به گزارش ایران اکونومیست، دکتر یونس پناهی در نشست خبری امروز ضمن تبریک ماه رجب و فرارسیدن ایام دهه فجر با اشاره به فعالیت‌های انجام شده در حوزه پژوهش در طول ۴۴ سال بعد از پیروزی انقلاب، گفت: یکی از موضوعات مهم ما در کشور بحث مرجعیت علمی است. از خواسته‌های مقامات ارشد کشور و مقام معظم رهبری این است که ما باید مرجعیت علمی داشته باشیم. یکی از ابزارهای لازم برای مرجعیت علمی، تولید علم و دانش و یکی از شاخص‌های تولید علمی، انتشار مقالات علمی و کاربردی است.
وی به جایگاه کشور در حوزه علم و دانش اشاره کرد و گفت: جایگاه ما در منطقه و جهان مشخص است. ما در منطقه جایگاه اول و در دنیا جایگاه ۱۵ را داریم، در حالی که پیش از انقلاب ما حساب نمی‌شدیم و مقاله‌ای نداشتیم تا بر اساس آن جایگاه ما را اعلام کنند. هر از چند گاهی تولیدات ایران، عراق و چند کشور را باهم اعلام می‌کردند.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت افزود: در سال ۱۹۹۹ در پایگاه استنادی اسکوپوس بعد از جنگ ۸ ساله دفاع مقدس حدود ۱۸۷۰ مقاله داشتیم که این میزان در سال ۲۰۱۹ بالای ۷۷ هزار مقاله شده است. البته این عدد در کنار کاربردی بودن و مسئله محور بودن برای ما خوب است.
وی با اشاره به رتبه علمی ایران در منطقه، گفت: ما در منطقه رتبه اول را داریم. در صورتی که در سال ۱۳۷۵ رتبه پنجم بودیم. الان رتبه ۱۵ جهان را داریم، در صورتی که در سال ۱۳۷۵ رتبه ما ۵۲ بوده است.
پناهی به اهمیت شیب تولید علم اشاره کرد و توضیح داد: در منطقه خاورمیانه همه کشورها از جمله ترکیه، مصر، عربستان و ایران، همه در حال تلاش برای تولید علم هستند که مصرف کننده نباشند. ما در این زمینه روند قابل قبولی داشتیم، ولی شیب تولید علم و سرعت آن نیز خیلی مهم است.
وی با بیان این‌که در کشور ما میانگین سرعت سالیانه تولید علم در همه علوم ۷.۴۴ است، ادامه داد: میانگین سرعت سالیانه تولید علم در حوزه پزشکی ۸.۳۳ است و تلاش ما این است که این شیب را حتماً بیشتر کنیم. روند تولید مقالات علوم پزشکی از سال ۱۹۶۰ تا ۲۰۲۲ قابل توجه است، ولی این رشد برای ما قابل قبول نیست و انتظار داریم که بیشتر شود؛ ولی در کل روند، روندی خوبی است.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با بیان این که رتبه ایران پارسال ۱۶ بوده و امسال به ۱۵ رسیده است، تاکید کرد: باید مراقب باشیم در طول سالیان این پیشرفتمان یک رتبه‌ای نباشد و چند رتبه افزایش پیدا کند و این همان سرعت رشد است.
وی در خصوص نشریات علوم پزشکی در کشور، گفت: ما در حوزه پزشکی بالای ۴۰۰ مجله داریم که در پایگاه‌های مختلف استنادی نمایه شده‌اند. بالای ۲۰۰ مجله در اسکوپوس نمایه شده و بالای ۱۰۰ در پابمد و ISI نمایه شده‌اند.
پناهی تاکید کرد: خواسته ما از دانشگاه‌های علوم پزشکی، تخصصی بودن کار است. یعنی باید توجه کنیم که در کشور به چه چیزهایی نیاز داریم. مثل تجهیزات پزشکی، مواد اولیه دارو، دارو، مسائل مربوط به تغذیه، کشاورزی و مسائل محیطی و شیمی. در کنار مقالات و نشریات به دنبال این هستیم که کیفیت تولید علم و دانش ما افزایش پیدا کند.
وی در مورد کیفیت مجلات علمی، توضیح داد: کیفیت علم و دانش را با مجلات Q1 و Q2 تعریف می‌کنند. هر چه مقالات در مجلات با کیفیت بیشتر شود، نشان‌دهنده این است که در فعالیت‌های علمی در حوزه‌هایی است که به درد دنیا می‌خورد و می‌توان از علم در راستای نیازها استفاده کرد. مقالات ما تا یک حدودی به سمت مقالات Q2 رفته، ولی تلاش بر این است که مقالات مجلات Q2 را افزایش دهیم .
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت تالیف کتاب‌ها، گفت: تالیف کتاب جزو تاکیدات مسئولان کشور است و در علوم مختلف باید تولید علم به زبان فارسی داشته باشیم تا دنیا به علم ما مراجعه کند. بنابراین ترجمه و تألیف کتاب‌های مهم برای ما جزو اولویت‌های جدی است. تعداد کتاب‌های تالیفی و ترجمه‌ای ما در ایران در حال افزایش است.
ادامه دارد
