روابط در فضای مجازی قابل اعتماد نیست

به گزارش ایران اکونومیست، یک عضو هیات علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده گفت: لازم است با حس بی‌اعتمادی وارد فضای مجازی و از جمله شبکه‌های اجتماعی شد و هر لحظه احتمال داد که طرف مقابل آنگونه که ادعا می‌کند، نباشد. در ایران نیز بیشتر «آی‌دی‌»‌ها جعلی و کاذب هستند، بنابراین امکان دارد که طرف مقابل یک شیاد باشد و نه فردی که پاک و صادقانه رفتار می‌کند.

دکتر زهرا امین مجد افزود: مسئله اصلی روابط عاطفی است که در فضای مجازی شکل می‌گیرد و به روابط ناپاک جنسی منجر می‌شود. این روابط از سویی باعث به تاخیر افتادن ازدواج می‌شود از سوی دیگر در صورت شکل‌گیری زندگی مشترک، این خانواده‌ها دچار فروپاشی می‌شوند حتی ممکن است زوجین به یکدیگر خیانت کنند.

وی درباره راهکارهای خودداری جوانان از برقراری روابط ناسالم، اظهارکرد: لازم است دو اتفاق در این زمینه رخ دهد. در درجه اول افراد نسبت به امکانات و کالاهای فرهنگی جدید درک درستی پیدا کنند البته آنان نباید به طور کامل موضع منفعل داشته باشند و دن‌کیشوت‌وار این وسایل را نفی کنند. چرا که بخش عمده‌ای از زندگی ما وابسته به استفاده از فناوری و ابزار جدید است.

امین مجد تاکید کرد: لازم است افراد به ویژه جوانان هنگام استفاده از وسایل ارتباطی جدید، خود را فراموش نکنند و حتی اگر از آن برای تفریح استفاده می‌کنند، مراقب باشند که این وسایل به هدف و برنامه اصلی زندگیشان تبدیل نشود. از سوی دیگر با توجه به آنکه برای استفاده از هر ابزاری، باید از رموز و فنون خاص آن بهره برد، باید این وسایل را به طور دقیق شناخت و دانست که آنها یک وسیله هستند و نه تمام زندگی. علاوه بر آن تا حد امکان در حوزه مجازی برای خود امنیت ایجاد کرد.

تبعات شکل‌گیری روابط مجازی اجتماعی

وی با اشاره به تبعات شکل‌گیری روابط مجازی اجتماعی، اظهار کرد: این روابط منجر به افزایش شایعه، دروغ، از بین رفتن مرزهای خصوصی و ورود به ورطه رفتارهای خلاف اخلاق می شود.

این عضو هیات علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با اشاره به معرفی یک شبکه مجازی از طریق یکی از برنامه‌های سیما، اظهار کرد: این شبکه شبیه فیسبوک است، اما فضای آن به طور کامل اخلاقی است و فیلترینگ آن در حوزه حریم شخصی و اخلاق است. این شبکه کاربران زیادی دارد. با توجه به وجود چنین شبکه اجتماعی در کشور، بهتر است از آن بهره ببریم. چرا که اعتماد به سالم بودن آن بیشتر است.

امین مجد یکی از راه‌های اصلی ایمن‌سازی جوانان در حوزه روابط مجازی را افزایش عزت نفس آنان دانست و گفت: فرد اگر دین‌دار نباشد اما از عزت‌ نفس بالایی برخوردار باشد، خود و احساسش را به راحتی در اختیار هر فردی قرار نمی‌دهد و به آسانی به کسی تعلق خاطر پیدا نمی‌کند. این مسئله بسیار مهم است.

وی تاکید کرد: افرادی که مدیریت فضاهای فرهنگی و استفاده و کاربری از فضاهای مجازی را دارند، نقش عمده‌ای در آگاهی‌رسانی به جوانان برعهده دارند. علاوه بر آن لازم است ذائقه افراد را به درستی مدیریت کنیم. چرا که در این صورت نیازی به فیلتر کردن سایت‌ها نیست؛ البته در کشورهای مختلف درجاتی از فیلترینگ وجود دارد.

امین‌ مجد افزود: لازم است پیش از نهی کردن جوانان در استفاده از وسیله خاصی، ابتدا جایگزین آن را بسازیم و به آنها عرضه کنیم.

وی با اشاره به خطرات بی‌اطلاعی جوانان در این زمینه، اظهار کرد: زمانی که افراد در سنین پایین بدون برخورداری از تربیت کافی، دچار روابط عاطفی می‌شوند، این روابط به رابطه‌های جنسی می‌انجامد که مساوی با نابودی است؛ بنابراین حتی اگر با دیدگاه دینی نیز به این وضعیت ننگریم و نگاهمان به طور کامل کارکرد گرایانه باشد، نباید از ضرورت توجه به اخلاق محوری صرف‌نظر کنیم.

امین مجد تاکید کرد: قاطعانه باید در مقابل روابط دختر و پسر بایستیم، چرا که این حوزه ممنوعه است و آثار دنیوی منفی دارد چه برسد به آثار اخروی چنین روابطی.

وی با بیان اینکه هر کنش فرد بستگی به دو عامل اصلی دارد، گفت: یکی از این عوامل، نظام باورها و هنجارهای فرد و اولویت‌های اوست و دیگری ساختارهای پیرامونی اوست. تا زمانی که ساختارها کاملا دینی و در خدمت رفتارهای دینی نباشد و باطنشان مبتتی بر ساختارهای نظام سرمایه‌داری باشد، نمی‌توان انتظار رفتارهای کاملا دینی از افراد داشت. این شرایط باعث شده است که در سنین پایین جرقه‌هایی به ظاهر عاطفی درون فرد شکل بگیرد و او وارد حوزه روابط جنسی شود.

امین‌مجد افزود: برای رفتار دینی باید هم از نظام معنایی دینی و هم مفاهیم دینی برخوردار بود. رفتار دینی ابعاد مختلفی دارد. این رفتار متناسب با زیست این جهانی و تکامل اخروی است، این در حالیست که انواع رسانه‌های جدید نظام معنایی افراد را فردگرا و لذت محور کرده‌اند و بیشتر ساختارها رفتارهای غیردینی به ویژه روابط عاطفی و جنسی را همراهی می‌کنند، البته باید این وضعیت را در کنار کاهش سن بلوغ، افزایش آگاهی‌های جنسی و تخیلات جنسی و تحریک و تهدید جنسی قرار داد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود ادامه داد: کشورهای غربی با تبلیغ استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری، تلاش می‌کنند که زمینه تخدیر ذهن افراد از جمله شهروندان را فراهم کنند. چرا که در غیر این صورت آنان وقت فراغت زیادی برای فکر کردن به نظام سرمایه‌داری ندارند و این با خواسته نظام سرمایه‌داری مغایرت دارد.

این عضو هیات علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با بیان اینکه چرخه دارویی آمریکا و کشورهای غربی سالانه سودهای میلیاردی کسب می‌کنند، اظهار کرد: این کشورها هر چند وقت یک بار ویروس‌های تقویت شده تولید می‌کنند، بنابراین هر سال با انواع جدیدی از بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا مواجه هستیم. از سوی دیگر ممکن است این کشورها در سطح آزمایشگاهی به درمان قطعی برخی از بیماری‌ها دست یابند، ولی آنها را معرفی نمی‌کنند تا بتوانند از فروش داروهای بیماری‌هایی مثل دیابت سود ببرند.

امین‌مجد در پایان درباره روابط دختر و پسر، اظهار کرد: بیماری‌هایی مانند HIV ایدز را نمی‌توانیم کنترل کنیم و هیچ عاملی مانند اخلاق محوری برای کنترل ایدز نمی‌توان متصور شد.

*ایسنا