به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابط عمومی مرکز بینالمللی میکروفیلم نور، مراسم رونمایی مجموعه ۱۰ جلدی فهارس اسناد تاریخی، همراه با چاپ ۱۷۴۹ سند مربوط به دوره گورکانیان و آصفجاهیان و همچنین فهرست نسخههای خطی کتابخانه موزه باستانشناسی ایالت تلنگانا در کتابخانه موزه باستانشناسی ایالت حیدرآباد با حضور شخصیتهای علمی -فرهنگی ایران و هند برگزار شد.
در این رویداد که با همکاری مرکز بینالمللی میکروفیلم نور، آرشیو ایالت تلنگانا و سازمان میراث فرهنگی ایالت تلنگانا برگزار شد مجموعهای از نسخههای خطی نفیس از موزه باستانشناسی حیدرآباد از جمله نسخه «سلامان و ابسال» عبدالرحمن جامی به خط سلطان علی مشهدی، مثنوی «یوسف و زلیخا» به خط میر علی هروی، «تحفةالملوک» به خط میرعماد الحسنی و دیوان وصال شیرازی به خط خود او به نمایش درآمد.
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با حضور در این جلسه با اشاره به روابط دیرینه ایران و هند، بر تأثیرگذاری متقابل این دو تمدن در حوزههای علمی، ادبی و هنری تأکید کرد و گفت: روابط ایران و هند نهتنها به سیاست و اقتصاد محدود نمیشود، بلکه ریشه در تاریخ، فرهنگ و تمدن مشترک دارد. این نسخههای خطی و اسناد تاریخی که امروز رونمایی شدند، سندی زنده از این ارتباط ژرف هستند. اندیشمندان، حکمرانان و فرهیختگان دو کشور در مسیر تبادل دانش و فرهنگ گام برداشتهاند و این میراث گرانبها، امروز به عنوان پل ارتباطی میان گذشته و حال ما عمل میکند.
او افزود: وجود این حجم از نسخههای خطی فارسی در هند، گواه روشنی بر عمق پیوندهای تاریخی دو ملت است. زبان فارسی برای قرنها زبان رسمی و فرهنگی در شبهقاره هند بوده و بسیاری از مهمترین آثار تمدنی این منطقه به این زبان نگاشته شدهاند. حفظ و نگهداری این میراث، وظیفهای مشترک بر دوش ایران و هند است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه با تأکید بر نقش مرکز بینالمللی میکروفیلم نور در حفظ و مستندسازی این اسناد ارزشمند گفت: مرکز بینالمللی میکروفیلم نور پس از انقلاب نقش ارزندهای در دیجیتالسازی، فهرستنویسی و احیای اسناد تاریخی ایفا کرده است. این اقدامات نهتنها به حفظ این آثار کمک کرده، بلکه زمینه را برای پژوهشهای عمیقتر و دقیقتر در تاریخ هند و ایران فراهم ساخته است.
حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از دیگر سخنرانان این مراسم با اشاره بر ارزش تمدنی این اسناد گفت: روابط ایران و هند، تنها به گذشته محدود نمیشود بلکه این پیوندهای تمدنی میتوانند راهحلی برای چالشهای معاصر نیز باشند. بررسی این اسناد تاریخی میتواند مدلهای موفق تعامل فرهنگی، علمی و اجتماعی میان دو ملت را آشکار سازد، که برای دوران حاضر نیز الهامبخش خواهد بود.
وی افزود: تمدن ایرانی و تمدن هندی، دو ستون مهم از تاریخ جهان اسلام و جهان شرق هستند. بسیاری از دانشمندان، شاعران، فلاسفه و هنرمندان در این دو تمدن، نهتنها تأثیرات عمیقی بر منطقه خود داشتهاند، بلکه در سطح جهانی نیز اثرگذار بودهاند. نگاه دوباره به این اسناد تاریخی، میتواند ما را به فهم بهتر مسیر تمدنی خود در جهان معاصر هدایت کند.
مهدی خواجه پیری، رئیس مرکز بینالمللی میکروفیلم نور هم در پیامی برای این مراسم بر اهمیت منطقه دکن و جایگاه آن در تمدن مشترک ایران و هند تاکید کرد و گفت: مرکز بینالمللی میکروفیلم نور، از سال ۱۹۹۰ تاکنون، با همکاری ۵۳ کتابخانه و مرکز آرشیوی، بیش از ۱۰۰ هزار نسخه خطی و ۴ میلیون سند تاریخی را دیجیتالسازی کرده است. همچنین ۵۴ جلد فهرست نسخ خطی منتشر شده و بیش از ۱۲ هزار نسخه خطی نادر مرمت شده است.
او با اشاره به اهمیت تداوم این همکاریها افزود: این اقدامات گامی مهم در جهت حفظ و معرفی تاریخ مشترک ایران و هند به نسلهای آینده است. مستندسازی و دیجیتالسازی این آثار باید همچنان ادامه یابد تا پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ، به منابع دقیقتری دسترسی داشته باشند.
مهدی شاهرخی، سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در حیدرآباد در ادامه این مراسم با اشاره به اهمیت این اسناد تاریخی در شناخت روابط دیپلماتیک، اقتصادی و فرهنگی ایران و هند گفت: این اسناد نهتنها نمایانگر تاریخ و تمدن مشترک ایران و هند هستند، بلکه برای درک بهتر روابط دیپلماتیک، اقتصادی و فرهنگی دو کشور در گذشته و حال، ارزش فوقالعادهای دارند. همکاریهای مرکز بینالمللی میکروفیلم نور و مؤسسات و کتابخانههای حیدرآباد، نمونهای از دیپلماسی فرهنگی است.
زرینه پروین، رئیس آرشیو ایالت تلنگانا، نیز با اشاره به اینکه تا کنون یک میلیون و هشتصدهزار سند مرمت و دیجیتال سازی شده است در خصوص نقش دیجیتالسازی در حفظ این میراث، بیان کرد: اگر امروز از این اسناد حفاظت نکنیم، فردا ممکن است آنها را برای همیشه از دست بدهیم. دیجیتالسازی و مستندسازی این اسناد، گامی حیاتی در راستای حفظ این میراث است.
آلک لکشمی، رئیس سازمان میراث فرهنگی حیدرآباد، پروفسور عزیزالدین همدانی، رئیس سابق آرشیو ملی هند و رئیس کتابخانه رضا رامپور، آرونادا ردی، رئیس شورای بنیاد هنری هند در حیدرآباد و عامر علی خان، نماینده مجلس حیدرآباد از دیگر افراد حاضر در این جلسه بودند.