در پنج سال گذشته، شاهد جهش‌های چشمگیر فناوری هوش مصنوعی دیپ مایند بوده‌ایم که پتانسیل عملی و توانایی آن را برای مقابله با برخی از پیچیده‌ترین مشکلات علم، نشان داده است. نمونه‌های دیگر عبارتند از بهبود دقت پیش‌بینی بارش باران، شکست دادن بهترین کاربران بازی‌های رایانه‌ای جهان و کاهش هزینه‌ها در مراکز داده شرکت گوگل.
دیپ مایند اکنون با تمرکز بر تاریخ باستان، قصد دارد تکمیل کتیبه‌های باستانی آسیب دیده را ممکن کند. محققان گوگل برای انجام این کار با مورخان و دانشمندانی در ایتالیا، انگلیس و یونان همکاری کردند و هوش مصنوعی دیپ مایند را با استفاده از بزرگترین مجموعه داده‌های دیجیتالی به دست آمده از کتیبه‌های یونانی آموزش دادند که شامل اطلاعات شخصیت‌های فردی و کلمات کامل بود.
ابزار هوش مصنوعی به دست آمده، که به نام یک جزیره یونانی یعنی ایتاکا نام گذاری شده، توانست متون آسیب دیده را با دقت ۶۲ درصد بازیابی کند، مکان اصلی آنها را با دقت ۷۱ درصد شناسایی کند و تاریخ نگارش آنها را نیز با اختلاف ۳۰ سال مشخص کند.
با توجه به اینکه ایتاکا به عنوان یک ابزار تحقیقاتی طراحی شده، نسخه نهایی چندین فرضیه برای پیش‌بینی و تکمیل متن ارائه می‌کند که مورخان می‌توانند از بین آنها یکی را انتخاب کنند. این ابزار هنگام شناسایی مکان اصلی یک متن، به جای ارائه یک راه حل واحد، نقشه‌ای را با توزیع احتمال برای ۸۴ منطقه مختلف باستانی نمایش می‌دهد، و همین کار را برای پیش بینی قدمت یک متن نیز انجام می‌دهد. مورخان خبره هنگام بازیابی متون باستانی با دقت ۲۵ درصدی عمل می‌کنند، اما هنگام استفاده از ایتاکا، این دقت تا ۷۲ درصد افزایش یافت.
امید است که این فناوری قابلیت‌های سیستم‌های هوش مصنوعی را که با همکاری متخصصان انسانی کار می‌کنند، ارتقا دهد و درک ما از تمدن‌های گذشته را بیشتر کند.
