به گزارش ایران اکونومیست، سیدعباس صالحی -وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی- پیش از ظهر امروز سه‌شنبه (۱۵ آبان‌ماه) در مراسم اعطای شصت و دومین جایزه ملی البرز که در هتل ارم تهران برگزار شد، با ابراز خوشحالی از حضور در میان آینده‌سازان نظام جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: جایزه البرز نمادی از حرمت ایران و ایرانی به علم و دانش است که طی آن، روانشاد البرز فرصتی را برای دورهم جمع شدن در پاسداشت دانش و دانایی فراهم کرد.
وی ادامه داد: در ادبیات تمدنی ایران اسلامی، علم و دانایی جایگاه مهمی دارد، گرچه مقوله جهاد بیشتر با نام جهاد بدنی شناخته می‌شود، اما جهاد مالی در کنار جهاد بدنی، موضوع بسیار مهمی است. بخشی از جهاد مالی که در طول تارخ تمدن اسلامی رخ داده، حوزه «وقف علمی» است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: در طول تاریخ ایران‌زمین، پیشران حرکت علمی این سرزمین «وقف» بوده است. لذا وقف در مسیری که در ۱۴ قرن بعد از اسلام در توسعه علمی داشتیم، همواره پیشران بوده است.
صالحی تاکید کرد: پشتوانه تمدن طلایی اسلامی در قرون چهارم و پنجم که به اوج خود رسید، «وقف علمی» بوده است. آن‌چنان این سهم قابل توجه بوده که وقتی نظامیه‌ها احداث شدند، عده‌ای از بزرگان علمی ابتدا حاضر نبودند به نظامیه بروند؛ چراکه نظام علمی جهان اسلامی عادت کرده بوده که علم را از مسیر وقف و مردم به دست آورد.
وی با بیان اینکه در گذشته دانایی تمدن اسلامی با مشارکت عامه رخ می‌داد، افزود: سهم وقف سهم قابل توجهی در مسیر تمدن اسلامی در ۱۴ قرن گذشته بوده است که یکی از نمونه‌های عالی آن در وقف‌نامه ربع رشیدی دیده می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: این وقف‌نامه در ۳۲۸ صفحه و به خط خواجه رشیدالدین فضل‌الله ارائه شده است و طبق آن نیز اولین شهر دانشگاهی جهان چهره خود را در این وقف نشان می‌دهد.
صالحی ابراز کرد: امروز شهرهای دانشگاهی در جهان وجود دارد اما ایجاد این شهر دانشگاهی در دوره ایلخانی بسیار مهم است. در آن زمان از ملل مختلف به این شهر می‌آمدند و زبان‌های علمی در این شهر دانشگاهی شامل زبان‌های عربی، فارسی، چینی، یونانی، سانسکریت و... بوده است.
وی بیان کرد: این شهر دانشگاهی تمامی اقتضائات یک شهر آموزشی را دارا بود. این‌ها نشان دهنده آن است که ما در مسیر تمدن اسلامی چگونه به «وقف علمی» به عنوان پیشران توسعه تمدن می‌نگریستیم. تاریخ وقف علمی تاریخ بسیار خواندنی است که حتی گاهی وقف برای امور جزیی علمی همچون وقف کاغد انجام شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: خوشبختانه روانشاد البرز در ۶۲ سال قبل پرچم‌داری بازگشت به «وقف علمی» را انجام داد. مرحوم البرز از یک اصالت خانوادگی برخوردار بود اما از این فضا جدا شده و شخصیتی خودساخته پیدا می‌کند که ترکیب اصالت و خودساختگی او را به اوج رسانده و کارآفرینی به تمام وجود معنا می‌کند. زندگی آن مرحوم خواندنی و شنیدنی است.
صالحی تصریح کرد: برندگان جایزه البرز باید افتخار کنند که جایزه خود را از این بنیاد دریافت می‌کنند. نکته قابل توجه این است که مرحوم البرز به دو بال علم یعنی کشف استعدادها و قدردانی از دانشمندان اهمیت داده است.
وی ادامه داد: برای درک بهتر تاریخ وقف علمی کشور ابتدا باید سهم وقف در مسیر علمی را جدی بگیریم. برای 6 هزار نفری که جایزه علمی البرز را دریافت کرده‌اند همگی تاریخ وقف علمی کشور هستند، پیشنهاد می‌کنم که کتاب و مستندهای فراوانی از ایشان تهیه و تولید شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: پیشنهاد دیگر اینکه تاریخ شفاهی جایزه البرز به صورت مستند تهیه شود. امیدوارم حرکتی که امروز شصت و دومین سال آن برگزار می‌شود، صدها سال ادامه داشته و به درخت تناور تاریخ علم ایران تبدیل شود.
با تکیه به علوم دانش‌بنیان نیازهای جامعه را مرتفع کنید
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی -رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه- نیز در این مراسم،، با اشاره به خاطرات دوران جنگ تحمیلی اظهار کرد: روزی دزفول ایران اسلامی موشک‌باران می‌شد و ما قدرت پاسخگویی بدان را نداشتیم. حتی دشمن با توپخانه‌های دوربرد به ایران حمله می‌کردند اما امروز رژیم صهیونیستی و آمریکا اذعان دارند که ایران در آفند و پدافند سرآمد دنیا شده است و تمامی این توسعه‌ها از سوی دانشمندان و عالمان ایران اسلامی به دست آمده است.
وی ادامه داد: رژیم صهیونیستی بارها دانشمندان ایران اسلامی را هدف قرار داده است؛ چراکه آنها ایران را خودکفا کره‌اند و کار به جایی رسیده است که امروز ایران اسلامی از کشورهای جهان اسلام و مظلومان جهان دفاع می‌کند.
رییس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه در روایت آمده است که «علم؛ قدرت به همراه دارد»، تاکید کرد: مرحوم البرز در ۶۲ سال قبل جایزه علمی البرز را تدبیر کرده تا سرمایه خود را که تولید خود او بود، در اختیار تمامی فرزندان ایران قرار دهد.
خاموشی یادآور شد: به توفیق الهی سال به سال به رونق این جایزه افزوده می‌شود. آینده از آن افتخارات علمی و دانشمندان ایران اسلامی است. همه به خاکی علقه داریم که دانش و علم در آن تاریخ عمیقی دارد و ایران با علم گره خورده است.
وی افزود: نسل جوان ما باید تمدن‌سازی علم را دنبال کند. دانشمندان ما باید بدانند که علم را برای خدا بجویند. علم نوری است که اگر خداوند متعال بخواهد آن را در قلب انسان قرار می‌دهد. نکته بعدی اینکه علم دانشمندان باید علم نافع باشد. علم نافع علمی است که در یک جا و یک فرد ساکن نباشد و به دیگران انتقال پیدا کند.
رییس سازمان اوقاف و امور خیریه تصریح کرد: علم دانشمندان ما باید به دیگران سود و نفع برساند. نخبگان علمی ما باید مشکلات و معضلات کشور همچون ناترازی انرژی و ... را حل کنند. سازمان اوقاف نیز در سال پیش رو ۵۳ مگاوات برق به کشور تزریق می‌کند. ما امروز نباید به تجهیزات پزشکی خارجی متکی باشیم و دانشمندان ما باید با تکیه به علوم دانش‌بنیان نیاز کشور به این تجهیزات را مرتفع کنند.
خاموشی خاطرنشان کرد: ما باید عقب‌ماندگی تاریخی نظام استبدادی در ایران را جبران کنیم. نکته بعدی در علم نافع، امنیت غذایی در کشور است. دانشمندان جوان ایران اسلامی توانمندی بسیاری دارند و می‌توانند مشکلات امنیت غذایی را رفع کنند. دستیابی به شبکه‌های مختلف فناوری نیز از جمله برنامه‌هایی است باید از سوی دانشمندان ما پیگیری شود.
وی با بیان اینکه برندگان جایزه علمی البرز باید به فکر حل مسائل مختلف در حوزه فناوری باشند، ابراز کرد: علم دانشمندان باید آنها را به سمت خداباوری و ایمان حرکت دهد. انسانی که ایمان نداشته باشد مجیزگوی شیطان می‌شود. علم نافع باید دانشمندان ما را به سمت ایمان و معادباوری ببرد.
