به گزارش ایران اکونومیست به نقل از رسانه مالیاتی ایران؛ شیوه های داد وستد ومبادله کالا وخدمات در طول زمان دستخوش تغییر وتحول می شوند،افزایش جمعیت، تنوع کالاها وخدمات،گسترش مبادلات بین المللی و توسعه تکنولوژی های ارتباطی واطلاعاتی، همگی کسب وکار و داد وستد را نسبت به گذشته تغییر داده اند.این مسئله تنها مختص به کسب وکارهای کلان ویا فروشگاههای بزرگ نیست حتی کسب وکارهای کوچک نیز نسبت به گذشته تغییر کرده اند.پیچیدگی،تعدد وتنوع فعالیت ها و نیازها، استفاده از ابزارها وتکنولوژی های جدید را اجتناب ناپذیر کرده است.ابزارهایی که امکان ثبت، پردازش و تحلیل اطلاعات را با سرعت، دقت وسهولت فراهم سازد.این ابزار، صندوق مکانیزه فروش است.صندوق فروش (POS)، اطلاعات خرید، فروش و سایر هزینه های یک واحد شغلی را به صورت مکانیزه محاسبه، ثبت و در پایان برگه فیش را به همراه جزییات صادر می کند. استفاده از صندوق فروش ضمن صرفه جویی در وقت و انرژی افراد و درنتیجه جامعه، دقت و نظم امور را بالا می برد و از درصد خطا و اشتباه می کاهد که این مهم، منجر به رشد فعالیت شغلی می شود. همچنین ارائه فاکتور فروش به مشتریان، اطمینان آنها را بیشتر می سازد و موجب رفع شبهه و سوء تفاهمات احتمالی می شود.طبعتا وقتی فقط جمع کل اقلام خریداری شده یا خدمات استفاده شده بدون جزییات به مشتری ارائه شود احتمال سوتفاهم وجود دارد.بنابراین صندوق فروش هم تامین کننده نظم ،دقت وسرعت برای فروشنده است و هم برای خریدار دسترسی شفاف به اطلاعات مورد ابهام را فراهم می کند.
بخش دیگری از کاربردهای صندوق های فروش معطوف به نظام اقتصادی یک کشور است. این سامانه ها یکی از ابزارهای نظارت وکنترل در سیستم های اقتصادی هستند.چرا که اطلاعات نبستا دقیق، منظم ودسته بندی شده ای از فعالیت های اقتصادی را فراهم می کند.شفافیت خرید وفروش و مبادلات اقتصادی امکان نظارت وسیاستگذاری برای نهادهای مسئول را فراهم می کند وزمینه بروز آفتهای اقتصادی را سد می کند.
در نظام مالیاتی نیز صندوق های فروش تامین کننده بخشی از اطلاعات مورد نیاز در مورد فعالیت های اقتصادی مودیان است. برای تشخیص مالیات بر ارزش افزوده کسب اطلاعات دقیق،موثق وجامع درباه فروش لازم است،برای پیمودن این مرحله وجود سیستم های یکپارچه وجامع ثبت اطلاعات لازم است. از اینرو یکی از اقدامات سازمان امور مالیاتی کشور در راستای تحقق اهداف دولت الکترونیک، اجرای تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم است، که مودیان بر اساس آن موظف‌اند از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه استفاده کنند.
بر اساس فراخوان شماره 13007، صاحبان 9 گروه از مشاغل یعنی سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر، فروشندگان آهن آلات، فروشندگان لوازم صوتی و تصویری، فروشندگان انواع رایانه و قطعات سخت افزاری، فروشندگان ماشین های اداری و لوازم و قطعات و تجهیزات مربوط به آنها، فروشندگان لوازم خانگی (شامل برقی،گازی و نفتی)، تالار پذیرایی،رستورانها،چلوکبابی ها و اغذیه فروشیها، هتل و هتل آپارتمان، مشاوران املاک و مستغلات از ابتدای سال 1392 و بر اساس فراخوان شماره 10704، صاحبان 10 گروه از مشاغل یعنی فروشندگان لوازم یدکی خودروهای سبک و سنگین و ماشین‌آلات راه‌سازی، کشاورزی وساختمانی، صاحبان تعمیرگاههای مجاز خودرو و انواع وسائط نقلیه سنگین و ماشین‌آلات راه‌سازی، کشاورزی و ساختمانی، فروشندگان تجهیزات و تأسیسات حرارتی و برودتی، شوفاژ و تهویه مطبوع و لوازم مربوط، فروشندگان لوازم بهداشتی ساختمان، فروشندگان تزئینات ساختمان (موکت، کفپوش، انواع پرده، کاغذ دیواری، شومینه و کارهای تزیینی چوبی و فلزی)، فروشندگان انواع تلفن (ثابت و بی سیم)، همراه و تجهیزات جانبی، تولیدکنندگان و فروشندگان مبل، مصنوعات چوبی و فلزی و غیر فلزی اعم از اداری و خانگی، فروشندگان فرش ماشینی ، تابلو فرش، موکت و قالیچه ماشینی، فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی، فروشندگان لوازم طبی بیمارستانی، آزمایشگاهی و دندان پزشکی و دندان سازی و انواع لوازم وتجهیزات پزشکی از ابتدای سال 93 و بر اساس فراخوان شماره 71/93/200 از ابتدای سال 1394 صاحبان 10 گروه از مشاغل یعنی فروشندگان لاستیک(نمایندگی ، عمده و خرده فروشی)، نمایشگاه و فروشگاههای اتومبیل (سواری، باری، مسافربری، ماشین آلات راه سازی، کشاورزی و صنعتی)، فروشندگان مصالح ساختمانی (نمایندگی ، عمده و خرده فروشی)، فروشندگان تاسیسات الکترونیکی- مکانیکی ساختمان (نمایندگی ، عمده و خرده فروشی)، فروشندگان انواع رنگ ساختمان ، صنعتی و اتومبیل(نمایندگی ، عمده و خرده فروشی)، فروشندگان مواد شیمیایی(نمایندگی ، عمده و خرده فروشی)، نمایندگی‌‌‌‌های فروش شرکتهای توزیع کالاهای داخلی و وارداتی(غیر اشخاص حقوقی)، نمایندگان فروش شرکتها و موسسات تجاری وصنعتی اعم از داخلی و خارجی (غیر اشخاص حقوقی)، فروشندگان یخچالهای صنعتی و ویترینی(نمایندگی ، عمده و خرده فروشی)، بار فروشان و فروشندگان میوه و تره بار و میدان داران مشمول نصب و راه اندازی و استفاده از سامانه صندوق فروش گردیده اند.
قانونگذار دراصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 94/4/31 به منظور تشویق صاحبان مشاغل برای استفاده از صندوق فروش، تسهیلات و امتیازاتی را پیش بینی کرده است در تبصره 2 ماده 169 این قانون آمده است : معادل هزینه های انجام شده بابت خرید، نصب و راه اندازی تجهیزات فوق اعم از نرم افزاری و سخت افزاری ، از مالیات قطعی شده مودیان در اولین سال استفاده و یا سالهای بعد آن قابل کسر می باشد .همچنین معادل ده درصد از مالیات ابرازی عملکرد مودیانی که توسط سازمان امور مالیاتی ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه شده اند ، مشروط به رعایت آیین نامه اجرایی مربوط ، برای مدت دو سال اول بخشوده می شود . همچنین جریمه نصب نکردن و عدم استفاده از سامانه صندوق فروش برای مودیان مشمول هم، دو درصد میزان فروش تعیین شده است .
مشمولان استفاده از صندوق مکانیزه فروش جهت ثبت صندوق باید به سایتwww.tax.gov.ir قسمت ثبت صندوق و نرم افزار مکانیزه فروش را انتخاب کرده و وارد سامانه شوند.سپس شماره پی گیری، کد اقتصادی وکد یا شناسه ملی را وارد کنند.در مرحله اول: اطلاعات پایه ثبت نام شماره اقتصادی نمایش داده می شود.در مرحله دوم مشمولان باید یکی از گزینه های نرم افزار یا ماشین فروشگاهی را انتخاب کنند.اگر گزینه نرم افزار انتخاب شود باید شرکت تولید کننده، نام نرم افزار، نسخه نرم افزار، قابلیت ها وتاریخ نصب بهره برداری وارد شود و اگر صندوق فروشگاهی باشد باید کاربر مدل، سریال، تاریخ خرید، تاریخ نصب، شروع به کار، شماره فاکتور و مشخصات فروشنده را وارد کند.سپس کد رمز به شماره تلفن همراه کاربر برای مراجعات بعدی به سامانه یا ویرایش اطلاعات ارسال می شود. قبل از این اقدام مودیان مذکور باید ثبت نام الکترونیکی( شماره اقتصادی) خود را نهایی نموده باشند .
در مجموع صندوق های فروش علاوه برساده سازی وافزایش دقت در فرایندهای خرید وفروش، شفاف سازی مبادلات اقتصادی و اعتماد بین فروشندگان وخریداران را به همراه دارد،مسئله ای که با تکیه بر روشهای سنتی فروش کمترحاصل خواهد شد، ورود به مناسبات جدید اقتصادی اجتناب ناپذیر است واین مسئله مستلزم به روزکردن ابزارها و روش هاست.
