حجت الاسلام محمدباقر ولدان در گفت‌وگو با خبرنگار معارف ایران اکونومیست از مکتب شهید رئیسی با ۴۰ شاخصه به عنوان ویژگی‌های یک حکمران اخلاقی یاد کرد و گفت: شهید سید ابراهیم رئیسی یک کارگزار مهربان بود و این الگو باید در جامعه اسلامی امتداد یابد. الگوی تام حکمرانی اسلامی، رسول رحمت (ص) است که خداوند او را اسوه حسنه معرفی کرد؛ همان کسی که قلب رئوف و مهربانش سبب جذب حداکثری به اسلام شد.
وی با استناد به آیه ۱۲۸ سوره توبه اظهار داشت: مهرورزی و دلسوزی حکمران توحیدی تا میزانی است که خود را کاملا از مردم دانسته و رنج و مشقت آنان برای او دشوار است. از این رو خداوند متعال این سلوک حکمرانی را تنها متعلق به نبی رحمت ندانسته و هر آنکس که همراه و همسوی پیامبر، حرکت می کند، این ویژگی را خواهد داشت.
نویسنده کتاب نظریه حکومت تربیت محور افزود: این سبک مدیریتی بود که رئیسیِ شهید، سرلوحه خود قرار داد؛ به طوری که وقتی در روستاهای دور افتاده حاضر می شد با صبوری بی مثال پای صحبت و سفره دردمندان می نشست و با تکریم، نامه ها و درخواست های آنان را با جان و دل و خوشرویی دریافت می کرد. «بی بی گل سلیمانی» پیرزنی اهل روستای دور افتاده لبد در منطقه بازفت در شهرستان کوهرنگ بود که وقتی مهربانی او را در سفرش به روستای خود دیده بود، پس از شهادتِ خادم الرضا (ع) همچون مادری فرزند از دست داده در سوگ او عزاداری می کرد.
ولدان با اشاره به نامه ۲۷ نهج البلاغه افزود: از نگاه حضرت امیر مومنان(ع) کارگزار تراز اسلامی باید با مردم مهربان و فروتن، نرمخو، گشاده رو و خندان باشد؛ پیوندهایش با مردم مانند رابطه پدر ـ فرزندی بوده و با آنان در نهایتِ مهربانی و بر اساس مصالح آنان عمل کند و این مهربانی سبب پوشش قلب حکمران خواهد بود.
وی با استناد به سخنان رهبر انقلاب خطاب به کارگزاران که حکمران بایست همچون پدر باشد، ادامه داد: حضرت آیت الله خامنه ای در این زمینه تاکید دارند که «اگر به شما خبر برسد که فرزندتان از بیماری یا سرما و گرما یا از گرسنگی و تحقیر و غربت رنج می‌کشد، چه حالی پیدا می‌کنید؟ آیا می‌توانید تحمّل کنید؟ در سطح کشور نسبت به هر کس چنین اتّفاقی بیافتد، تا آن‌جایی‌که شما علم و اطلاع دارید، باید همین احساس را داشته باشید؛ نباید آرام و قرار داشته باشیم.»
این استاد حوزه با اشاره به نامه ۵۳ نهج البلاغه اضافه کرد: البته این مهربانیِ مدیر انقلابی، ویژه و مختص خوبانِ جامعه است و کارگزار اسلامی با دشمنان و بدکاران اجتماع، سخت ترین مواجهه را خواهد داشت. لذا امیرمومنان (ع) در عهدنامه مالک اشتر به او دستور می دهد که با ضعفا مهربان باشد و با زورمندان، پرقدرت برخورد کند.
شهید رئیسی یک کارگزار مصلح بود
ولدان گفت: آیت الله رئیسی مصلح بود و این الگو در جامعه باید امتداد یابد. ایشان در تمام دوره های مسئولیت در جمهوری اسلامی، همواره در پی اصلاح امور بود و در انجام این وظیفه از هیچ کوششی دریغ نورزید. بر این اساس در هنگام تصدی دولت، بسیاری از نقایص باقی مانده از دوره های گذشته را اصلاح کرد و بسیاری از کارهای عقب مانده را جبران نمود.
وی افزود: اصلاح در قرآن، در مقابل افساد است. فساد هرگونه خارج شدن از حالت اعتدال است و نقطه مقابل آن، صلاح است. در این صورت، اصلاح، بازگرداندن اشیاء به وضع تعادل و اعتدال خواهد بود. استاد شهید مرتضی مطهری معتقد است افساد و اصلاح از دوگانه‌های مفهومی قرآن است که تحقق یکی منوط به عدم وجود دیگری است؛ اعم از آنکه تدریجی یا دفعی، ظاهری یا بنیادی و جوهری باشد. بنا بر این اصلاح شامل آن تغییراتی می شود که در جهت خیر و صلاح یک جامعه صورت می گیرد.
این پژوهشگر مذهبی اضافه کرد: با توجه به معنای قرآنی از اصلاح، در گفتمان انقلاب اسلامی، اصلاح به معنای از بین بردن مفاسد است و اصلاح‌گری در گفتمان انقلاب اسلامی، در مفهوم عام به کار گرفته شده است که بر اساس آن، انقلابی‌گری، بزرگ‌ترین اصلاح‌گری تلقی می‌شود؛ به‌طوری‌که تداوم اصلاح‌گری در ذات و هویت انقلابی‌گری قرار دارد.
وی افزود: اصلاح‌گری در این تلقی، به معنای باور و تلاش برای نابود کردن هر نوع فساد است. یعنی امور فاسد و نامطلوب تبدیل به امور صحیح و مطلوب شود و هنگامی که از اصلاح‌گری اسلامی سخن گفته می‌شود، این برداشت و تلقی از اصلاح‌گری مدنظر قرار می‌گیرد که البته این باور و تلاش می‌تواند در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی باشد. در مقام تبیین ملموس‌تر مفهوم اصلاح‌گری، می‌توان آن را به عنوان باور و تلاش برای تصحیح روش‌ها، هدف‌های مرحله ای، تصمیم گیری ها و تعصب نورزیدن روی تصمیم گیری های ناحق معرفی کرد.
ولدان ادامه داد: در حقیقت آنچه در باب اصالت جامعه و یا فرد بیان می شود، به اعتبار ترکیب کل و جزء است و الا شخصیت انسان بر جامعه و تاریخ تقدم دارد و مسئولیت خلیفة اللهی دارد تا همه آفرینش را اصلاح و در تسخیر خویش درآورد و جامعه با همه اهمیتش عرصه اقدام و موضوع عمل انسان است و همانگونه که حضرت امام (ره) فرمود «تمام انبیاء برای اصلاح جامعه آمده اند».
وی افزود: شخصیت ممتاز امام خمینی(ره)، نیز نه تنها به علت پایه گذاری نظام جمهوری اسلامی ایران، بلکه به عنوان مصلحی بزرگ در میان همه ملت های جهان؛ أعم از مسلمان و غیر مسلمان به عنوان الگوی نجات ملت‌های مستضعف شناخته می‌شود و شهید رئیسی نیز یک مصلح حقیقی بود و این معنای اصلاح گری در سیره ایشان همواره بروز و ظهور داشت.
