به گزارش ایران اکونومیست،ناکامی در عملیات «کربلای۴»، به شکل نامطلوبی موقعیت برتر جمهوری اسلامی ایران را که با فتح فاو(والفجر۸) حاصل شده بود، تحت تأثیر قرار داد. شاید اگر عملیات کربلای۴ در تاریخ ۱۳۶۵/۱۰/۳ که بر آن، نام «عملیات سرنوشتساز» گذاشته بودند، موفق میشد، عملیاتی به نام کربلای۵ در منطقه شلمچه به اجرا در نمیآمد.
ناحیه مرزی راهبردی شلمچه، در منطقه شمال غربی خرمشهر واقع شده که از جنوب با اروندرود، از شمال با منطقه عمومی اهواز و از غرب با مرزهای بینالمللی ایران و عراق محصور گردیده است. وجود اروندرود در جنوب آن، دریاچه ماهی و جزایر بوبیان، ویژگی نظامی خاصی را در این منطقه به وجود آورده و به خاطر نزدیکی جغرافیایی آن با شهر صنعتی بصره، ازنظر کارشناسان نظامی، دارای اهمیت فوقالعادهای است.
دشمن در منطقه شلمچه، مستحکمترین مواضع و موانع را داشت بهطوریکه عبور از آنها غیرممکن میکرد و با توجه به اصول نظامی شناختهشده و محاسبات کمی، ضریب موفقیت بسیار ناچیز بود و بالطبع تضمین پیروزی از سوی فرماندهان عملیات را غیرممکن میساخت.
بنا به نظر مسئولان جنگ، ضرورت غیرقابلانکار ادامه جنگ در آن موقعیت و لزوم تسریع در تصمیمگیری پس از عملیات کربلای۴، سبب شد که صرفاً برای انجام تکلیف و با امید به نصرت الهی تمامی نیروهای سپاه و بسیج برای عملیات کربلای۵ آماده شوند. ارتش هم برای اجرای یک حمله انحرافی بهمنظور جلوگیری از انتقال نیروهای عراقی به سمت بصره وارد عمل شد و در منطقه غرب کشور عملیات «کربلای۶» را اجرا کرد.
عراق با تصور اینکه بعد از کربلای۴، ایران از حمله در این جبهه منصرف شده، با آغاز عملیات کاملاً غافلگیر شد و نیروهای ایرانی توانستند تا نزدیکی شهر بصره پیشروی کنند، اما اهمیت این شهر باعث شد تا عراق با بسیج کلیه امکانات خود و استفاده بسیار گسترده از سلاحهای شیمیایی دست به مقابله بزند. هرچند عراق توانست تا حدودی جلو پیشروی نیروهای ایرانی را سد کند، اما پیروزی اصلی این عملیات رزمندگان ایرانی بودند که توانستند خطوط جبهه را تا نزدیکی شهر بصره گسترش دهند.
سرلشکر رحیم صفوی درباره نقش و حضور توپخانه نیروی زمینی ارتش در عملیات کربلای۵ بیان کرده است: «انصافاً در کربلای۵ توپخانه نیروی زمینی ارتش افتخار آفرید و در حقیقت در پیروزی عملیات کربلای۵ و شکستن دروازههای شرق بصره و حفظ این پیروزی توپخانه نیروی زمینی ارتش نقش مؤثر و تعیینکنندهای داشت.»