افزایش سرعت واکسیناسیون آمار قربانیان را دو رقمی کرد

 پس از هشت ماه آمار فوتی های کرونا دو رقمی شد و روسای بیمارستان ها و متخصصان از تعطیل شدن بعضی بخش های کرونایی بیمارستان ها خبر می دهند. همچنان موارد بستری و ابتلا در کشور مشاهده می شود اما سیر نزولی دارد.

به گفته اپیدمیولوژیست ها و متخصصان، این شرایط شکننده است و در صورت ساده انگاری شیوه نامه های بهداشتی می توان شاهد بروز موج جدید کرونا بود. 

غیرقابل پیش بینی بودن ویروس کرونا و استعداد نمایش جهش های جدید و خطرناک، ایجاب می کند که حتی افرادی که واکسینه شده اند، بر رعایت شیوه نامه های بهداشتی مداومت کنند. 

مسعود یونسیان متخصص اپیدمیولوژی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: امروز آمار فوتی های ناشی از ابتلا به کرونا در کشور که نزدیک به دو رقمی شدن بود به زیر ۱۰۰ نفر رسید. امیدواریم این عدد حفظ شود و دیگر به آمار سه رقمی فوتی‌ها برنگردیم و همچنان شاهد آمار رو به کاهش باشیم.

او ادامه داد: ما به دو دلیل پیش‌بینی می کردیم تعداد مرگ و میر کاهش پیدا کند و  دو رقمی شود. یکی اینکه موج پنجم نیز مثل سایر موج‌ها بدون مداخله مسیر خود را طی می‌کرد و ما توقع داشتیم که بالاخره سیر نزولی را در پیش بگیرد و آمار مبتلایان و فوتی ها کاهش پیدا کند.

او بیان کرد: دلیل دومی که این کاهش آمار را تقویت می کند و باعث شد که از ابتدای پیک پنجم، تعداد آمار فوتی ها بسیار کمتر از حد انتظار ما باشد، افزایش سطح ایمنی جامعه بود.

یونسیان افزود: این افزایش سطح ایمنی دو دلیل داشت. یکی اینکه نزدیک به سه چهارم افراد جامعه به تدریج از میانه موج پنجم و تاکنون تجربه آلوده شدن به ویروس را داشتند. چه افرادی که فرم‌های با علامت ویروس را می‌گرفتند و چه افرادی که به فرم‌های کم علامت و یا بدون علامت ویروس مبتلا می‌شدند و این ابتلا  یک ایمنی نسبی در جامعه ایجاد کرد.

او گفت: دلیل بعدی که منجر به ایمنی جامعه شد، افزایش سرعت واکسیناسیون به میزان قابل توجه بود. من معتقدم واکسیناسیون انجام شده در کاهش ابتلا و مرگ و میر جامعه در اوایل موج پنجم تاثیر چندانی نداشتند اما در اواخر این موج تعداد افرادی که دو نوبت واکسن را دریافت کرده بودند، در جامعه افزایش پیدا کرد و این مسئله به کاهش تعداد مرگ و میر کمک چشمگیری کرد.

یونسیان ادامه داد: در اوایل بروز پیک پنجم، جمعیت سالمند بالای ۶۵ سال ما به صورت قابل توجهی واکسینه شده بودند و در آمار‌ها نیز مشاهده شد که نسبت مرگ و میر این رده سنی، پایین‌تر از موج چهارم بود و این مسئله انحصاراً با واکسیناسیون ارتباط مستقیم دارد.

این متخصص اپیدمیولوژی گفت: افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای مثل سرطان داشتند یا به بیماری‌های خاص دیگر مبتلا بودند، زودتر از سایر افراد هر دو نوبت واکسن خود را دریافت کرده بودند و تعداد مرگ و میر در این گروه نیز به صورت چشمگیری کاهش پیدا کرد. همچنین در سایر رده‌های سنی و همگام با پیشرفت اپیدمی، سرعت واکسیناسیون بالا رفت و در اواخر موج پنجم ما شاهد اثرات مثبت واکسن بودیم.

یونسیان افزود: دو رقمی شدن آمار مرگ و میر کرونایی هم متاثر از ایمنی ناشی از ابتلای قبلی افراد است و هم ناشی از پدیده طبیعی کاهش شدت انتشار ویروس بود.

او ادامه داد: من انتظار داشتم سریعتر از این آمار دو رقمی شود و در کمترین حد خود باقی بماند. علت اینکه این اتفاق زودتر نیفتاد این است که وقتی نوبت واکسن زدن همه افراد جامعه رسید، استقبال تا حدی کاهش یافت. هرچند اکثر جمعیت استقبال کردند و واکسینه شدند و ما توانستیم یکی از کشور‌ها با آمار بسیار خوب در سطح دنیا باشیم. این کاهش استقبال در همه کشور‌های جهان وجود داشت و مختص ایران نبود، اما به دلیل قدرت سرایت پذیری ویروس دلتا، ما دیرتر به آمار دور رقمی رسیدیم و آمار نسبتاً بالایی را در این پیک تجربه کردیم.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران ابراز کرد: اگر واکسیناسیون با همین روند ادامه پیدا کند و حدود ۸۵ درصد افرادی که اولین نوبت واکسن خود را دریافت کرده‌اند، نوبت دوم واکسن را نیز دریافت کنند، حتی در صورت بروز پیک جدید دیگر شاهد بروز موج کشنده ویروس نخواهیم بود و صرفاً با ابتلاهای خفیف و نسبتا کم علامت، مواجه می‌شویم و تعداد مرگ و میر بسیار کمی را تجربه می‌کنیم.

تاثیر افزایش سرعت واکسیناسیون در کاهش آمار ابتلا به کرونا

جمال میرزایی، متخصص بیماری‌های عفونی در مورد روند کاهشی آمار اطلاعات و فوتی‌های کرونایی بیان کرد: ما انتظار کاهش آمار مرگ و میر را داشتیم و از بهترین دلایل آن می توان به پوشش سراسری واکسیناسیون برای گروه‌های هدف در کشور اشاره کرد.

او بیان کرد: سرعت واکسیناسیون و حجم افرادی که واکسینه شدند، بسیار مطلوب و ایده آل بود و اگر واکسن به صورت قطره چکانی و با سرعت عادی انجام می‌شد، نمی‌توانست تاثیر مفیدی داشته باشد اما اتفاقی که در دو ماه اخیر رقم خورد و منجر به واکسینه شدن تعداد زیادی از افراد مستعد ابتلا شد، باعث کاهش سرعت انتشار بیماری و شدت بیماری در صورت ابتلا به ویروس شد و در نتیجه آمار مرگ و میر کاهش پیدا کرد.

او بیان کرد: واکسیناسیون اصلی‌ترین عاملی است که باعث روند نزولی آمار فوتی‌ها شده است اما این احتمال وجود دارد که در روز‌ها یا ماه‌های آتی، با تغییرات ژنتیکی ویروس و بروز مقاومت نسبت به واکسن‌های تمام دنیا، مجدداً با افزایش آمار ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا مواجه باشیم.

میرزایی بیان کرد: بهترین اقدام برای افرادی که تا کنون واکسینه شده اند، دریافت واکسن و بهترین اقدام برای افرادی که واکسن را دریافت نکرده اند، رعایت کامل دستورالعمل‌ها و شیوه نامه‌های بهداشتی تا پایان همه گیری کرونا خواهد بود.

میرزایی بیان کرد: این پیش بینی وجود دارد که پیک ششم بروز پیدا کند. چند روز قبل نیز تجربه صعودی شدن آمار و افزایش شهرهای قرمز را داشتیم اما به دلیل افزایش سرعت واکسیناسیون و ثبت رکورد بیشترین میزان تزریق واکسن در سطح کشور و مداومت مردم بر رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی، شاهد کاهش آمار ابتلا و بستری بودیم. باید توجه داشت به دلیل شکننده بودن شرایط با ساده انگاری و عدم رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی شاهد بروز موج ششم خواهیم بود.

کاهش آمار فوتی های کرونا مقطعی است، هوشیار باشیم

حمید سوری، اپیدمیولوژیست گفت: وقتی درصد پوشش واکسیناسیون به خصوص در گروه‌های پرخطر روند افزایشی پیدا می‌کند، قطعا چرخش ویروس در جامعه کمتر می‌شود، ولی این چرخش در طول زمان باید خود را اثبات کند تا ما به یقین برسیم که محدود شده است. از نظر اپیدمیولوژیک وقتی پاندمی یک بیماری در یک دوره بیماری بتواند کمتر از یک نفر را مبتلا کند، اپیدمی روند کاهشی پیدا کرده است و این بستگی دارد که چقدر فرد حساس در جامعه وجود داشته باشد و چه افرادی در تماس با فرد حساس قرار دارند.

سوری ادامه داد: مناسب‌ترین کار در جامعه برای کم کردن احتمال ابتلای افراد حساس  در جامعه، واکسیناسیون است که منجر به یک ایمنی طبیعی و سریع در سطح جامعه می شود. همچنین برای کاهش تماس افراد، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک توصیه می‌شود. وقتی این دو مولفه در کنار یکدیگر قرار بگیرند و ویروس، جهش قابل توجهی نداشته باشد ما انتظار داریم تا روند کاهشی آمار ابتلا و مرگ و میر را در پیک ببینیم.

او بیان کرد: این کاهش آمار بارقه‌هایی از امید برای اعلام پایان اپیدمی است اما باید توجه داشت که با ساده انگاری، فریب هوشمندی ویروس را نخوریم و مجددا تجربه شرایط پیچیده ناشی از بروز پیک جدید را نداشته باشیم.

سوری گفت: با توجه به اینکه همچنان برخی از شهر‌های ما در وضع قرمز به سر می‌برند و بعضا وارد پیک ششم شده اند، می‌توان این انتظار را داشت که در صورت بی احتیاطی و ساده‌انگاری کشور با پیک ششم مواجه شود.

شدت سرایت جهش دلتا، ایمنی جمعی ناشی از ابتلا را افزایش داد

مهین جمشیدی، متخصص عفونی و استاد گروه بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: روند نزولی آمار ابتلا و فوتی‌های کرونا به صورت یک دفعه‌ای و ناگهانی کاهش پیدا نکرد و ما به تدریج شاهد کاهش این اعداد بودیم و چندین عامل در این کاهش آمار نقش موثری را ایفا کرد.

او ادامه داد: به دلیل شدت واگیرداری و سرایت جهش دلتا، تعداد زیادی از افراد به کرونا مبتلا شدند. این مسئله باعث ایجاد ایمنی جمعی ناشی از ابتلا به ویروس و تشکیل آنتی بادی در افراد شد. دومین علت پوشش بالای واکسیناسیون کرونا در سطح جامع بود که منجر به کاهش میزان موارد شدید بیماری و در نتیجه کاهش آمار مرگ و میر شد.

جمشیدی گفت: در حال حاضر میزان ابتلا، بستری‌ و فوتی‌ها بسیار کاهش پیدا کرده است به طوریکه در چند هفته اخیر ۸ بخش کرونایی ما تعطیل شد. دلیل کاهش چشمگیر آمار،  ایمنی حاصل شده ناشی از اطلاعیه جمعی به کرونایی دلتا و همچنین واکسیناسیون است.

این متخصص بیماری‌های عفونی بیان کرد: وضعیت مطلوب فعلی بسیار شکننده است و درصورت ساده‌انگاری رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی احتمال ورود به پیک جدید وجود دارد و احتمال اینکه شدت و آمار ابتلای پیک جدید نسبت به سایر بیمه‌ها کمتر باشد نیز وجود دارد اما به دلیل غیرقابل پیش بینی بودن ویروس کرونا ممکن است با موارد شدید بیماری مواجه باشیم.

او گفت: طبق آمار موارد بستری و مرگ و میر هنوز به صفر نرسیده است و این نشان از شکننده بودن شرایط دارد و باید به راحتی برنامه‌های بهداشتی در راستای کنترل اپیدمی تلاش کرد.

جمشیدی در مورد اهمیت واکسیناسیون گفت: افرادی که تاکنون واکسن را دریافت نکردند در اولین فرصت واکسن را تزریق کنند؛ همچنین افرادی که باید دوز سوم را دریافت کنند باید سریعا اقدام کنند. به افرادی که واکسن را دریافت کردند همچنان باید بر رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی مداومت کنند.