به گزارش ایران اکونومیست، جنگ تحمیلی عراق با ایران، از مهمترین جنگهای دوره معاصر در فاصله سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ خورشیدی است. این جنگ در پی مجموعهای از عوامل زمینهساز و مناقشههای فزاینده سیاسی و نظامی با تجاوز نیروهای عراق به کشورمان آغاز شد. تلاش ایران برای بیرون راندن دشمن و بازپس گیری مناطق اشغالی و غلبه بر عراق، بن بست جنگ و فرسایشی شدن آن، گسترش جنگ شهرها، استفاده گسترده عراق از سلاحهای شیمیایی و در پایان دخالت نیروهای بیگانه در منطقه خلیج فارس، رویارویی آمریکا با ایران ، گسترش جنگ نفتکشها و بینالمللی شدن ابعاد جنگ و عملکرد شورای امنیت سازمان ملل در طول جنگ و پس از آن در معرفی عراق به عنوان آغازگر جنگ و پذیرش مجدد قرارداد الجزایر از سوی این کشور، از جمله مشخصه های بارز آن به شمار میآید.
در فاصله تهاجم تحمیلی عراق به ایران دو جام جهانی برگزار شد که در این گزارش به مرور رویدادی یکی از این دورهها میپردازیم. فدراسیون فوتبال ایران در مقدماتی جام جهانی در سالهای ۱۹۸۲ و ۱۹۸۶ به دلیل جنگ با عراق و ناامن بودن این کشور، تصمیم به کنارهگیری از این رقابتها گرفت.
دوازدهمین دوره جام جهانی فوتبال از ۱۳ ژوئن ۱۹۸۲ تا ۱۱ ژوئیه (۲۳ خرداد تا ۲۰ تیر ۱۳۶۱) ادامه داشت. در این دوره شاهد وقایعی پیرامون جنگ تحمیلی بودهایم که با روز برگزاری تعدادی از بازیهای فوتبال همزمان بوده است.
تبادل اسرای زخمی جنگ و انجام سه بازی فوتبال
در تاریخ ۶۱/۳/۲۶ ایران و عراق تعدادی اسیر جنگی زخمی را تحت نظارت کمیته بینالملل صلیب سرخ در قبرس مبادله کردند. در این روز (آلمان غربی ۱ : ۲ الجزایر)، (انگلستان ۳ : ۱ فرانسه) و (اسپانیا ۱ : ۱ هندوراس) با یکدیگر رقابت داشتهاند.
پیرامون تبادل اسرا «اصغر عزیزی» عضو کمیسیون اداره اسرای جنگی توضیح داده است: تبادل اسرا از ۱۵ خرداد ۶۰ شروع شد و در ۱۵ اردیبهشت ۸۲ به اتمام رسید. اسرای جنگ تحمیلی در ۱۱۸ مرحله تبادل شدند. در تمام تبادلات صورت گرفته اعم از تهران، ترکیه و خسروی حضور داشتم. در اولین مرحله از تبادل، ۳۰ نفر از مجروحین و پیرمردها مبادله شدند. رژیم بعث در تمام تبادلات از تبلیغات بهره جست.
در سال ۱۳۶۴ جمهوری اسلامی برای این که عراق را در وضعیت اخلاقی قرار دهد، پیشنهاد داد تا سال ۶۴ اسرا با خانوادههایشان دیدار کنند اما این اتفاق تنها از سوی ایران انجام شد.
پس از قبول قطع نامه ۵۹۸، زمانی برای تبادل اسرا انتخاب شد، اما با کارشکنی صدام این کار صورت نگرفت. براساس مذاکرات کتبی میان ریاست جمهوری وقت (مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی) با صدام و همچنین مذاکرات وزارت خارجه و کمیسیون اسرا در تهران، ژنو و نیویورک با نمایندگان رژیم بعث، سرانجام قرار شد در تاریخ ۲۴ مرداد ۶۹ تبادل اسرا براساس شروط ایران انجام شود.
فعالیت تروریستی منافقین
علی زرکش فرمانده سیاسی ـ نظامی وقت سازمان منافقین در ایران، نتیجه فاز «پاسدارکشی» را در جمعبندی خود این چنین اعلام کرد که «علیرغم کلیه طرحهای نظامی ـ پلیسی دشمن از ۳۰ خرداد ۱۳۶۱ تا ۳۰ خرداد ۱۳۶۲، ۲۸۰۰ نفر را در شهرستانها، کردستان، و جنگل کشته اند.» وی در گزارش دیگری که در مورخه۲۰ / مرداد /۶۲ منتشر شد، اعلام کرد: «از ۳۰ خرداد ۱۳۶۱ تا ۳۰ خرداد ۱۳۶۲، حداقل ۲۸۰۰ تن بر اثر آتش رزمندگان مجاهد سازمان کشته شدهاند که ۴۰ تن از آنان از نیروهای پاسدار بودهاند.» در آغاز ایامی که اعضای فریب خورده این گروهک جان انسانهای بیگناه را میگرفتند (آلمان غربی ۴ : ۱ شیلی)، (انگلستان ۲ : ۰ چکسلواکی) /(اسپانیا ۲ : ۱ یوگسلاوی) با یکدیگر به رقابت پرداختند.
ترور آیت الله صدوقی
ترور آیتالله صدوقی روز ۱۱ تیر ۱۳۶۱ همزمان با به مصاف رفتن (آلمان غربی ۲ : ۱ اسپانیا) و (آرژانتین ۱ : ۳ برزیل) بود.
سال ۱۳۵۹ جنگ آغاز شد و آیتالله صدوقی در سال ۱۳۶۱ به شهادت رسید.
ربایش چهار دیپلمات ایرانی در لبنان
خرداد ۱۳۶۱ (۶ ژوئن ۱۹۸۲) رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان حمله کرد. ایران نیروی نظامی به سوریه و لبنان فرستاد، اما حدود یک ماه بعد (۱۴ تیر ۱۳۶۱) احمد متوسلیان فرمانده نیروهای اعزامی قوای محمد رسول الله(ص) همراه با سیدمحسن موسوی، کاظم اخوان و تقی رستگار مقدم در لبنان ربوده شدند. در این روز (اسپانیا ۰ : ۰ انگلستان) و (ایتالیا ۳ : ۲ برزیل) به بازی پرداختند.
وزارت امور خارجه در روز ۲۶ تیر ۱۳۶۱ به ربوده شدن دیپلماتهای ایرانی در بیروت اعتراض رسمی کرد. او نوشته است: «با ارسال نامهای به شفیق وزان (نخستوزیر لبنان) مسئولیت ربوده شدن و اسارت هیئت دیپلماتیک ایران بهدست فالانژها را متوجه دولت لبنان دانستم و خواستار انجام اقدامات جدی و پیگیری در این رابطه شدم.»
صبرا و شتیلا به خون کشیده شد
همچنین در عرصه بینالمللی نیز تراژدی صبرا و شتیلا با جام جهانی فوتبال در سال ۱۹۸۲ مقارن بود. جنایت صبرا و شتیلا علیه ساکنان این دو اردوگاه به مدت سه روز طول کشید و در جریان آن شمار زیادی از ساکنان آنها؛ اعم از مرد و زن و کودک و سالخورده به شهادت رسیدند که اکثر آنها فلسطینی و تعدادی نیز لبنانی بودند. این جنایت پس از آن آغاز شد که ارتش صهیونیستی با همکاری فالانژهای لبنانی به فرماندهی آریل شارون وزیر جنگ وقت این رژیم و رافائل ایتان این دو اردوگاه را به محاصره خود درآورد و به دور از چشم رسانههای گروهی با استفاده از سلاحهای سرد و غیره ساکنان این اردوگاه را به خاک و خون کشید.