سهم فیلم های ایرانی از خلاء بالیوود در سینمای پاکستان

به گزارش ایران اکونومیست؛ بخت بلند سینمایی ایران این روزها در کشوری همسایه سایه افکنده که سالهای طولانی پرده نقره ای سینماهایش، میزبان فیلم های بالیوودی بود.
داستان از تنش سیاسی اخیر بین پاکستان و هند آغاز شد، اما این تنش دیرینه با ورود به عرصه فرهنگی و هنری بویژه سینما، به فاز دیگری قدم گذاشت.
مسولان پاکستانی در واکنش به تنش سیاسی بین اسلام آباد و دهلی نو، اقدام به تحریم فیلم های بالیوودی کردند که بدلیل قرابت‌های زبانی و فرهنگی با پاکستان، از محبوبیت بالایی در میان مردم این کشور برخوردار بودند.
با تصمیم تحریم فیلم های بالیوودی، سینماداران و مسولان پاکستانی ابراز تمایل خود را برای اکران آثار سینمایی ایران در این کشور اعلام کردند و این روند با نمایش وسیع «جدایی نادر از سیمین» فیلم اسکاری سینمایی ایران و «سیانور» ساخته بهروز شعیبی آغاز شد.
همزمان اکران با این آثار، مسولان پاکستانی به تمجید سینمای ایران سینمایی پرداختند و نسبت به نمایش فیلم های ایرانی در پاکستان ابراز علاقه مندی کردند.
«محسن یاسین» مدیر بازاریابی شرکت سینمایی «سینه پکس سینما» -
Cinepax Cinemas -  افزود: درخواست ما از نهادهای فرهنگی ایران بویژه نهادهای فرهنگی ایرانی فعال در پاکستان این است که در قالب تبادلات و همکاری های فرهنگی، پیشنهادهای خود را در زمینه معرفی فیلم های ایرانی که می تواند برای مردم پاکستان جذاب باشد، به ما ارائه کنند.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس سنای پاکستان نیز، نمایش فیلم های ایرانی در سینماهای پاکستان، ضرورتی انکارناپذیر است.
به گفته سناتور «کامل علی آقا»، جوایز متعددی که فیلم های ایرانی هرسال در جشنواره مختلف و معتبر بین المللی تصاحب می کنند، حاکی از کیفیت بالای محصولات سینمایی ایران است و سینماها و شبکه های تلویزیونی پاکستان نباید از این ظرفیت بالای فرهنگی ایران غافل شود.
این مقام پاکستانی با اشاره به اینکه در گذشته برخی فیلم و سریال های ایرای از طریق شبکه های تلویزیونی پاکستان پخش شده و با استقبال خوبی از سوی مردم این کشور مواجه شده است، گفت: ایران دوست ما است و فیلم های سینمایی و تلویزیونی ایرانی باید مجال بیشتری برای نمایش در سینماها و شبکه های تلویزیونی پاکستان داشته باشند.
چنین استقبالی، فرصت بی نظیری را برای سینمای ایران مهیا کرده و مسوولان سینمایی کشور باید با قدر دانستن این فرصت، سهم سینمایی ایران را در سبد اکران سینماهای پاکستان افرایش دهند.
برای تبیین این موضوع و توفیق سینمایی ایران در پاکستان و ضرورت توجه به بازار جهانی، با چند سینماگر گفت وگو انجام شده که در پی می آید:

** باید تماشاچیان بین‌المللی به سینمای ایران اضافه شود
رئیس شورای عالی تهیه‌کنندگان سینمای ایران گفت: بطور قطع باید از اقدامی که منجر به گشایش بازار جدید برای سینمای ایران می شود و به شمار تماشاگران سینمای کشور می افزاید، استقبال کرد.
وی با اشاره به درآمد اقتصادی مناسبی که از طریق اکران جهانی فیلم‌های ایرانی به دست می‌آید، افزود: علاوه بر این موضوع، به عنوان تهیه کنند‌گان آثار فرهنگی ایران باید برای صدور فرهنگ کشور نیز تلاش کنیم و چه کشوری بهتر از پاکستان که بخش زیادی از مردم آن نیز مسلمان و علاقه مند به فرهنگ ایران هستند.
موسوی گفت: سال‌هاست که سینمای بالیوود با زبان و فرهنگ مشترک در کشور پاکستان رسوخ کرده و اکنون باید از این فرصت نهایت بهره را ببریم تا با نمایش آثار ایرانی سلیقه مردم پاکستان را جذب هنر و سینمای ایرانی کنیم.
این تهیه کننده سینما با بیان اینکه با این کار علاوه بر درآمدهای اقتصادی به لحاظ فرهنگی نیز توانسته‌ایم برای خود بازاری دست و پا کنیم، ادامه داد: بنابراین پس از تجربه جذب مخاطب در پاکستان می‌‎توانیم وسیع‌تر فکر و عمل کرده یعنی به بازار آسیا ورود کنیم.
وی یکی از اقدامات اولیه شواری عالی تهیه کنندگان را برگزاری جلسات با مدیران فرهنگی پاکستان عنوان کرد و افزود: این اقدام البته باید با حمایت سفیر ایران در پاکستان نیز همراه شود و با برگزاری جلسات مناسب بتوانیم هر چه سریع‌تر فیلم‌های خوش ساخت کشور را در سینمای پاکستان اکران کنیم.
موسوی همچنین این نکته را متذکر شد که اگر می‌خواهیم برای همیشه در بازار فیلم پاکستان حضور داشته باشیم باید فیلم‌های ایرانی به زبان پاکستان دوبله شود در غیر اینصورت با زیرنویس کردن فیلم‌ها حضور ما در حد آثار اروپایی در سینمای پاکستان خواهد شد.
این تهیه کنده سینما گفت: اگر فیلم‌های هندی در پاکستان با اقبال زیادی رو به رو شد بخش عمده آن همزبانی آنها است، اما بخش خیلی کمی از مردم پاکستان و آن هم مرزنشینانشان به زبان فارسی تا حدودی آشنا هستند بنابراین باید به دوبله توجه جدی کرد.

** سینمای ایران با حضور بالیوود و هالیوود هم مخاطب دارد
ابوالفضل جلیلی کارگردان برجسته سینمای کشور نیز معتقد است، سینما ایران قدرت این را دارد که حتی با وجود بالیوود نیز مخاطبان خود را در پاکستان پیدا کند اما باید مدیران و تهیه کنندگان سینما به این موضوع باور داشته باشند.
وی گفت: صادر کردن فرهنگ ایرانی که بخشی از آن به واسطه نمایش فیلم‌های ما ممکن می‌شود اگر به لحاظ اقتصادی نیز سودی نداشته باشد، نیز ضروری است.
کارگردان فیلم « ابجد» با انتقاد از اینکه هموره به دنبال این هستیم که در فضایی فرصت طلبی فرهنگ خود را صادر کنیم، ادادمه داد: شک نداشته باشید که از سینمای ایران استقبال خواهد شد و اصلا نیازی به حذف بالیوود و جایگزین شدن سینمای ایران در پاکستان نیاز نیست.
جلیلی با بیان اینکه باید با آشتی هند و پاکستان در فضای رقابتی با سینمای هند بتوانیم آنها را شکست دهیم، افزود: با این کار می‎توانیم جذابیت فرهنگ ایرانی اسلامی را به معنی واقعی نشان دهیم.
این کارگردان سینما خاطرنشان کرد: البته وارد شدن در بازار فیلم دنیا و نمایش فیلم‌های ایرانی تا حدودی انجام شده اما همانطور که گفتم، اگر ساز و کار درست این موضوع را بررسی کنیم و انرژی برای آن بگذاریم معتقدم با حضور بالیوود و هالیوود نیز اقبال به فیلم‌های ایرانی وجود خواهد داشت.

** سینمای ایران به دلیل افتخارت بین‌المللی سر زبان‌ها افتاده است
نویسنده و منتقد سینما نیز در این باره گفت: سینمای ایران این ظرفیت را دارد که محصولات خود را به دنیا و حداقل به کشورهایی که صاحب سینما نیستند، صادر کند.
شهرام خرازی ها با بیان اینکه در دهه‌های 60 و 70 تلاشی برای صادر کردن فیلم‌های ایرانی به دنیا نشده، افزود: اما در دهه 80 و سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی از سوی تهیه‌کنندگان برای بازار یابی فیلم ایرانی صورت گرفته و حاصل آن فروش نسبتاً مناسب آثار ایرانی در آمریکا و اروپا است.
این منتقد و نویسنده سینمایی ادامه داد: سینمای ایران به دلیل افتخارات زیاد که در جشنواره مختلف جهانی کسب کرده، اکنون بر سر زبان‌‌ها افتاده و خود را به دنیا شناسانده، بنابراین باید از این فرصت برای کسب بازارهای جهانی نهایت بهره را برد.
خرازی‌ها با تاکید بر اینکه کسب بازار جهانی برای فیلم‌های ایرانی نیاز به عزم جدی و کار برنامه‌ریزی شده دارد، گفت: تا به حال اقداماتی که صورت گرفته عموماً به صورت انفرادی بوده در حالیکه برای حضور دائمی سینمای ایران در بازار جهانی نیاز به کار سازمانی و برنامه مدون داریم.
وی با بیان اینکه باید هوشیار باشیم و از فرصت‌هایی که پیش روی‌ قرار می‌گیرد نهایت استفاده را ببریم، افزود: با تحریم فیلم‌های هندی توسط سینمای پاکستان بستر مناسبی برای کسب این بازار توسط سینمای ایران به وجود آمده است.
این منتقد و نویسنده سینما ادامه داد: اشتراکات زبانی و دینی، حضور ایران در سینمای پاکستان را تسهیل و ساده می‌کند و علاوه بر این بازار باید با کشورهای همزبان دیگر منطقه مثل افغانستان و تاجیکستان نیز مراودات سینمایی‌ خود را افزایش دهیم.
خرازی‌ها تاکید کرد: سینمای پاکستان اکنون به عنوان یک بازار بالقوه در اختیار ما قرار گرفته که اگر از این فرصت به سرعت استفاده نکنیم آن را از دست خواهیم داد.
وی گفت: تجربه نشان داد که از فرصت‌ها به خوبی استفاده نمی‌کنیم و این هم به دلیل مراجع متعدد تصمیم گیری و موازی کاری‌هایی است که بعضاً در اجرایی شدن یک تصمیم انجام می‌دهیم.
 به نظر می‌رسد تاکید اهالی سینما بر این است که سینمای ایران ظرفیت صدور به دنیا را دارد و آنچه در این بین لازم است برنامه‌ریزی مدون برای این اقدام است.
بنابراین با توجه به فرصتی که در پاکستان برای سینمای ایران به وجود آمده، باید ماند و دید که آیا از این ظرفیت نهایت بهره را خواهیم برد و یا نه.