به گزارش ایران اکونومیست از مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مراسم اختتامیه و قدردانی از برگزیدگان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳ با حضور محمدمهدی احمدی مشاور عالی وزیر فرهنگ و مدیرکل حوزه وزارتی، عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی وزارت فرهنگ، فرزانه فخریان مشاور وزیر در امور کودک و نوجوان، مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، علاقهمندان به کتاب و اصحاب رسانه برگزار شد.
مشاور عالی وزیر فرهنگ ضمن عرض خداقوت به برگزارکنندگان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب گفت: زبان هنر از زبان خطابه تاثیرگذاری بیشتری برای مخاطب دارد چراکه لوازم آن حالات سمعی بصری است به همین دلیل با مخاطب راحتتر ارتباط برقرار میکند و سریعتر در دل مخاطب تاثیر می گذارد؛ این همان ویژگیای است که در زبان خطابه وجود ندارد، به همین دلیل زبان خطابه آنگونه که باید به اندازه زبان هنر در مخاطب تاثیر نمیگذارد.
وی با بیان اینکه زبان هنر در میان همه هنرمندان مشترک است، افزود: همه هنرها با مخاطب ارتباط برقرار میکند اما کاربرد هر زبانی متفاوت است؛ کاربرد هنر نمایشی، موسیقی و سایر هنرها متفاوت است چراکه برخلاف بهره بردن از زبان مشترک برای ارتباط با نهاد آدمی، کاربرد هنر به تناسب ماهیت آن تغییر میکند.
احمدی تصریح کرد: کاریکاتور هنری است که کاربرد خاص خود را دارد و در انسان خنده ایجاد می کند یا گریه؛ اما پشت این ابراز عواطف فلسفهای نهفته است که موجب میشود خندهای که حاصل شده و یا گریهای که رخ داده کودکانه و بی منطق نباشد؛ خنده و گریه حاصل از کاریکاتور پشتوانه فلسفی دارد و معنا دار است.
مشاور عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: کاربرد کاریکاتور این است که با برهم زدن مناسبتهای ظاهری، حرفِ مؤلف مطرح میشود؛ در زبان عربی گفته میشود کنایه خیلی بیشتر از صراحت کلام اثر دارد، کاریکاتور هم کنایه است و موجب میشود افراد پس از تامل با آن ارتباط برقرار کنند که در نتیجه تفکر، مخاطب یا خنده معنادار یا گریه معنادار انجام می دهد.
وی افزود: زبان کاریکاتور در انتقال پیام موثر است اما زیست بشر نباید کاریکاتوری باشد چون کاریکاتور یعنی به هم خوردن مناسبت ها ، قرار نیست مناسبتهای زیست طبیعی بشر بهم بخورد چرا که در زندگی معقول باید قانونمندی حاکم باشد و برای حاکمیت این قانونمندی باید مناسبتها رعایت شود.
احمدی تصریح کرد: حتی مبانی اعتقادی باید براساس قانونمندی منتقل شود که لازمه آن رعایت مناسبتهاست اما در انتقال پیام خیلی راحت میشود از کاریکاتور استفاده کرد.
مشاور عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در دین و زیست طبیعی نباید مناسبتها به هم بخورد، تصریح کرد: در مبانی دینی و زیست طبیعی نباید کاریکاتوری شویم، چرا که در صورت رخ دادن این قضیه مساله کم اهمیت اصل قلمداد میشود ولی مسائل پراهمیت به حاشیه رانده می شود؛ به عنوان مثال در اسلام غیبت و دروغ بسیار نکوهیده است اما اگر دروغ و غیبت عادی شود و مثلا استفاده از لباس آستین کوتاه حرام شود، مناسبتها به هم خورده است چراکه اسلام پوشیدن آستین کوتاه را حرام ندانسته است ولی غیبت را حرام دانسته است نباید مناسبتها و معیار ارزش یابی را بر هم زد.
وی افزود: کاریکاتور در انتقال پیام برای ایجاد رابطه منطقی با مخاطب کاربرد زیادی دارد چرا که می توان با برهم زدن مناسبتها کاری کرد تا مخاطب با تامل کردن به منظور مؤلف پی ببرد.
احمدی تصریح کرد: کاریکاتور در حوزه هنر و انتقال پیام بسیار تاثیرگذار است و انسان را با اندیشه کردن به واقعیت می رساند.
مشاور عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه آگاهی در کتاب به صورت مستقیم منتقل میشود، گفت: میتوانیم رابطه منطقی بین کتاب و کاریکاتور برقرار کنیم، فرق کتاب با فضای مجازی مثل تفاوت اُرگ و پیانو است در اُرگ احساس وجود ندارد اما پیانو احساس دارد برای همین به پیانو موسیقی می گویند اما به اُرگ میگویند الکتروصوت.
وی افزود: تفاوت کتاب با فضای مجازی نیز اینگونه است، فضای مجازی بدون احساس مطالبش را منتقل میکند اما کتاب احساس دارد و انرژی منتقل میکند به همین دلیل فضای مجازی نمیتواند جای کتاب را بگیرد؛ کتاب انرژی دارد بر همین اساس وقتی انسان با کتاب رابطه منطقی برقرار می کند احساسی را در مییابد که در فضای مجازی نمیتواند آن را تجربه کند.
احمدی تصریح کرد: انتقال پیام در کتاب با حس است اما در فضای مجازی صرفا انتقال پیام (بدون حس) صورت میگیرد، کاریکاتور انتقال پیام است اما صراحت کتاب را ندارد بلکه باید با تامل به معنای آن پی برد چراکه عدم تناسب موجب میشود انسان با صراحت به معنای آن پینبرد و نیاز به تفکر داشته باشد.
در پایان نیز از کتاب ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب رونمایی و از برگزیدگان تجلیل شد.
ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب، به دبیری سیدمسعود شجاعی طباطبایی، با موضوعات «کتاب، کودک و خانواده»، «کتاب، فراغت، نشاط و آرامش»، «کتاب، عصر دیجیتال و هوش مصنوعی»، «کتاب، کتابخانه و کسبوکار»، «کتاب، کتابخانه و پاتوق فرهنگی و اجتماعی»، «کتاب، کتابخانه و رویدادهای مهم اجتماعی» و بخش ویژه «کتاب، فلسطین و مقاومت غزه» برگزار شد که ۶۵۰ هنرمند از ۷۴ کشور دنیا در آن شرکت کردند.