دوشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۳ - 2024 December 16 - ۱۳ جمادی الثانی ۱۴۴۶
۱۶ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۵:۱۲

ادبیات زنانه، مردانه ندارد

طیبه گوهری می‌گوید: مخاطب ادبیات نوع انسان است و هنر زن نویسنده در این است که مسائل زنان را به گونه‌ای بیان کند که به مسائل مردان هم تبدیل شود، به ادبیات زنانه یا مردانه، داستان زنانه یا مردانه اعتقاد ندارم و معتقدم ادبیات راستین، عام و انسان‌شمول است.
ادبیات زنانه، مردانه ندارد
کد خبر: ۶۸۱۵۹۲

به گزارش ایران اکونومیست، نشست «زن در ادبیات» با همکاری کانون ادبی قند پارسی و کانون فرهنگی دانشجویی در تالار صائب دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان برگزار شد.

 لیلا میرمجربیان، عضو هیئت علمی گروه ادبیات دانشگاه اصفهان و پژوهشگر شعر معاصر، با اشاره به اولین رگه‌های وجود زن در ادبیات  که در مجله‌ای با عنوان «عالم نسوان» یا «جمعیت نسوان»  منتشر شد، بازتاب زن در ادبیات را در سه نگرش خلاصه کرد و گفت: نگرش زیباخواهانه که در تمام روایت‌ها زیبایی‌ها بیشتر به سمت جنس مونث است. نگرش منفی در مورد مکر زنان و فتان بودن آن‌هاست یا حتی در ادب عامه کتاب‌هایی با عنوان مکر زنان  وجود دارد.

 او ادامه داد: نگرش آرمانی به زن  که دو ویژگی در آن خیلی غالب است که یکی عشق و عاشقی و دلدادگی که گاهی قهرمانانه است مثل عشق شیرین به خسرو یا اندوه‌بار مثل عشق لیلی به مجنون یا کاملا زمینی مثل اکثر داستان‌های هفت پیکر و دومی عفاف و پاکدامنی که مثلا در داستان عشق شیرین به خسرو بانوی ارمن به برادرزاده‌اش توصیه می‌کند که اگر می‌خواهد با خسرو بماند یک شرط بگذارد که از معشوقه‌های  او نباشد و زن رسمی او شود، که در  این داستان بازخورد عفاف کاملا حس می‌شود.

میرمجربیان خاطرنشان کرد: در ادبیات چند رسالت را می‌توان برای زن برشمرد یا عاشق است یا معشوق، زمانی همسر  است و گاه مادری دلسوز یا مربی تربیت خانواده گاهی زن مظهر پارسایی، زهد و پرهیزکاری است گاه مظهر خردمندی و مهین‌پرستی و سیاست‌مداری یا زن گاه کینه‌توز و فتان و حیله‌گر است. 

طیبه گوهری، داستان‌نویس با بیان اینکه نویسندگان امروزی، انسان‌ها  را به ویژه جنس زن را تک‌روایت نمی‌بینند گفت: مولفان زن با توسعه نگاه خود نقش‌های مختلفی برای شخصیت‌های زن داستانی خود قائل شده‌اند؛ نقش مادری، همسری، دختری و در هیئت یک عاشق، معشوق و همچنین در جایگاه‌های شغلی و اجتماعی مختلف مانند پزشک، خبرنگار، کارمند، فعال سیاسی، اجتماعی و ... . در سال‌های اخیر بارزترین دغدغه زن نویسنده نفس خود زندگی، شناخت و اشراف به کیفیت زندگی و چرایی اتفاق‌های پیرامون او است.

او با بیان اینکه مخاطب ادبیات نوع انسان است، اظهار کرد: هنر زن نویسنده در این است که مسائل زنان را به گونه‌ای بیان کند که به مسائل مردان هم تبدیل شود و برای مخاطب عام فارغ از جنسیت  جذاب باشد از این منظر به ادبیات زنانه یا مردانه، داستان زنانه یا مردانه اعتقاد ندارم و معتقدم ادبیات راستین، عام و انسان‌شمول است.

 این داستان‌نویس ادامه داد: اکنون زنان نویسنده در ادبیاتی مستقل از مردان قلم به دست گرفته و با حفظ نگاه اجتماعی خود از به انزوا رانده شده‌ترین رنج‌ها و امیال خود می‌نویسند. آنها از شخصیت‌های فعال اطراف خود وام گرفته و دیگر به زن به عنوان موجودی تک‌روایت، فرشته یا شیطان‌صفت نگاه نمی‌کنند و به او هویتی انسانی و واقعی بخشیده‌اند.

گوهری سپس بخشی از داستان «دلتای روشن» از مجموعه برف سرخ را برای حاضران جلسه خواند. 

ادبیات زنانه، مردانه ندارد

لیلا معصومی نائینی، شاعر، پژوهشگر ادبیات و بنیان‌گذار خانه ادب و اندیشه مانا  نیز  در سخنانی به نوع نگاه فروغ فرخزاد به داستان لیلی و مجنون و خسرو و شیرین پرداخت و گفت: در داستان لیلی و مجنون وقتی می‌خواهد در مورد لیلی حرف بزند به نوعی خودش را در تقابل با لیلی قرار داده و  از او اسطوره‌زدایی می‌کند و در شعرش لیلی بی‌وفاست و در داستان خسرو و شیرین به‌جای اینکه از نگاه یک مرد شاهد تن شستن شیرین باشد خودش را آن شیرین می‌داند و روایتگر آب‌تنی شیرین در چشمه‌ای است  که قرار است چشم‌های عاشقی ناظر آن باشد.

فهمیه براتی، بهاره بهرامی، مریم قادری، حسن توکلی، قائم عظیمی، احسان نوری و غلامحسین درویشی شعر خوانی نیز در این برنامه داشتند. 

 

آخرین اخبار