به گزارش خبرنگار صنایعدستی ایران اکونومیست، دریافت مجوز و عبور از هفت خوان فرایندها و روندهای اداری مسیری طاقت فرسا برای آغاز یک فعالیت تولیدی هنری آن هم در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی است، هنرمندی که سالهای عمر خود را برای آموزش یک رشته نزد استاد گذرانده برای راه اندازی یک واحد تولیدی کارگاهی یا فروشگاه آثار مجبور بود زمان زیادی را برای دریافت مجوز فعالیت صرف کند.
گاهی هم این مسیر چنان خسته کننده بود که متقاضی نه تنها از فعالیت بلکه از اینکه سال های عمر خود را برای آموختن هنر ایرانی گذرانده بود پشیمان میشد، شاید این قسمت از شیوع کرونا را باید به فال نیک گرفت که مراجع صدور مجوز شتاب بیشتری برای تکمیل اجرای دولت الکترونیک بگیرند و از روندهای اداری و سنتی و قدیمی دست بکشند و امورات مردم را تسهیل کنند.
آنچه دولت سیزدهم در یک سال گذشته بر آن تاکید داشت توسعه دولت الکترونیک است؛ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در این مدت با الکترونیکی کردن فرایند صدور مجوزهای صنایعدستی به منظور شتابدهی و تسهیل امور جاری به عنوان یک اقدام راهبردی، ۲۶۰ رشته از ۲۹۹ رشته صنایعدستی را از دریافت مجوز فعالیت معاف کرد و هنرمندان این رشتهها صرفاً با ثبتنام و اعلام در سامانه مربوطه، مجوز فعالیت خواهند داشت.
مسئولان وزارت میراثفرهنگی در طول یکسال گذشته همواره اعلام کردند که هنرمندان و صنعتگران این ۲۶۰ رشته هنر سنتی و صنایعدستی که میتوانند به عنوان مشاغل خانگی فعالیت کنند، واحد تولیدی و حتی فروشگاه آثار داشته باشند همین که در سامانه اعلام کنند، میتوانند فعالیت خود را به عنوان یک واحد تولیدی صنایعدستی آغاز کنند.
این نوع رویکرد و اقدامات در زمینه توسعه زیرساختهای اجرایی دولت الکترونیک و استفاده گسترده از سامانههای اطلاعاتی منجر به کسب رتبههای برتر دولت الکترونیک توسط وزارت میراث فرهنگی در ارزیابی سازمان اداری و استخدامی و سازمان فناوری اطلاعات شد.
رونق فضای کسبوکار و اشتغال با ایجاد بازارهای دائمی، دورهای و محلی صنایع دستی، تحریک تقاضا با طراحی کارت خرید اعتباری ۱۰ میلیون تومانی صنایع دستی ویژهی کارمندان دولت با حمایت صندوق کارآفرینی امید به مبلغ ۳۲۰ میلیارد تومان، تجهیز و راهاندازی کارگاههای هنرهای سنتی، ایجاد، حفظ و صیانت از مشاغل خانگی با ارائه تسهیلات به آنان و احیاء و باززندهسازی بیست رشته فراموش شده هنرهای سنتی از قبیل: پلاس بافی، بخارایی دوزی و... از دیگر اقدامات دولت سیزدهم در بخش صنایع دستی است.
پرداخت۷۴ میلیارد تومان تسهیلات کمبهره به هنرمندان صنایع دستی
البته دولت سیزدهم برای حمایت از فعالان صنایعدستی اعطای بسته های حمایتی را دستور کار قرار داد، زیرا حوزه صنایعدستی از خسارتهای کرونا بینصیب نبود، بسیاری از کارگاهها و فروشگاهها در سه سال گذشته تعطیل شد و بازارچههای فصلی و دائمی مانند هرسال برگزار نشدند، اگرچه در دوران کرونا فروش آنلاین محصولات کمی تسکینبخش بود، اما وزارت میراثفرهنگی در دولت سیزدهم از همان روزهای نخست یکی از اولویتهای حمایتی خود را کمک به هنرمندان و صنعتگران این حوزه که جامعهای ۲.۵ میلیون نفری را تشکیل میدهند، قرار داد.
در دوره جدید با حضور عزت الله ضرغامی در جایگاه وزیر، چهار محور حمایت و ساماندهی تولید، حفظ و ایجاد اشتغال، آموزش و ترویج، حفظ و صیانت صنایعدستی راهبرد وزارت میراث فرهنگی و مبنای کار مدیران این حوزه قرارگرفت که در همین چارچوب در یکسال گذشته ۹میلیارد تومان تسهیلات بلاعوض و ۷۴ میلیارد تومان تسهیلات کمبهره به هنرمندان، صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع دستی پرداخت شد.
یکی دیگر از دستاوردهای حوزه مدیریتی صنایعدستی، جلوگیری از حذف ماده ۱۴۲ قانون معافیت از بیمه و معافیت مالیات بر ارزشافزوده برای خانواده بزرگ صنایعدستی و همچنین تبدیل تعرفه برق و آب کارگاههای صنایع دستی از صنعتی به تجاری (۱۴۹۵ ریال) است؛ همچنین استفاده از بند الف تبصره ۱۸ هم دستاورد بزرگی برای حوزه صنایعدستی بود که وزارت میراثفرهنگی بهعنوان اولین دستگاه از این تبصره برای حمایت از تولید و تحریک تقاضا استفاده کرد و در مجموع ۳۴۰میلیارد تومان به این حوزه اختصاص داده شد.
ارائه الگوی تجهیز خانههای ایرانی با صنایع دستی
تدوین و ابلاغ سند ملی گوهرسنگها یکی از دستاوردهای نهضت تفویض اختیار در چارچوب ثبت ملی شهرها و روستاهای صنایعدستی است، که گامی برای برندسازی و هویتبخشی به اصالت هنر سنتی در یک منطقه است، در طول یک سال گذشته ۱۵ شهر و روستا ثبت ملی شده و اکنون این فهرست به ۴۵ شهر و ۲۲ روستای ملی صنایع دستی رسیده است، این در حالی است که ۱۱ شهر و سه روستای ایران ثبت جهانی شدهاند و پرونده سه شهر و روستای جدید صنایع دستی برای ثبت جهانی آماده است؛ این فرایند اکنون به یک مطالبه عمومی در سراسر کشور تبدیل شده است.
اعطای نشان اصالت به صنایعدستی فاخر یکی از اقدامات موثر و ادواری در این حوزه است؛ در یک سال گذشته با اعطای ۵۲۵ مهر اصالت ملی، مجموع آثار دارای این نشان به ۳ هزار و ۵۲۲ اثر رسیده است؛ از طرفی با دریافت ۳۸ مهر اصالت بینالمللی در مجموع ۸۴ اثر فاخر صنایع دستی ایران دارای این نشان معتبر شدهاند.
در یک سال گذشته برنامه تجاریسازی صنایع دستی در ۳۱ استان کشور آغاز شده است که در طرح و ایده ای خلاق و همزمان با آغاز طرح اقدام ملی مسکن در دولت سیزدهم دو خانه مسکونی با محصولات صنایعدستی ایرانی تجهیز و طراحی برای این طرح ملی ساخت مسکن الگوسازی شده است.
امسال بازارچههای نوروزی صنایعدستی بیش از ۱۲۳میلیارد تومان فروش داشت که نسبت به بازارهای صنایعدستی نسبت به سال ۹۸ رشد ۹۳درصدی و نسبت به سال قبل از آن نیز ۹۷ درصد رشد داشته است؛ این روند جایگاه صنایع دستی ایران را در حوزه بینالملل به ویژه در غرب آسیا به عنوان کشور مرجع ارتقا داده است به طوری که با درخواست وزیر فرهنگ قطر، قرار است ایران تجارب خود را در این حوزه، برای احیای صنایعدستی و هنرهای سنتی با این کشور به اشتراک بگذارد.