افشای گذشته تاریک برگمان در جشنواره کارلووی واری

به گزارش ایران اکونومیست، استلان اسکارشگورد، بازیگر سرشناس سوئدی، در جریان جشنواره بین‌المللی فیلم کارلووی واری در جمهوری چک، درباره تجربه همکاری خود با اینگمار برگمان، کارگردان افسانه‌ای سینمای سوئد، صحبت کرد و نگاه شخصی‌اش را نسبت به گذشته نازی‌گرایانه او بیان کرد.

اسکارشگورد که برای تبلیغ فیلم جدید «ارزش احساسی» ساخته یوآخیم تریه که  الهام‌گرفته از اینگمار برگمان است، در کارلووی واری حضور یافته بود، با لحنی صریح به گذشته تاریک این کارگردان پرداخت و گفت:«برگمان آدمی حیله‌گر بود. در دوران جنگ، نازی بود و تنها کسی است که می‌شناسم و برای مرگ هیتلر گریه کرد. ما همیشه توجیهش می‌کردیم، اما احساس می‌کردم نگاهش به آدم‌ها عجیب و ناخوشایند بود. فکر می‌کرد بعضی‌ها ارزشمند نیستند. این را وقتی دیگران را کنترل می‌کرد، احساس می‌کردی. آدم خوبی نبود.»

برگمان که در سال ۲۰۰۷ در سن ۸۹ سالگی درگذشت، پیش‌تر نیز به شکل علنی از همدلی خود با نازی‌ها در دوران جوانی سخن گفته بود. در مصاحبه‌ای در سال ۱۹۹۹ با ماریا-پیا بوئتیوس، نویسنده کتابی درباره بی‌طرفی سوئد در دوران جنگ جهانی دوم، برگمان اعتراف کرد که در ۱۶ سالگی و پس از شرکت در تجمعی نازی‌ در آلمان در سال ۱۹۳۴، تحت تأثیر کاریزمای هیتلر قرار گرفته بود.

او همچنین عنوان کرده بود که خانواده‌اش پس از بازگشت از آلمان، عکس هیتلر را کنار تخت خوابش قرار داده بودند.

برگمان در خودزندگی‌نامه‌اش در سال ۱۹۸۷ با عنوان «فانوس جادویی» نیز از گرایش‌های نازی‌گرایانه خود سخن گفته و نوشته بود: «برای سال‌ها، طرفدار هیتلر بودم؛ از موفقیت‌هایش شاد و از شکست‌هایش ناراحت می‌شدم.»

او در مصاحبه‌ با ماریا-پیا بوئتیوس همچنین گفته بود تا پایان جنگ جهانی دوم به نازی‌ها باور داشت، و تنها زمانی تغییر عقیده داد که فجایع اردوگاه‌های مرگ فاش شد.

پس از آن بود که برگمان به اضطراب و پریشانی حاصل از فجایع جنگ را در فیلم‌هایی چون «نور زمستانی» و «سکوت» و «شرم» پرداخت.

انتقادات اسکارشگورد از برگمان چیز تازه‌ای نیست. او پیش‌تر نیز در گفت‌وگویی در سال ۲۰۱۲ با نشریه گاردین، گفته بود: «نمی‌خواستم برگمان به زندگی‌ام نزدیک شود.»

او در سخنان تازه‌اش در کارلووی واری افزود:«رابطه پیچیده‌ام با برگمان به این برمی‌گردد که او آدم خوش‌اخلاقی نبود. کارگردان خوبی بود. مثلاً کاراواجو هم شاید آدم مزخرفی بوده، ولی نقاشی‌های فوق‌العاده‌ای کشید.»

 فیلم «ارزش احساسی» ساخته یواخیم تریه که برگرفته از شخصیت برگمان ساخته شده، نخستین بار در جشنواره کن ۲۰۲۵ به نمایش درآمد و با تحسین فراوان روبه‌رو شد.

اینگمار برگمن از چهره‌های برجسته‌ی تاریخ سینمای جهان بود که در طول شش دهه فعالیت هنری، ‌۹ بار نامزد جایزه‌ی اسکار شده بود و در توصیف شرایط زندگی انسانی از مایه‌های کمدی، امید، یاس و ناامیدی بهره می‌گرفت.

وی در طول سال‌ها فعالیت سینمایی در مجموع ‌۶۲ فیلم ساخت که فیلم‌نامه بسیاری از آنان را نیز خودش نوشته بود و علاوه‌بر آن، کارگردانی ‌۱۷۰ نمایش تئاتر از او یک چهره درخشان در عرصه این هنر نمایشی ساخته بود.

کارگردانان بسیاری آثار برگمن را الهام‌بخش حیات سینمایی خود دانسته‌اند که از آن جمله می‌توان به روبرت آلتمن، وودی آلن، آتوم اگویان،‌ استنلی کوبریک، دیوید لینچ، پل شریدر، آندری تارکوفسکی و فرانسوا اوزون اشاره کرد.

از مهمترین فیلم‌های برگمن نیز می‌توان به «پرسونا»، «فریادها و نجواها»، «مهر هفتم»، «توت‌فرنگی‌های وحشی»، «لبخندهای یک شب تابستانی»، «همچون یک آینه»، «چراغ زمستانی»، «سکوت»، «آستانه زندگی»، از «مردی با یک چتر»، «سرزمین آرزو»، «آینده با من است»، «زندان»، «رازهای زنان»، «تابستانی با مونیکا»، «درسی در عشق»، «چشم شیطان» و «صحنه یک ازدواج» نام برد.

برگمن در دسامبر ‌۲۰۰۳ از دنیای سینما کناره گرفت و روز سی‌ام جولای ۲۰۰۷ در سن ‌۸۹ سالگی در «فارو» درگذشت.