به مناسبت هفته کتاب در مورد مسائل مختلف این حوزه از جمله کتابخانه و سرانه مطالعه و همچنین ترجمه کتاب کودک و نوجوان با علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور گفتوگو کردیم که در ادامه می خوانید:
وی در مورد استقبال مردم در سالهای اخیر از کتابخانهها نسبت به دهههای قبل گفت: این بهبود وضعیت و استقبال مردم از کتابخانهها به چند عامل برمی گردد؛ از جمله برنامههای ترویجی دستگاههای فرهنگی و تشویق کودکان و نوجوانان به حضور در کتابخانهها. این دو دلیل عمده حضور بیشتر مردم در کتابخانههاست، اما ما برنامههای ویژه تری برای حضور کودکان و نوجوانان در کتابخانهها داریم. ما معتقدیم هنوز کودکان ممارست و کثرت اشتغال با فضای مجازی را پیدا نکرده اند و همچنان علاقه مندی شان به کتاب بالاست. به همین دلیل کتابخانههای عمومی در سالهای اخیر رویکردی خاص را انتخاب کرد؛ حتی ما اسباب بازی را به کتابخانه آوردیم تا علاقه مندی به خوانش کتاب برای کودکان بیشتر شود. هدف ما کشاندن کودک و نوجوان به فضای کتابخانه است؛ زیرا اگر از این سن علاقه مندی افراد به کتاب بیشتر شود تا آخر عمر مانوس با کتاب میمانند.
مختارپور تصریح کرد: حضور مردم در کتابخانهها بهتر شده، اما این شرایط مطلوب نیست؛ مطلوب جامعه ما این است که ۶۰ درصد جمعیت کشورمان عضو کتابخانههای عمومی باشند. منظور از کتابخانه فقط کتابخانههای وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی نیست؛ بلکه در شرایط فعلی کتابخانههایی در مسجد، دانشگاه و مدرسه داریم. ما از چند طریق تبلیغ و ترویج کتابخوانی میکنیم؛ هر ماه چهار کتاب را معرفی میکنیم و از مردم میخواهیم کتاب را بخوانند و بخشهای از آن را در فضای مجازی معرفی کنند. همچنین برنامه هایی چون نقد کتاب و گروهی خواندن کتاب داریم.
وی افزود: فواید مطالعه را باید از طریق رسانهها به مردم بازگو کنیم؛ همانطور که مردم فایدههای فضای مجازی را میدانند و زمان زیادی را برایش می گذارند، باید کتاب هم طوری معرفی شود که وقت مطالعه شان را بالا ببرند. فضای مجازی یک امکان و یک رسانه خوبی است، اما طرز استفادهی آن مهم است. امروز اگر کتابی منتشر شود خیلی زود در فضای مجازی قابل خرید و دسترس است؛ اما ضرر فضای مجازی هم آنجاست که فرد اطلاعات پراکنده، بی فایده، متعدد و متکثر را در آن انتشار می دهد.
در ادامه مختارپور در مورد کتابهای ترجمه حوزه کودک و نوجوان اظهار داشت: میزان کتابهای ترجمه شده حوزه کودک و نوجوان نسبت به تالیف بیشتر شده؛ علتش این است که تعداد ناشران غیر حرفهای زیاد است و ناشر هم به دنبال صرفه اقتصادی است. او اگر بخواهد یک کتاب کودک را تولید کند، باید برایش هزینه نویسنده و تصویرگر بپردازد، اما هزینه نمیکند و یک کتاب خارجی را با تصویرهایش استفاده میکند و فقط هزینه مترجم را میدهد و به راحتی کتاب را چاپ می کند و به راحتی هم در فضاهای مختلف به خصوص دکههای روزنامه فروشی این نوع آثار را می فروشد.
وی بیان کرد: در دنیا آنتی بیوتیکی که تولید شده با شرایط کشور متناسب با آب و هوا و مواد آن کشور تولید شده؛ ولی خوب بعضیها فکر می کنند دارو وقتی خارجی باشد، خیلی بهتر است. وقتی مواد غذایی و دارویی چنین خاصیتی دارند؛ به طور حتم کتابی که در یک کشور اروپایی یا کشور شرقی نوشته شده برای کودکان آنجا متناسب است و با کشور ما تناسبی ندارد. اگر بچه های ما آنها را بخوانند، تحت تاثیر مطالبش قرار میگیرند.
مختارپور تصریح کرد: همین حالا کتابی در بازار است که بخشی از محتوای آن در مورد این است که یادتان نرود یکشنبهها به کلیسا بروید. در حالی که یکشنبهها بچه های ما به مدرسه میروند! اصلا یکشنبه در ایران تعطیل نیست. ما مسلمان هستیم و کودک این را میخواند و شناختی هم از آن ندارند. وظایف دستگاههای فرهنگی اعم از شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت ارشاد که مجوز کتابها را میدهد، خیلی حساس است. در این سالهای اخیر می بینیم آمار ترجمه کتابهای کودک و نوجوان به شدت بالا رفته و ده درصد بیشتر از کتابهای تالیفی است!
باشگاه خبرنگاران جوان