چرخ‌های قیمت خودرو به سمت بهبود می‌چرخد

به گزارش ایران اکونومیست؛ دولت برای اصلاح قیمت خودرو دو سناریوی اصلی را مورد بررسی قرار داده که هر دو سناریو به موضوع «خودروی بورسی» مرتبط است.

سناریوی اول به این صورت بود که عرضه خودرو در بورس کالا به طور کامل لغو شود و در عوض، مجوز افزایش ۸۰ درصدی قیمت خودروهای داخلی به خودروسازان داده شود. این گزینه برای خودروسازان بسیار مطلوب بود، چرا که با افزایش ۸۰ درصدی قیمت، قادر بودند به راحتی نقدینگی زیادی جذب کنند و دیگر نیازی به عرضه در بورس کالا که خودروسازان مخالف آن بودند، وجود نداشت. به این ترتیب، بازار خودرو تحت کنترل کامل کارخانه‌ها قرار می‌گرفت.

اما سناریوی دوم به این شکل بود که قیمت کارخانه‌ای خودروها به طور میانگین ۳۰ درصد افزایش یابد و در عوض، مجوز عرضه بخشی از تولیدات خودروسازان در بورس کالا صادر شود. در این سناریو، خودروسازان می‌توانستند محصولات خود را با قیمت پایه جدید (پس از اعمال افزایش ۳۰ درصدی) به بورس عرضه کرده و به قیمت بالاتری به فروش برسانند. این مدل به آنها امکان می‌دهد تا نقدینگی بیشتری جذب کنند، زیرا قیمت کشف شده در بورس معمولاً بالاتر از قیمت پایه است.

با بررسی شرایط موجود، سیاست‌گذاران به نظر می‌رسد که سناریوی دوم را انتخاب کرده‌اند و مجوز افزایش قیمت میانگین ۳۰ درصدی را صادر کرده‌اند. به این ترتیب، عرضه خودرو در بورس کالا باید به زودی اجرایی شود. این تصمیم در حالی گرفته شد که وزارت صمت پیش‌تر مخالف عرضه خودرو در بورس کالا بود و حتی محمد اتابک، یکی از مقامات وزارت، گفته بود که خودرو باید در بازار رقابتی عرضه شود و نه در بورس کالا.

با این حال، به نظر می‌رسد که سیاست‌گذاران قصد دارند تا با گنجاندن «خودروی بورسی» در این سیاست اصلاحی، پاسخی به درخواست خودروسازان برای افزایش قیمت ۸۰ درصدی بدهند. در واقع، با این کار، خودروسازان می‌توانند از عرضه محصولات خود در بورس کالا بهره‌برداری کنند و بخشی از محصولات خود را با قیمتی بالاتر از قیمت پایه بفروشند.

تغییر در موضع خودروسازان

اگرچه خودروسازان قبلاً مخالف عرضه خودرو در بورس کالا بودند، اما پس از دریافت مجوز برای افزایش ۳۰ درصدی قیمت‌ها، نگرانی‌های اصلی آنها برطرف شده است. در حال حاضر، عرضه خودرو در بورس کالا به نظر نمی‌رسد که برای آنها مشکلی ایجاد کند، بلکه برعکس، آنها می‌توانند از این فرصت برای فروش محصولات با قیمت بالاتر استفاده کنند. در تجربه قبلی از عرضه خودرو در بورس کالا، قیمت‌های کشف‌شده در این بستر معمولاً بالاتر از قیمت پایه بود، بنابراین خودروسازان می‌توانند نقدینگی بیشتری جذب کنند.

عرضه خودرو در بورس کالا و نقش آن در بورس

افزایش قیمت خودرو و احتمال عرضه آن در بورس کالا باعث رشد سهام خودروسازان و افزایش شاخص بورس شده است. این روند به تحلیل‌گران نشان داده که خودرو می‌تواند محرک مهمی برای رشد شاخص بورس باشد. به ویژه که عرضه خودرو در بورس می‌تواند نقدینگی بیشتری را به بازار وارد کند و به خودروسازان این امکان را بدهد که بخش بیشتری از محصولات خود را با قیمتی بالاتر از نرخ پایه بفروشند.

محدودیت‌ها و چالش‌ها

با این حال، طبق مصوبه مجلس، خودروسازان موظفند ۵۰ درصد از محصولات خود را به مادران دارای دو فرزند و بیشتر اختصاص دهند و ۲۰ درصد دیگر باید برای اسقاط خودروهای فرسوده در نظر گرفته شود. بنابراین، تنها ۳۰ درصد از تولیدات خودروسازان در اختیار آنها قرار می‌گیرد که می‌توانند آن را در بورس کالا عرضه کنند.

با این تفاسیر، سیاست‌گذاران با استفاده از عرضه خودرو در بورس کالا، بدون نیاز به افزایش بیشتر قیمت‌ها، به خودروسازان این امکان را می‌دهند که بخشی از محصولات خود را با قیمت‌های بالاتر بفروشند و نقدینگی بیشتری جذب کنند. این تصمیم می‌تواند به تدریج تاثیرات مثبتی در بازار سرمایه و خودروسازی کشور داشته باشد./ اقتصاد 100