دکتر سید علی فاطمی درباره وضعیت بازار دارو بعد از اجرای طرح دارویاری و همچنین وضعیت کمبودهای دارویی، گفت: علیرغم اینکه اعلام شده بود با اجرای طرح دارویاری، کمبودهای دارویی رفع میشود، اما هنوز برخی کمبودهایی در بازار دارو وجود دارد. باید توجه کرد که در طرح دارویاری باید پیشبینیهایی در زمینه قیمتگذاری دارو انجام میشد که انجام نشد و بر همین اساس برخی از تولیدکنندگان به قیمتگذاری که بعد از طرح دارویاری انجام شد، انتقاد دارند؛ به ویژه تولیدکنندگان آنتیبیوتیک.
وی افزود: در طرح دارویاری از یک فرمول استفاده کردند و نقش و تاثیر مواد اولیهای که ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت میکردند، بر قیمت کل دارو را سنجیدند و با نسبتی همه داروها افزایش قیمت داشتند. زیرا ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارز ۲۲ هزار تومانی تبدیل شد (تبدیل ارز دولتی به ارز نیمایی) و این اختلاف قیمت زیاد جایی خودش را نشان میدهد. حال در حوزه آنتیبیوتیکها تفاوتی وجود دارد و آن این است که قیمت مواد اولیه که در سایر داروها ۳۰ درصد است، برای آنتیبیوتیکها ۶۰ تا ۷۰ درصد قیمت نهاییشان، قیمت مواد اولیه است. یعنی با تغییر ارز دولتی به ارز نیمایی، اختلاف عدد زیادی در خرید مواد اولیهشان اتفاق میافتد. از طرفی اقلام بستهبندی آنتیبیوتیکها مانند شیشههایی که برای شربت استفاده میکنند، افزایش قیمت بسیار زیادی پیدا کرده است. در نتیجه افزایش قیمتی که سازمان غذا و دارو برای آنتیبیوتیکها داده، مورد رضایتشان نبوده و باعث شده که تولیدکنندگان، تولیدشان را کاهش دهند.
فاطمی ادامه داد: کاهش تولید در حالی که مواد اولیه در کارخانهها وجود دارد، رخ داده است. به هر حال عاقبت قیمت دستوری همین است. اگر در حال حاضر به داروخانهها مراجعه کنید، انواع مکملها را میبینید، انواع داروهای تقویتی و لوازم آرایش به وفور وجود دارد، اما دارویی مانند آنتیبیوتیک که جان مردم به آن بستگی دارد، به دلیل قیمتها، کاهش تولید و در نتیجه کمبود داشته است. باید توجه کرد که علیرغم اجرای طرح دارویاری هنوز قیمت برخی داروها و مشخصا آنتیبیوتیکها واقعی نشده است؛ بویژه آنتیبیوتیکهایی که سوسپانسیون هستند و به صورت شربت عرضه میشوند. آنتیبیوتکیهایی که به صورت قرص و کپسول عرضه میشوند نسبتا وضعیتشان بهتر است، اما آنتیبیوتیکهایی که به صورت شربت هستند و برای کودکان هم مصرف دارند، بیشتر دچار کمبود شدهاند.
نایب رییس انجمن داروسازان ایران تاکید کرد: در حال حاضر که داریم به سمت فصل سرد و شیوع عفونتهای سینوسی، ریوی و ... میرویم، مصرف آنتیبیوتیکها بالا میرود و اگر بخواهیم با همین تولید کم ادامه دهیم، قطعا در زمستان دچار مشکل میشویم. بنابراین باید برای قیمتگذاری آنتیبیوتیکها فکری کنند تا کارخانهها تا قبل از رسیدن به فصل سرما و بیماریهای عفونی تولید را بالا برند.
فاطمی با بیان اینکه جلساتی هم تولیدکنندگان آنتیبیوتیک با سازمان غذا و دارو داشتهاند، گفت: باید توجه کرد کمبود در برخی دیگر از داروها هم همیشه وجود دارد. به عنوان مثال با وجود اینکه چهار تا پنج میلیون سرم از خارج از کشور وارد شده، اما هنوز وضعیت عادی نشده و داروخانهها به سختی میتوانند سرم را تامین کنند. برای توزیع سرم عمدتا داروخانههای منتخب و دولتی در اولویت اول قرار دارند. بعد از آن بیمارستانها، درمانگاهها و داروخانههای نزدیک به مراکز جراحی محدود در اولویتند. داروخانههای سرپایی هنوز هم سرم را با سهمیهای دریافت میکنند.
وی درباره وضعیت بازار دارویی بعد از اجرای طرح دارویاری، افزود: عمده شرکتهای داروسازی از اجرای طرح دارویاری رضایت دارند؛ چراکه مشقتی که برای تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی میکشیدند، دیگر وجود ندارد و بسیاری از داروهای تولید داخلی راحتتر وارد میشوند و عمده کارخانهها هم با قیمتگذاریها رضایت دارند و تولید میکنند. در عین حال نمیتوان گفت که در کوتاهمدت میتوان کمبودها را رفع کرد.
فاطمی با بیان اینکه چیزی که خیلی طرح دارویاری را تهدید میکند، رفتار سازمان تامین اجتماعی است، اضافه کرد: با وجود اینکه ماه سومی است که طرح دارویاری اجرا میشود، اما تامین اجتماعی هنوز ریالی به داروخانهها بابت این تغییر یارانه نپرداخته است. بدهیهای سال قبل را پرداختند و روی آن تاکید دارند، اما طرح دارویاری از تیرماه آغاز شد و اکنون سه ماه است که تامین اجتماعی پرداختی نداشته است. این موضوع نگرانکننده است و اگر قرار باشد این روند تداوم داشته باشد، باید فکری اساسی کرد.
به گفته وی، داروخانهها دارو را نقدا از شرکتهای پخش خریده و بیمهای به دست بیمار میدهند، اما پول آن را به آنها نمیپردازند. خوشبختانه پرداخت از جیب بیمار هم افزایش نیافت، اما عملا داروخانهها هستند که کماکان دارو را با قیمت قبل به مردم میدهند. این فشار زیادی به داروخانهها وارد میکند. کجا سراغ دارید که یارانه را بخش خصوصی به دولت بدهد و پولش را دریافت نکند. سازمان تامین اجتماهی هزینههای بالایی دارد و در نتیجه پولی را که سازمان برنامه و بودجه به آنها داده، احتمالا صرف مسائل دیگر کرده است؛ چراکه اکنون بیمه سلامت به موقع مطالبات را پرداخت میکند، اما تامین اجتماعی پرداختی نداشته و این نشان میدهد که احتمالا اعتبار مربوط به دارویاری سرجای خودش مصرف نمیشود.
فاطمی گفت: نامهنگاری با رییس جمهور و وزیر بهداشت داشتیم و اعلام کردیم که این موضوع نگرانکننده است و باید فکری اساسی شود.