سه‌شنبه ۳۱ تير ۱۴۰۴ - 2025 July 22 - ۲۵ محرم ۱۴۴۷
۳۱ تير ۱۴۰۴ - ۰۹:۰۵

هوش مصنوعی چگونه کرامت انسانی را به خطر می‌اندازد

هوش مصنوعی زندگی را آسان کرده، اما قیمت آن تهدید کرامت انسانی است بنابر یافته‌های پژوهشی، الگوریتم‌های غیر قابل ردیابی، حقوق انسان را نقض می‌کنند؛ در حالی که اصلاً مانند انسان‌ها نمی‌اندیشند.
کد خبر: ۸۲۳۴۴۰

به گزارش گروه علمی ایران اکونومیست، وبگاه فیز در گزارشی آورده است:

مطالعه‌ای که با هدایت دانشگاه چارلز داروین در استرالیا انجام شده، نشان می‌دهد هرچند دوران هوش مصنوعی تعاملات ما را دگرگون کرده، در مقیاس جهانی، کرامت انسانی را تهدید می‌کند و پژوهشگران راه‌حل این مشکل را تنظیم قوانین جهانی مبتنی‌بر ارزش‌های انسانی می‌دانند.

ماریا راندازو (Maria Randazzo)، نویسنده اصلی مطالعه و پژوهشگر دانشکده حقوق دانشگاه چارلز داروین، دریافت که این فناوری با سرعتی بی‌سابقه در حال تغییر چشم‌اندازهای حقوقی و اخلاقی غرب است، اما هم‌زمان ارزش‌های دموکراتیک را تضعیف و سوگیری‌های سیستماتیک را تشدید می‌کند.

چالش‌های نظارتی

راندازو تأکید کرد که مقررات فعلی، حقوق و آزادی‌های اساسی انسان از جمله حریم خصوصی، منع تبعیض، استقلال کاربران، حقوق مالکیت فکری را نادیده می‌گیرد که علت اصلی آن غیر قابل ردیابی‌ بودن بسیاری از مدل‌های الگوریتمی است.

مشکل جعبه سیاه

وی این عدم شفافیت را «مشکل جعبه سیاه» نامید و توضیح داد: ردیابی تصمیمات گرفته‌شده توسط فرآیندهای یادگیری عمیق یا یادگیری ماشین، برای انسان‌ها ناممکن است؛ این امر تشخیص تخلف مدل‌های هوش مصنوعی از حقوق و کرامت افراد را دشوار می‌سازد و در صورت لزوم، پیگیری حقوقی را دشوار می‌سازد.

این پژوهشگر هشدار داد: این یک مساله بسیار جدی است که بدون تنظیم مقررات مناسب، بدتر خواهد شد. هوش مصنوعی به هیچ‌وجه به معنای انسانیِ کلمه «هوشمند» نیست. هوش مصنوعی یک دستاورد مهندسی است، نه رفتاری‌شناختی.

وی توضیح داد: هوش مصنوعی نمی‌داند چه کاری و به چه دلیلی انجام می‌دهد؛ اصلاً مثل انسان‌ها فکر نمی‌کند، فقط الگوها را می‌شناسد، بدون تجسد، حافظه، همدلی یا خرد.

رویکردهای جهانی

در حال حاضر، سه قدرت دیجیتال برتر جهان (آمریکا، چین و اتحادیه اروپا) رویکردهایی متفاوت در قبال هوش مصنوعی در پیش گرفته‌اند: آمریکا بر مدل بازارمحور، چین بر مدل دولت‌محور و اتحادیه اروپا بر مدل انسان‌محور تکیه دارد.

راه‌حل پیشنهادی

راندازو رویکرد انسان‌محور اتحادیه اروپا را برای حفاظت از کرامت انسانی ترجیح داد اما هشدار می‌دهد که بدون تعهد جهانی به این هدف، حتی این رویکرد نیز کافی نخواهد بود.

وی توضیح داد: اگر توسعه هوش مصنوعی را به ویژگی‌های انسانی مانند توانایی انتخاب، احساس، استدلال همراه با مراقبت، همدلی و دلسوزی، پیوند نزنیم، خطر ایجاد سامانه‌هایی وجود دارد که انسانیت را به داده‌های صِرف تقلیل می‌دهند. انسان نباید وسیله‌ای برای رسیدن به هدف باشد.

آخرین اخبار