم از چنین روندی حمایت کنیم.

از سوی دیگر، وزارت خارجه انگلیس در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما از حرکت مردم ترکیه به سمت صلح و امنیت استقبال می‌کنیم.

این بیانیه ترکیه را «متحدی نزدیک در ناتو و شریکی پایدار در مبارزه با تروریسم» توصیف کرد و افزود: ما همه طرف‌ها را برای مشارکت در یک روند صلح‌آمیز و سازنده که ضامن امنیت، ثبات و احترام به حاکمیت قانون باشد، تشویق می‌کنیم.

واکنش آمریکا و عراق به پیام اوجالان برای انحلال پ. ک.ک

کاخ سفید در واکنش به بیانیه اوجالان اعلام کرد که این امر یک تحول مهم است و به برقراری صلح در منطقه‌ پر تنش کمک می‌کند.

وزارت امور خارجه عراق نیز با انتشار بیانیه‌ای از پیام اوجالان در زمینه انحلال پ. ک.ک استقبال کرد و آن را گامی مثبت و مهم در راستای برقراری ثبات در منطقه دانست.

در این بیانیه تأکید شد که این اقدام می‌تواند تأثیر بسزایی در تأمین امنیت عراق و مناطق حضور پ. ک.ک در اقلیم کردستان عراق و سایر شهرها داشته باشد.

وزارت خارجه عراق گفت‌وگو و راه‌حل‌های سیاسی را بهترین مسیر برای حل اختلافات و پایان درگیری‌ها عنوان کرد و خواستار تسریع در اجرای گام‌های عملی برای خلع سلاح شد.

این وزارتخانه همچنین بر تعهد دولت عراق به روابط دوجانبه با ترکیه در چارچوب منافع مشترک، پیوندهای تاریخی و جغرافیایی تأکید و اعلام کرد که اصل عدم مداخله را حفظ خواهد کرد.

استقبال ایران از فراخوان کنار گذاشتن سلاح توسط پ. ک.ک

سخنگوی وزارت امور خارجه با استقبال از فراخوان رئیس گروه پ. ک.ک برای کنار گذاشتن سلاح، این تصمیم را گامی مهم در جهت نفی خشونت دانست.

اسماعیل بقائی روز جمعه تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران از هر روندی که موجب توقف تروریسم و تقویت امنیت در کشور همسایه ترکیه شود استقبال می‌کند و امیدوار است این تحول در سطح منطقه نیز آثار مثبت داشته باشد.

هاکان فیدان: آمریکا باید از حمایت «پ. ک.ک» دست بردارد

«هاکان فیدان» وزیر امور خارجه ترکیه گفت که آمریکا باید از حمایت از پ. ک.ک که تهدیدی برای ترکیه به شمار می‌آید، دست بردارد.

وی با اشاره به اینکه این موضوع برای ترکیه یک مساله امنیت ملی بسیار مهم به شمار می‌آید، گفت: این وضعیت برای واشنگتن تاکتیکی برای نگه داشتن عناصر داعش در زندان‌ها است اما در عین حال، حمایت از اعضای پ. ک.ک برای دستیابی به این هدف موضوعی است که امنیت ملی ترکیه را تهدید می‌کند.

وزیر خارجه ترکیه این وضعیت را «ماده سمی» در روابط آنکارا و واشنگتن توصیف کرد و گفت: باید از این وضعیت رهایی یافت. پ. ک.ک و عناصر مرتبط با آن یک سوم از اراضی سوریه را که ساکنان اغلب آن عرب هستند، اشغال کرده است.

وزیر خارجه ترکیه افزود: پ. ک.ک به این امر اکتفا نکرد بلکه بر مناطق دارای نفت و گاز طبیعی تسلط یافت و آن‌ها را به ملت سوریه می‌فروشد و پول دریافت می‌کند.

فیدان ادعا کرد که تقریباً ۲ هزار نفر از اعضای پ. ک.ک از دیگر مناطق در منطقه به سوریه رفتند و در رده بالای گروه (قسد) فعالیت می‌کنند.

ترکیه مساله پ. ک. ک را یک تهدید علیه امنیت ملی خود تعریف کرده و در این سال‌ها به بهانه آنچه که آن را حضور عناصر مسلح پ. ک.ک خوانده است، به طور مداوم به خاک سوریه و عراق و مناطق کُردنشین آنها حملات نظامی انجام داده و مناطقی در این دو کشور را نیز به اشغال خود در آورده است و تاکنون بر اساس آمار و گزارش‌های ارائه شده تعداد زیادی از شهروندان غیرنظامی سوریه و عراق بر اثر این حملات جان خود را از دست داده یا مصدوم شده اند و مناطق و روستاهای زیادی نیز در مناطق مرزی سوریه و عراق با ترکیه تخریب شده اند. سوریه و عراق بارها این حملات را محکوم و آن را نقض تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود دانسته و خواهان پایان دادن به اشغالگری ترکیه شده اند و کشتن غیرنظامیان را نقض حقوق بشر دانسته اند.

طبیعی است در صورتی که پ. ک.ک دیگر به فعالیت مسلحانه خود ادامه ندهد و از پیام صادر شده اوجالان تبعیت کند؛ بهانه‌ای هم برای حملات ترکیه به خاک عراق و سوریه وجود نخواهد داشت و می‌توان امیدوار بود که یکی از جنگ‌های فرسایشی منطقه به پایان خود نزدیک می‌شود. مخاطب پیام اوجالان تمام گروه‌ها و شاخه‌های مختلف پ. ک.ک هستند.

هرچند پرداخت به موضوع کُردهای سوریه، ترکیه و عراق در ابعاد مختلف و با وجود جریان‌های گوناگونی که دارند تفاوت‌هایی را دارد؛ اما در کلیت می‌توان امیدوار بود که گام مثبتی در راستای آرامش و ثبات مناطق کُردنشین منطقه غرب آسیا برداشته شود.