به گزارش ایران اکونومیست، ۶ فروردین‌ماه بود که دوباره خبر تلف شدن یک یوزپلنگ ماده باردار در تصادف با یک خودروی عبوری در حوالی ۱۱۰ کیلومتری شاهرود و محور میامی - سبزوار در شرق استان سمنان منتشر شد. جاده عباس‌آباد در استان سمنان یکی از محورهای مواصلاتی تهران - مشهد است که از حاشیه مرز شمالی منطقه حفاظت‌شده توران عبور می‌کند. در این محدوده ۳۰ کیلومتری طی دو دهه اخیر ۱۰ فرد (قلاده) یوزپلنگ آسیایی تلف شده است.
مرضیه موسوی - کارشناس پستانداران گوشتخوار دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست - با اشاره به گزارش تهیه شده در سال ۹۵ درباره تلفات جاده‌ای عباس آباد که متعلق به مطالعاتی در یک بازه ۱۰ ساله از سال ۸۴ تا ۹۴ بوده است، توضیح می‌دهد: از ۱۹ فرد یوز که براثر تصادفات جاده‌ای تلف شدند، تنها هشت فرد آن مربوط به جاده عباس‌آباد است. اولین آمار ثبت شده در جاده عباس آباد به سال ۸۹ باز می‌گردد که یک فرد یوز ماده و دو توله نابالغ تلف شدند. به عبارتی بیشترین تلفات جاده‌ای یوز در جاده عباس‌آباد گزارش شده است چراکه توران یک منطقه زادآور و زیستگاهی مهم برای یوزپلنگ است، به همین دلیل بیشترین تلفات در این جاده رخ داده است.
بیشتر بخوانید: کدام جاده برای یوزپلنگ آسیایی مرگبارتر است؟
بیشتر بخوانید: جاده‌ها علیه حیات وحش/ تصادفات، علت ۵۲ درصد از تلفات یوزپلنگ‌ها
حسن اکبری - معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست - در گفت و گو با ایران اکونومیست، در واکنش به تلف شدن یک یوزپلنگ ماده در نوروز در جاده عباس‌آباد و لزوم ایمن‌سازی این جاده مرگبار برای یوزپلنگ آسیایی اظهار کرد: شهریورماه سال گذشته بود که در قالب یک طرح فاز اول ایمن‌سازی را به مجموعه وزارت راه و شهرسازی ارسال و ابلاغ کردیم. پس از آن نیز جلسه و مکاتباتی را با مسئولان وزارت راه و شهرسازی داشتیم که در نهایت در سال جاری پس از تصادف رخ داده در ۶ فروردین خود پای کار آمدند و اعلام کردند که قصد ایمن‌سازی جاده را دارند. قرار است جلسه‌ای با مدیران وزارتخانه داشته باشیم تا کار اجرایی را آغاز کنند.
وی افزود: زمان آغاز کار اجرایی هنوز از طرف وزارت راه و شهرسازی تصویب و نهایی نشده است.
اکبری با اشاره به مفاد طرح ارسالی از جانب سازمان محیط زیست توضیح داد: برجسته‌ترین مورد در طرح ما نورپردازی جاده است که بالغ بر ۷۰ کیلومتر مسیر باید مجهز شود تا هر دو طرف جاده روشن شود تا هم حیوان هنگام عبور برای راننده قابل رویت باشد و هم بتواند مسیر بهتر و کم‌خطرتری را انتخاب کند. براساس نظر کارشناسان نورپردازی از مهم‌ترین اقدامات است.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: نکته دوم کاهش سرعت است. گرچه مصوباتی در زمینه کاهش سرعت به ۸۰ کیلومتر در ساعت در جاده عباس آباد وجود دارد اما طبیعتا این موضوع به‌ویژه در شب‌ها رعایت نمی‌شود و سرعت خودروها بسیار بالا است. بدین جهت باید در مسیر به تعداد کافی دوربین کنترل سرعت نصب شود تا سرعت را کنترل کنند چراکه سرعت در میزان تلفات بسیار تاثیرگذار است.
وی با اشاره به فنس‌کشی، مرمت زیرگذرها، روگذرها و ایجاد برخی زیرگذرهای بزرگ تاکید کرد: در فاز اول طرح ایمن‌سازی، مساحت کمتری را برای فنس‌کشی اختصاص داده‌ایم چراکه اختلاف نظر بین کارشناسان در زمینه فنس‌کشی وجود دارد. بدین جهت ما تنها نقاط داغ مسیر را که رفت و آمد و تلفات بیشتر بوده برای فنس‌کشی در این طرح آورده‌ایم.
اکبری ابراز امیدواری کرد که این مجموعه اقدامات بتوانند مقداری جاده را برای یوزپلنگ آسیایی ایمن کند.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به سوال ایران اکونومیست که چه زمانی این اقدامات انجام می‌شوند و می‌توانیم بگوییم این جاده برای یوز ایمن شده است؟ توضیح داد: براساس قانون، سازمان محیط زیست باید نظر فنی خود را نسبت به کاهش خطرات احتمالی برای حیات وحش به دستگاه متولی اعلام کند و پیگیری‌های لازم را انجام دهد. ما این اقدام را از سال ۹۵ انجام داده‌ایم. از مردادماه سال گذشته که یک قلاده توله یوز ماده تلف شد به‌صورت جدی پیگیری‌های لازم را انجام دادیم همچنین طرح را تکمیل و بازنگری نیز کرده‌ایم.
براساس ماده ۲۰ و ۲۱ آیین‌نامه اجرایی قانون شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه دارد در مواقعی که اجرای طرح‌ها و اقدامات مرتبط با وظایف آن‌ها از لحاظ حفظ نسل جانوران وحشی در معرض خطر تهدید و زیستگاه‌های آن‌ها زیان‌آور بوده و خطر انقراض یا کاهش جمعیت حیات وحش را درپی دارد، نظرات اصلاحی دهد و دستگاه متولی نیز باید آن نظرات را اعمال کند. ما این کار را انجام داده و تصمیم‌گیری‌های مهمی نیز در این زمینه گرفته‌ایم.
وی افزود: خوشبختانه به نظر می‌رسد این بار وزارت راه و شهرسازی قصد جدی برای پیگیری و دنبال کردن موضوع دارد اما اینکه چقدر این جدیت ادامه پیدا کند، چه زمانی عملیات اجرایی آغاز شود و با چه عزمی دنبال شود مربوط به همکاران وزارت راه و شهرسازی است و در بدنه دولت کار اجرایی مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست نیست.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تشکیل یک کارگروه ویژه برای ایمن‌سازی جاده‌ها در استان سمنان خاطرنشان کرد که امیدواریم آن‌ها نیز پیگیری‌های لازم را انجام دهند.
اکبری در پایان درباره انجام پیگیری‌های لازم برای ایمن‌سازی جاده‌ها از طریق پلیس راهور اظهار کرد: از ظرفیت‌های پلیس راهور برای کاهش سرعت و راهکارهای جلوگیری از آن نیز استفاده خواهیم کرد.
