به گزارش ایران اکونومیست، این تحقیق که توسط دکتر مهری سیدهشترودی عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی انجام شده است، در نشریه علمی Environmental Research که یکی از مجلات معتبر محیط زیستی با رتبهبندی Q1 و ضریب تاثیر ۸.۴۳۱ است، توسط انتشارات Elsevier منتشر شد.
سید هشترودی در مورد این تحقیق گفت: در این تحقیق که به منظور پایش مستمر غلظت این ترکیبات در منطقه و ارائه دادههای معتبر برای مدیریت پایدار محیط زیستی انجام شد، مقادیر ۱۶ترکیب PAH و ۶ مشتق تک متیله آن در نمونههای جمعآوری شده از منطقه چابهار مورد بررسی و وضعیت منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج حاکی از آلودگی کم تا متوسط منطقه بود. علاوه بر آن تلاش شد تا با بهرهگیری از مفاهیم تئوری و تلفیق آن با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، اطلاعات دقیقتری در مورد نسبتهای تشخیصی منابع این آلایندهها و شناسایی نقاط با خطر محیط زیستی بالاتر بدست آید که این ارزیابیها بطور متمرکز بر روی خلیج چابهار انجام گرفت.
وی در خصوص نتایج این تحقیق اظهار کرد: نتایج نشاندهنده تغییرات وابسته به مکان ترکیبات PAH، غالب بودن منابع ناشی از سوختن نفت و فرآوردههای نفتی به میزان ۷۱ درصد و همچنین شناسایی یک نقطه داغ با خطر بالای محیط زیستی در مجاورت یک منطقه حوضه آبریز فصلی بود.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی، در ادامه ضمن بیان این که یکی از آلودگیهای مهم به لحاظ ویژگیها و فعالیتهای انجام شده در خلیج فارس و دریای عمان، آلودگیهای نفتی است، گفت: هیدروکربنهای معطر چند حلقهای (PAHS) آلایندههای آلی و بسیار متنوعی در محیط زیست هستند که شامل ترکیبات ناشی از ورود مستقیم نفت و محصولات نفتی (پتروژنیک) و ترکیبات ناشی از احتراق ناقص نفت، زغال سنگ، گاز و یا سایر مواد آلی (پیروژنتیک) هستند.
وی این ترکیبات را زیر مجموعه ترکیبات آلی پایدار (POPs) برشمرد و افزود: اگرچه تعداد این ترکیبات بیش از صد ترکیب است، ولی ۱۶ ترکیب از این دسته از ترکیبات در بررسیهای آلودگی مورد مطالعه قرار میگیرند. البته گزارشات سالیان اخیر مشخص کرده است که بسیاری از مشتقات این ترکیبات از جمله ترکیبات با استخلاف آلکیل بسیار سمّیتر از ترکیبات اولیه و بدون استخلاف هستند و در مطالعات دقیقتر باید مدّ نظر قرار گیرند.
سید هشترودی تصریح کرد: مطالعات مربوط به آلایندگیهای PAHs در محیطهابی بیشتر مربوط به اثرات درازمدت آنان نظیر سرطانزایی، عیوب باروری و پتانسیل تجمع بیولوژیک و انتقال از طریق زنجیره غذایی به سایر موجودات و نهایتاً انسان به عنوان مصرف کننده فرآوردههای دریایی منتقل میشود. بنابراین داشتن اطلاعات کمّی قابل اعتماد در مورد PAHها برای ارزیابی اثرات شدید و کوتاهمدت و همچنین اثرات طولانیمدت آنان بر روی محیط زیست از اهمیت بسزایی برخوردار است.
بنابر اعلام روابط عمومی وزارت علوم، وی همچنین تاکید کرد: با توجه به اهمیت این آلاینده، پایش مستمر آن در محیطهای دریایی ایران، ضروری به نظر میرسد.