«گیتا» فیلمی شخصیت‌محور است/ فیلمنامه‌ای با نگاه زنانه
مسعود مددی کارگردان فیلم «گیتا» که این روزها در سینماهای کشور روی پرده است درباره روند شکل گیری این فیلمنامه و نخستین تجربه‌اش در عرصه سینمای بلند داستانی صحبت کرد.
کد خبر: ۱۴۲۴۹۶
به گزارش ایران اکونومیست؛ فیلم سینمایی «گیتا» به کارگردانی مسعود مددی مدتی است در سینماهای کشور اکران شده و روایتی از زندگی گیتا و همسرش امیر را نشان می‌دهد که فارغ از همه تدابیر و دلخوشی‌های ساده‌ای که دارند، سرنوشت تغییرات پیچیده و غیرمنتظره‌ای برایشان رقم می‌زند.
مددی کارگردان این اثر سینمایی تحصیلات خود در حوزه سینما را با کارگردانی آغاز کرده و در مقطع کارشناسی ارشد نیز در رشته ادبیات دراماتیک در دانشگاه هنر درس خوانده است. او که در دانشگاه هنر و سوره نیز تدریس می‌کند عضو دپارتمان کارگردانی معاونت آموزشی انجمن سینمای جوانان ایران نیز است.
این کارگردان برای ساخت نخستین فیلم بلند خود سراغ موضوع خیلی متفاوت و عجیبی نرفته و عواطف و روابط مادرانه را دستمایه فیلمنامه‌ای که به همراه سارا تیموریان نوشته، قرار داده است.
مددی که از دنیای ساخت فیلم کوتاه به سینمای بلند داستانی آمده است درباره طی کردن این مسیر گفت: ساخت فیلم سینمایی علاقه همیشگی‌ام بود و برای این‌کار درس خواندم، فیلمنامه نوشتم و شکل‌های مختلف فیلمسازی را تجربه کردم. برای من همیشه مهم بود که بتوانم داستان روایت کنم و فیلم داستانی بلند این امکان را بهتر در اختیار من می‌گذاشت و چالش جدی‌تری را برایم ایجاد می کرد.
این کارگردان در پاسخ به این پرسش که موضوع «گیتا» در سینما جدید نیست و ممکن است در مقام مقایسه قرار بگیرد، اظهار کرد: این سوال سختی است و شخصا علاقه ندارم کاری را انجام دهم که شبیه کار دیگری باشد یا با دیگری مقایسه شود. اگرچه سینما عرصه گسترده‌ای است و ما به همه فیلم‌هایی که در آن ساخته می‌شوند، اشراف نداریم، معمولا هم در ساخت فیلم، افراد متعددی تصمیم‌گیری می‌کنند و در نهایت همه این افراد بر یک چیز توافق می‌کنند که تاییدیه‌ای است که در نهایت به شما فرصت ساخت آن موضوع را می‌دهد، البته نکته مشترک میان همه افراد حاضر این است که حتما آنها هم علاقه‌ای به ساخت کاری که قبلا مشابه آن ساخته شده، ندارند. در این میان وقتی از تشابه صحبت می‌شود، باید نمونه‌های تشابه را هم بگوییم که بتوان بر اساس مصداق صحبت کرد، چون اگر این‌طور نباشد، احتمالا «گیتا» مشابه فیلم دیگری نیست.
مددی در بخش دیگری از این گفتگو در اشاره به اینکه نخستین اثرش فضای غمگینی دارد و حتی در مواردی باعث جاری شدن اشک مخاطب می‌شود، عنوان کرد: گویا اگر یک فیلم کمدی هم بسازم این سوال به قوت خودش باقی خواهد بود که چرا یک فیلم شاد و خنده دار ساخته‌ام. برای من فضای داستان و خود موضوع بیش از هر چیز تعیین کننده است. حالا در این مورد مشخص فضا غمگین است ولی بخشی ضروری و تجربه شده از زندگی پیرامون ماست که اتفاقا از زاویه فرهنگ و مناسبات اجتماعی ما هنوز حل نشده و قابل بحث باقیمانده است و فکر می‌کنم این نکته مهمی است که فیلم را متفاوت کرده است.
مباحث روانشناسی یکی از نکاتی است که در «گیتا» بسیار مورد توجه قرار گرفته است، مددی با تاکید بر اینکه این مباحث در جزییات کلام، حالات و رفتارهای انسانی نمود پیدا می‌کنند، ادامه داد: بنظر می‌رسد هر چیزی که در انسان از تعادل خارج شود زمینه مناسبی برای مباحث روان شناسی خواهد بود. البته وقتی موضوع خانواده و بحران‌های اجتماعی باشند به شناخت و دقت بیشتری نیاز داریم تا بتوانیم احوالات شخصیت‌های داستانی و به تبع آن تصمیمات و اعمال آنها را مورد بررسی قرار داده و به درستی نیز رقم بزنیم. فیلم «گیتا» از این لحاظ عمیقا به کار زیاد و ظرایف دیالوگ نویسی و رفتارهای مطالعه شده نیاز داشت. خانم میترا تیموریان و من بیش از هر چیز سعی کردیم اشخاص داستان را درست و باورپذیر تعریف کنیم و با اینکه در زمان نگارش با هیچ روانشناسی مشورت نکردیم ولی مراقب بودیم که با توجه به احوال شخصیت‌ها آنها را واقعی و ملموس تعریف کنیم.
این کارگردان با بیان اینکه «گیتا» فیلمی شخصیت محور است، یادآور شد: تمرکز داستان روی «گیتا» است و کنش اصلی داستان با او، تصمیمات و اعمال گذشته او رقم می‌خورد و حالا مادرانگی او مورد توجه داستان ماست. به این لحاظ عنوان فیلم هم تاکیدی منطقی به منظور زمینه‌سازی توجه بیشتر به مادر است. تجربه داستانی ما با شخصیت گیتا پیش می‌رود و به انتها می‌رسد. در این مسیر پدر، همراه و موضوع مناقشات حین بحران است و مسیر داستان به گونه‌ای پیش می‌رود که در وهله اول پدر و سایر اشخاص اجزای ساختمانی را بنا می‌کنند که کلیت آن به شناخت عمیق‌تر گیتا می‌انجامد.
او در ادامه با اشاره به نقش یک خانم در نوشتن فیلمنامه عنوان کرد: خانم میترا تیموریان به عنوان نویسنده به طور قطع در انتقال جزییات احساسات و ظرایف زنانه با دقت بیشتری می‌توانستند به چنین موضوعی بپردازند. اگر نگاه زنانه و دقیق ایشان نبود این داستان به سرانجام نمی‌رسید.
مددی در پایان درباره جامعه هدف و مخاطبانی که قرار است با فیلم ارتباط بگیرند، اظهار کرد: «گیتا» یک فیلم خانوادگی با طرحی است که می‌تواند به ویژه برای زنان و مادران مهم باشد. اهمیت موضوع و چالش جدی حل نشده‌ای که در زندگی و فرهنگ جامعه ما وجود دارد در داستان فیلم منعکس شده و می‌تواند جلب توجه کند. برای من رسیدن به داستانی که در این زمینه چالش برانگیز باشد جذابیت داشت.
