به گزارش ایران اکونومیست، هیات وزیران به پیشنهاد کارگروهی متشکل از نمایندگان سازمان حفاظـت محـیـط زیست و همچنین وزارت بهداشـت، درمـان و آمـوزش پزشـکی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت کشور و امور اقتصادی و دارایی (سازمان امور مالیاتی کشور) و به استناد اصل یکصدوسی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده (۲۷) قانون مالیـات بـر ارزش افزوده (مصوب ۱۴۰۰) در جلسه تاریخ ٢١ اسفند ١٤٠١ معیارهای تعیین سطح آلایندگی واحدهای تولیدی صنعتی، معدنی و خدماتی آلاینده را تصویب کرد.
این مصوبه که به امضای معاون اول رئیس جمهوری رسیده است، به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت نفت، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان ملی استاندارد ایران ابلاغ شده است.
طبق مصوبه مذکور معیارهای تعیین سطح آلایندگی واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و خدماتی آلاینده به شرح زیر به تصویب رسیده است:
ماده ۱- در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
۱- قانون: قانون مالیات بر ارزش افزوده (مصوب ۱۴۰۰)
۲- سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست.
۳- واحد آلاینده: واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و خدماتی آلاینده که به تشخیص سازمان، حدود مجاز و استانداردهای محیط زیستی را رعایت نمیکنند.
۴- شاخص آلایندگی: معیارهایی براساس شدت، مدت و نوع آلایندگی جهت تعیین نرخ عوارض واحد آلاینده.
۵- پایش: بررسی وضعیت آلایندگی محیط زیستی واحد آلاینده که از طریق انجام پایش ادواری ادارات کل حفاظت محیط زیست استانها، خوداظهاری از طریق آزمایشگاه معتمـد یا دادههای سامانه پایش برخط انجام میشود. در موارد تناقض نتایج خوداظهاری با اندازهگیریهای انجـام شـده توسط اداره کل حفاظت محیط زیست استان، اندازهگیری انجام شده توسط اداره کل حفاظت محیط زیست استان، ملاک عمل است.
۶- واحدهای مشمول خوداظهاری: واحدهایی که طبق تبصره (۴) ماده (۱۱) قانون هوای پاک (مصوب ۱۳۹۶) و تبصره (۲) ماده (۱۸) قانون حفاظت از خاک (مصوب ۱۳۹۸) و مطابق با ضوابط خوداظهاری در پایش آلایندگی، موظف به انجام خوداظهاری در پایش هستند.
۷-واحدهای مشمول نصـب پـایش بـرخط: واحـدهایی که طبق تبصره (۳) مـاده (۱۱) قانون هوای پاک (مصوب ۱۳۹۶) موظف به نصب سامانه پایش برخط هستند.
ماده ۲- واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و خدماتی که به تشخیص سازمان حـدود مجـاز را مطابق استانداردهای محیط زیستی مندرج در مصوبات زیر رعایت میکنند، مشمول این آییننامـه نمیشوند:
۱- حد مجاز انتشار آلاینده های هوا در صنایع موضوع تصویب نامه شماره ۸۴۴۱۱/ت۵۵۱۸۱هـ تاریخ ٢٧ شهریور ١٣٩٧.
۲- حدود مجاز آلودگی صوتی موضوع آیین نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون هوای پاک موضـوع تصویب نامه شماره ۸۴۴۰۱/ ۵۵۰۶۹هـ تاریخ ٢٧ شهریور ١٣٩٧ و اصلاحات بعدی آن.
۳- استانداردهای خروجی فاضلاب (موضـوع ابلاغیـه شـماره ۱۵۲۷-۳۲ تاریخ ٣٠ مرداد ١٣٧٣ سازمان حفاظت محیط زیست، موضـوع ماده (۵) آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب موضـوع
تصویب نامه شماره ۷۱/۱۸۲۴۱هـ تاریخ ١٦ خرداد ١٣٧٣).
۴- حـدود مجـاز آلودگی خاک (موضـوع ابلاغیـه شـماره ۹۹/۱۰۰/۱۸۵۹۶ تاریخ ٢٧ مرداد ١٣٩٩ سازمان حفاظت محیط زیست، موضوع ماده (۱۱) قانون حفاظت از خاک (مصوب ۱۳۹۸)
ماده ۳- شاخص و نرخ عوارض آلایندگی واحدهای آلاینده، به شرح جدول زیر محاسبه میشود:
ماده ۴- عدد شاخص آلایندگی واحدهای مشمول نصب سامانه پایش بر خط یا انجام خوداظهاری مستند به ارائه نتایج حاصل از پایش، به شرح جدول زیر محاسبه میشود:
مصوبه فوق، ۹ تبصره دارد.
ماده ۵- مرجع اعلام نام واحد آلایندهو دستورالعمل محاسبه نرخ آلایندگی آن، پایگاه اطلاعاتی واحدهای آلاینده سازمان موضوع تبصره (۳) ماده (۲۷) قانون است. در این پایگاه نحوه محاسبه معیارها و تعیین سطح و نرخ آلایندگی واحد، برای همان واحد، مشخص و قابل دسترس است.
این ماده نیز دارای سه تبصره است.
ماده ۶- واحدهایی که در یک دوره موفق به کاهش نرخ آلایندگی به حداقل یک سطح پایینتر (معادل نیم درصد) شوند، در دوره بعدی مشمول پرداخت یک نرخ پایینتر عوارض آلایندگی خواهند بود (حداکثر دوبار).
تبصره - طرح (پروژهها و اقدامات لازم جهت کاهش شاخص آلایندگی واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و خدماتی در داخل هر واحد که جزئی از فرآیند بهرهبرداری هستند، علیرغم افزایش ظرفیت از شمول ضوابط و معیارهای استقرار واحدها و فعالیتهای صنعتی و تولیدی و ارزیابی اثرات محیط زیستی مستثنی هستند.
ماده ۷- وزارت کشور موظف است به صورت سالانه گزارش مربوط به نحوه هزینه کرد عوارض موضـوع این آییننامه و میزان کاهش و رفع آلایندگی ناشی از آن را به صورت عمومی منتشـر و به هیات وزیران ارائه کند.
ماده ۸- دستگاههای موضوع ماده (۴۰) قانون، که عوارض آلایندگی را دریافت و مصرف میکنند، مکلفند حداقل ۵۰ درصد از عوارض آلایندگی را برای بهسازی، توسعه و نگهداری فضای سبز، توسعه ناوگان حملونقل عمومی با اولویتهای فناوریهای نوین، مدیریت پسماند، کاهش و رفع آلودگی، پایش آلودگی و تصـفیه و بازچرخانی فاضلاب، بهینهســازی مصـرف آب و انرژی در ســاختمـانهـا و اماکن عمومی با نظارت و تأییـد سـازمـان و با همکاری وزارتخـانـههـای بهداشـت، درمان و آموزش پزشکی و کشور هزینه و گزارش آن را سالیانه به شورای برنامهریزی و توسعه استان مربوط اعلام کنند. "