درخواست‌ خانه موسیقی از معاون امور هنری وزیر فرهنگ چیست؟

به گزارش ایران اکونومیست، نادره رضایی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه سعید اسلام‌زاده مدیر روابط‌عمومی معاونت امور هنری، شنبه- ۲۶ آبان ماه- از خانه موسیقی ایران بازدید کرد.

حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی ایران در ابتدای این بازدید، ضمن معرفی داوود گنجه‌ای، داریوش پیرنیاکان، زیداله طلوعی، هنگامه اخوان، حمیدرضا اردلان، آذر هاشمی و حمیدرضا عاطفی اعضای هیات مدیره خانه موسیقی ایران اظهارداشت: همانطور که مطلع هستید عمر نهادهای صنفی با دولت اصلاحات برابر است و خانه موسیقی ایران نیز ۲۵ سال است که تاسیس شده. استادان گنجه‌ای، پیرنیاکان و اردلان از بنیانگذاران این خانه هستند و تعدادی از اساتید موسس همچون استاد محمدرضا شجریان نیز در قید حیات نیستند.

نوربخش ضمن توضیح ساختار و شاکله خانه موسیقی ایران گفت: طی این سال‌ها خانه موسیقی ایران با چالش‌های کم و زیادی مواجه بوده است و به مرور جامعه موسیقی از آنجا که نهادها سابقه چندانی نداشته‌اند و دچار ابهاماتی بوده‌اند به این خانه اعتماد کردند. هرچند که این ابهامات همچنان در ساختار تشکیلاتی اینجا وجود دارد. چراکه صنوف شتر، گاو، پلنگی هستند و هنرمندان یک پایشان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان موسسه فرهنگی هنری چند منظوره است و پای دیگرشان در صنوف.

وی افزود: در دولت دوازدهم به ریاست حسن روحانی با تمشیت سیدعباس صالحی تفاهم‌نامه‌ای منعقد شد که فعالیت هنری هنرمندان در وزارت کار نیز ثبت شود که در نهایت با رای دیوان عدالت اداری این امر تاکنون به سرانجام نرسیده است. از این رو مذاکراتی با آقای دکتر صالحی داشته‌ایم که این موضوع پیگیری و احیا شود تا تکلیف وجه صنفی مقداری روشن‌تر شود.

موسیقی سنتی دوره احتضار را می‌گذراند

مدیرعامل خانه موسیقی ایران با بیان اینکه مشکلات حوزه هنر کم نیست، اظهارداشت: خانه موسیقی ایران حدود ۱۷ هزار نفر عضو دارد که به جرات می‌گویم بیش از نیمی از این تعداد زیر خط فقر هستند. به زحمت می‌توان گفت که پانصد- ششصد نفر از هنرمندان موسیقی فعال حوزه‌ اجرا هستند و بخش عظیمی از هنرمندان به ناچار به حوزه آموزش روی آورده‌اند، در صورتی که نباید اینگونه باشد.

نوربخش گفت: پیش از انقلاب اسلامی، آموزش امری تخصصی بود اما اکنون اکثر موسیقیدانان برای گذران معیشت دو وجهی هستند و این موضوع آسیب‌زننده است و کیفیت را نازل می‌کند.

وی با اشاره به مسائل معیشتی هنرمندان افزود: موسیقی نواحی ما، مضمحل است و موسیقی سنتی نیز دوره احتضار را می‌گذراند. این روند در حال نازل‌تر شدن است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم از سه وظیفه‌ای که طبق قانون دارد فقط بحث نظارت برایش جدی بوده است و در هیچ دوره‌ای نگاه حمایتی ندیده‌ایم و طبیعتاً سیاستگذاری هم وجود نداشته است.

این خواننده موسیقی ایرانی بیان کرد: امیدواریم با حضور، جدیت و سرعت شما به این موضوعات توجه شود و ما هم در کنارتان هستیم و قاعدتاً باید باهم برای رفع مسائل و مشکلات هنرمندان تعامل داشته باشیم. طی این ادوار، گاهی این تعامل خوب پیش رفته است و در دوره‌هایی نیز دوستان کم‌لطفی داشته‌اند. اعضای هیات مدیره خانه موسیقی ایران هم نان دارند و هم نام. همگی این هنرمندان بی‌هیچ منفعتی از عمر و زمان‌شان می‌گذرند تا برای این حوزه کاری انجام دهند.

تاکید بر تعامل دوطرفه میان وزارت فرهنگ و صنوف

بنا بر اعلام روابط‌ عمومی خانه موسیقی ایران، در ادامه این نشست داریوش پیرنیاکان آهنگساز، مدرس، نوازنده تار و سه‌تار با بیان اینکه حمیدرضا نوربخش یکی از بهترین مدیران خانه تاکنون بوده است، افزود: با مدیریت منعطف نوربخش خوشبختانه نهاد خانه موسیقی از رشد خوبی برخوردار بوده و امروزه از نوازنده‌های کوچه و خیابان تا اساتیدی همچون گنجه‌ای و فخرالدینی در خانه حضور دارند. به عنوان مثال عضو جوانی از خانه موسیقی در پی تحصن اعتراضی، محکوم به گذراندن یک سال حبس شد و نوربخش برای پیگیری مسائل او همین امروز به زندان اوین رفت.

وی با بیان اینکه از نخستین شعارهای مسعود پزشکیان این بوده که ما می‌خواهیم همه امور دست صنوف باشد، اظهارداشت: اکنون اگر قرار است تعاملی میان صنوف و وزارتخانه‌ها ایجاد شود، واقعیت این است که این تعامل باید دو طرفه باشد. ما می‌توانیم بازوی هنری و مشورتی شما باشیم نه اینکه سلیقه خودمان را به شما تحمیل کنیم بلکه آنچه را که باید باشد به شما بگوییم. هنرمندان دو گونه هستند؛ هنرمندی که به دنبال آن است که ببیند جامعه از او چه می‌خواهد و به دنبال ذائقه روزمره مردم می‌رود اما هنرمند واقعی کسی است که بفهمد جامعه به چه چیزی نیاز دارد و سعی کند آن نیاز را برطرف کند.

پیرنیاکان گفت: نبض فرهنگ کشور باید به دست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد و معاونت هنری باید رصد کند و ببیند چگونه می‌توان سلیقه جامعه را ارتقا دهد. متاسفانه تلویزیون ما از همه نظر تیشه به فرهنگ ما زده است؛ از گویش فارسی، سینما، موسیقی، تئاتر تا روزنامه‌نگاری. زمانی‌ که اخبار تلویزیون ما به درستی ارائه نمی‌‍‌شود، مخاطب سراغ اخبار رسانه‌های بیگانه می‌رود.

این آهنگساز افزود: اوایل انقلاب به مسئولان گفتیم اگر شما موسیقی را قطع کنید، رادیو ترانزیستوری که دورافتاده‌ترین نقاط کشور را پوشش می‌دهد، برای مخاطب جایگزین و عادت خواهد شد، اکنون در عروسی‌های شمال ایران سینتی‌سایزر و عربده‌کشی جایگزین موسیقی زیبای شمال، آذربایجان، خراسان و … شده است و آن هم تقلید بسیار نازل از دیسکوها و دانسینگ‌های فرنگ است و بعد ادعا می‌کنیم که ما باید با تهاجم فرهنگی مقابله کنیم. در صورتی که مقابله با تهاجم فرهنگی با عمل است نه حرف.

وی بیان کرد: خانم رضایی؛ اکنون طی این چهار سال بخش هنریِ فرهنگ به دست شماست. اگر طی این چهار سال از خانه‌های هنر مشورت نگیرید حتما شما متضرر خواهید شد و لطمه اساسی به فرهنگ و هنر مملکت وارد خواهد شد. فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها هیچ آینده‌ای برای خود متصور نیستند و همواره به مدیران فرهنگی این پیشنهاد را داده‌ام که باید این تابو برداشته شود و تعاملی میان وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد انجام شود تا فارغ‌التحصیلان به عنوان مربی موسیقی و سرود در مدارس استخدام شوند تا افراد با این هنر مهم که اشاعه‌دهنده فرهنگ ایران زمین است از مدرسه آشنا شوند.

داوود گنجه‌ای مدرس و نوازنده کمانچه در ادامه اظهارداشت: ما امروز به شما با عشق نگاه می‌کنیم و اگر آمده‌اید خدمت کنید دست شما را به گرمی می‌فشاریم و امیدواریم تشریف‌فرمایی شما به این خانه به منزله این باشد تا ما به این جماعت خدمتی کنیم. لطفاً در عزل و نصب افراد تفکر کنید و ما نیز به شما دست مودت می‌دهیم و پشتیبان شما هستیم.

حمیدرضا اردلان آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نیز طی سخنان کوتاهی از انتصاب نادره رضایی به عنوان نخستین معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی زن ابراز خرسندی کرد.

زیداله طلوعی، حمیدرضا عاطفی و هنگامه اخوان دیگر اعضای هیات مدیره خانه موسیقی ایران ضمن خیرمقدم برای نادره رضایی آرزوی موفقیت کردند.

آذر هاشمی نیز با انتقاد نسبت به وضع نابه‌سامان موسیقی بانوان گفت: از شما به عنوان بانویی جوان، تحصیل‌کرده و علاقه‌مند به هنر، می‌خواهیم در زمینه ساز و آواز، توجه بیشتری به بانوان داشته باشید و اگر این قشر مورد حمایت بیشتری قرار گیرند، سپاسگزار خواهیم بود.

حضور زنان در حوزه هنر مزیت دارد

در ادامه معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تشکر از هیات مدیره خانه موسیقی ایران اظهارداشت: نگاه من رو به آینده است و از این رو نمی‌خواهم از افراد و گذشته صحبت کنم چراکه آن قسمت از گذشته خوب است که بتواند راهی بسازد و گره‌گشایی کند. اگر در دوگانه‌ای قرار بگیرم، طرف هنرمندان می‌ایستم.

نادره رضایی گفت: انتخاب من به عنوان یک زن جوان و نماینده زن‌ها از سوی سیدعباس صالحی مسئولیت مرا دشوارتر می‌کند چراکه اگر توفیقی باشد راهی باز خواهد شد و اگر نباشد شکست نادره رضایی نیست و بسته شدن این مسیر برای دیگر زن‌هاست که برایم مسئولیت چندباره و چندگانه ایجاد می‌کند. از این رو برای خودم فارغ از نگاه جنسیتی بسیار مهم است که در حوزه هنر حضور زن‌ها مزیت دارد.

وی افزود: شرایط کشور به قدری دشوار است که زن‌ها و مردها باید دست به دست یکدیگر دهند. امیدوارم با تمام تلخی‌هایی که در آن هستیم به این نتیجه رسیده باشیم که همه باید پای کار بیاییم و به یکدیگر کمک کنیم. شاید با وجود خلاها، اگر همگی خالصانه پیش آییم، بتوان برون رفتی داشت که من خیلی به آن امیدوار هستم.

معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه به عنوان فردی که کمی فعالیت تشکیلاتی داشته، متوجه اهمیت این کار است، اظهارداشت: لازمه کار صنفی و تشکلی به خصوص در ایران عشق است چراکه آمدن در این مسیر معنایی ندارد و این موضوع را سعی می‌کنم بیشتر در عمل نشان دهم که حتماً با صنفوف و انجمن‌ها تعامل خواهم داشت.

رضایی گفت: اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون بر استفاده از صنف می‌ایستاد، خودش تا این حد متهم نبود و هوشمندی مدیریتی باید به ما بگوید که از وجه نظارتی کم کنیم. از شما نیز می‌خواهم هم مسئولیت بپذیرید و آمادگی دارم که دادن مجوز را به شما بسپارم و هر جا که شما ایستاده‌اید من هم پشت شما می‌ایستم و اگر تبعاتی داشت آن را بپذیرم و این موضوع را به جد پیگیری خواهم کرد.

وی افزود: به نظرم پیگیری این موضوع برد طرفین است و من نیز در رئوس کارها فرصتی خواهم داشت که فقط معاونت برگزاری جشنواره‌ها نباشم. طیف فکری هر کسی که برای ایران بایستد برایم فرقی نمی‌کند و در تعریف مزیت‌ها و بکارگیری افراد آن‌هایی برایم اولویت دارند که برایشان ساحت هنر مهم باشد و صادقانه و خالصانه تلاش کنند و آن را با طیف خاصی تعریف نکنند. نسل من بسیار از دعوای طرفینی ضرر کرده است و ما دخیل تصمیم‌گیری‌های اول انقلاب نبودیم اما متضرر همه دعواها بوده‌ایم.

معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: نسل من یاد گرفته است اگر جایی هم انتخاب می‌کند بر وجه ایران آن بایستد که البته یک نگاه فکری همیشه هزینه چندباره می‌دهد و آن هزینه‌ای که برای ایران باشد برایم ارزشمند است و من اسمش را هزینه نمی‌گذارم.

درخواست حضور نسل جوان در انتخابات خانه موسیقی

رضایی اظهارداشت: عاجزانه از شما می‌خواهم که اگر سال بعد انتخابات داشتید، نماینده نسل من و نسل بعد از من در جمع‌تان باشد؛ هم از شما یاد می‌گیرد و هم می‌آموزد و در کنار شما مصائب کار را می‌بیند و جسارتاً کمتر متهم خواهید شد که فقط خودتان دور میز می‌نشینید. این تجربه زیسته است که به‌ دلیل اینکه نسل ما در سطوح مدیریتی بازی داده نشده‌ایم، همیشه نسل اول را متهم کرده‌ایم. به قدری نسل ما بازی داده نشده، با اینکه نسل من در میانسالی قرار دارد، نوجوان جریان حساب می‌شویم.

وی گفت: از آنجاکه بازی داده نشده‌ایم، دشواری‌های کار را نیز نمی‌دانیم. نسل من دغدغه و سختی‌های شما را متوجه می‌شود و به نسل شما کمک می‌کند که در حین دشواری چه باید بکند. به نظرم همه نسل‌ها، همه زن‌ها، همه مردها و همه طیف‌ها باید پای کار بیایند. ما نیز خودمان هم باید برایش تلاش کنیم. احساس می‌کنم در فرآیند، ما خودمان آگاهانه یا ناآگاهانه تقویت‌کننده آن‌ چیزی هستیم که نمی‌خواهیم.

معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه کیفیت حضورم برایم بسیار مهم است و دست یاری من به سمت شما بسیار جدی است، افزود: ما سه جشنواره در پیش داریم که فکر می‌کنم فضایی منطقی‌تر و معقول‌تر در موسیقی داریم و شما هم می‌توانید به شورا کمک کنید و پیشنهاد دهید افرادی را به این ترکیب بیافزایند. طبیعتاً نادره رضایی با تمام انرژی که دارد، نمی‌تواند همه کارها را به تنهایی انجام دهد و شما هم باید کمک کنید. ما باید گره‌گشایی و حمایت کنیم و اگر توانش باشد راهبری و سیاستگذاری کنیم و از وجه نظارتی کم کنیم که این در عمل می‌آید نه در شعار و البته که کار دشواری است.

آذر هاشمی عضو هیات مدیره خانه موسیقی ایران نیز در ادامه گفت: اتفاقاً نگاه خانه موسیقی به جوان‌هاست و اکثر هیات مدیره کانون‌های ما جوان‌ها هستند.

نوربخش نیز درباره بهره‌مندی از نسل جوان در ترکیب هیات مدیره خانه موسیقی ایران اظهارداشت: آنچه مجموعه‌های صنفی تاکنون به آن رسیده‌اند و تجربه کرده‌اند، این است که برای پیشبرد اهداف بهتر است پیشکسوتان، شناخته‌شده‌ها و چهره‌ها در صنوف باشند تا امور بهتر پیش برود.

مدیرعامل خانه موسیقی ایران گفت: مسئله دیگر این است که متاسفانه در امور صنفی ما داوطلب چندانی نداریم و با اینکه در انتخابات‌مان از بعضی افراد خواهش می‌کنیم که به ما بپیوندند اما یا آنها علاقه‌ای ندارند و یا اینکه فکر می‌کنند که نفعی در آن نیست و اولویت‌های دیگر دارند. فعالیت داوطلبانه خیلی طرفدار ندارد، هر چند که فرمایشات شما درست است و یکی از چالش‌های جدی ماست که آینده اینجا چه می‌شود و این هنرمندان با این سن و سال تا چه زمانی توان دارند که دور این میز بنشینند؟