به گزارش خبرنگار گروه علمی ایران اکونومیست، مسعود پزشکیان سه‌شنبه گذشته (اول آبان ماه) پس از حضور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی و ایراد سخنانی، بخش نخست لایحه بودجه ۱۴۰۴ را به هیات رئیسه مجلس تقدیم کرد.
بر اساس ماده واحده بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور متشکل از چهار زیربخش شامل «احکام»، «سقف منابع بودجه عمومی دولت»، «ترازهای عملیاتی، سرمایه‌ای و مالی» و «فروض برآورد منابع و مصارف» است؛ از حیث منابع و مصارف بودجه کل کشور بالغ بر ۱۱۸ میلیون و ۹۶۶ هزار میلیارد (۱۱۸,۹۶۶,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال است.
حقوق اعضای هیات علمی معاف از مالیات
در این گزارش به موارد آموزش و دانشگاه‌ها در لایحه بودجه ۱۴۰۴ پرداخته‌ایم. تبصره یک این لایحه به مالیات اشاره دارد. بند (ز) این تبصره مربوط به اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها است. در این بند آمده است: تمامی افرادی که در بخش‌های دولتی و غیردولتی تحت هر عنوان ساعتی، روزمزد، قراردادی، حق‌التدریس، حق التحقیق، حق الزحمه، حق نظارت، حق التالیف، حق فنی و پادارش شورای حل اختلاف دریافتی دارند، مشمول مالیات حقوق هستند. اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی و آموزشی و قضات دادگستری از شمول این حکم مستثتی هستند. براین اساس طبق تبصره یک حقوق اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها از مالیات بر حقوق مستثنی می‌شوند.
الزام شرکت‌های دولتی به واریز ۶۰ درصد از هزینه پژوهشی به صندوق شورای عالی علوم
در بند (ج) تبصره ۴ لایحه بودجه ۱۴۰۴ آمده است: شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت مکلف هستند در اجرای تکالیف قانونی حداقل ۶۰ درصد از هزینه اموز پژوهشی خود را در مقاطع سه ماهه به میزان ۲۵ درصد به حساب صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کنند، تا تنها در راستای پاسخ به نیازهای فناورانه و حل مشکلات همان شرکت‌های و موسسات انتفاعی وابسته به دولت قرار گیرد. در صورت واریز نشدن در موعد مقرر خزانه‌داری کل کشور اجازه دارد مبلغ را از حساب آنها برداشت کند.
تامین منابع مالی برای ساخت خوابگاه
تبصره هشت لایحه بودجه سال آینده اختصاص به آموزش، پژوهش و فرهنگ دارد. بند الف این تبصره به تامین منابع برای ساخت خوابگاه اشاره دارد. در این آمده است: دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی دولتی و پارکت‌های علم و فناوری وابسته وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری می‌توانند ضمن رعایت اصل ۵۳ قانون اساسی نسبت به تجمیع املاک خود از جمله از طریق عقود معتبر حقوقی یا تهاتر و در صورت نیاز مشارکت با بخش غیردولتی برای احداث خوابگاه‌های مجردین و متاهلین و ساختمان‌های مورد نیاز در پردیس‌های اصلی با تصویب هیات امنا اقدام کنند.
بند (ب) مربوط به واریز صد درصدی وجوه بازپرداخت وام‌های شهریه به صندوق رفاه دانشجویی اشاره دارد. در این بند آمده است: صد درصد وجوه اداره شده پرداختی از محل بازپرداخت وام‌های شهریه دانشجویی از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۴۰۳ به خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود. وجوه مذکور تا سقف سه هزار میلیارد ریال به صندوق‌های رفاه دانشجویی به عنوان کمک، جهت افزایش منابع مالی صندوق‌های مزبور اختصاص می‌یابد تا برای پرداخت وام شهریه به دانشجویان دانشگاه‌های دولتی و دانشگاه آزاد استفاده شود.
امکان دریافت تسهیلات بانکی توسط دانشگاه‌ها
بند (ت) تبصره هشت لایحه بودجه سال آینده به دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی و پژوهشی دولتی و پارک‌های علم و فناوری مشمول بودجه‌ریزی عملکردی سالانه اجازه داده تا به شرط تصویب هیئت‌امنا تا سقف عمل کرد درآمد اختصاصی سال ۱۴۰۳ برای اخذ تسهیلات از بانک‌ها از محل توثیق اموال خود اقدام کنند. این تسهیلات باید در جهت تکمیل طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با اولویت ساخت، خرید و تکمیل خوابگاه‌های دانشجویان متاهل و خرید تجهیزات آزمایشگاهی و بروزرسانی محیط‌های تحقیقاتی و پژوهشی هزینه شود همچنین بازپرداخت اقساط هم از محل درآخد اختصاصی باشد.
همچنین این بند صندوق رفاه دانشجویان را مکلف کرده نسبت به پیش‌بینی اعتبار لازم در فعالیت‌های خود برای پرداخت یارانه سود و کارمزد تسهیلات با اولویت تسهیلات مربوط به احداث و تکمیل خوابگاه‌های متاهلان اقدام کند.
براساس این گزارش مجموع بودجه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ شامل بودجه دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، موسسات پژوهشی و آموزشی در لایحه بودجه سال آینده بیش از ۷۷ هزار و ۴۳۳ میلیارد تومان (همت) است. اعتبار وزارت علوم در قانون بودجه سال گذشته ۵۲ هزار و هشت میلیارد تومان بود.
این بودجه به تفکیک شامل اعتبارات هزینه‌ای، فعالیت‌های عمرانی و درآمدهای اختصاصی است. اعتبارات هزینه‌ای وزارت علوم ۵۴ هزار و ۷۵۹ میلیارد تومان رسیده است. بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای وزارت علوم نیز ۶ هزار و ۷۶۵ میلیارد تومان و بودجه اختصاصی وزارتخانه مذکور نیز برابر ۱۵ هزار و ۹۰۸ میلیارد تومان تعیین شده است.
بر همین اساس، بودجه صندوق رفاه دانشجویان در قانون بودجه یک هزار و ۱۹۴ میلیارد تومان، بودجه دانشگاه تهران چهار هزار و ۵۵۴ میلیارد تومان، دانشگاه شهید بهشتی یک هزار و ۸۴۹ میلیارد تومان و دانشگاه علامه یک هزار و ۳۹۲ میلیارد تومان است.
