سعید عظیمی، مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درخصوص تفاهنامه امضا شده اخیر با حضور وزیر راه و شهرسازی که قرار است این بندر از نسل دوم به سوم، تبدیل شود، اظهار داشت: ارتقای نسل بنادر لازمه وجودی توسعه هر کشور است و در همین راستا، وزارت راه و شهرسازی و سازمان بنادر ارتقای بنادر کشور به نسل سوم را با جدیت دنبال می کند و امضای تفاهمنامه مذکور نیز در همین راستا است.
وی ادامه داد: بر همین اساس وزارت راه و شهرسازی ارتقای بندر شهید رجایی که حجم بالایی صادرات و واردات دارد را در دستور کار قرار داده و در گام نخست ۲۴۰۰ هکتار به اراضی پسکرانه بندر الحاق شد که این به تنهایی ظرفیت بندرشهید رجایی را به ۲ برابر ارتقاء می‌دهد.
عظیمی افزود: در کنار این منطقه، زمین‌های دیگری بود که با سعی و تلاش آن ها به منطقه ویژه اقتصادی تبدیل شد که در اتصال با بندر شهید رجایی است و قرار است با اقدامات انجام گرفته کاملا جزو اراضی بندر شود.
وی تصریح کرد: جهت اتصال کامل یک بزرگراه از میان آن رد می‌شود که برای این مساله یکسری پیشنهاد به سازمان راهداری و شرکت ساخت ارائه شده است.
عظیمی گفت: با هماهنگی‌های انجام گرفته قرار است این مسیر ۵۰۰ متری که از ضلع شمالی اراضی رد می‌شود با پیشنهاد گذاشتن ۲ پل روی این تکه از مسیر و با برداشته شدن آن، مقدار اراضی به ۴۸۰۰ متر افزایش پیدا کند.
تبدیل بندر شهید رجایی به بندر نسل سوم با یک الگوی مناسب
مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: وقتی عمده صادرات و واردات کشور از طریق دریا انجام می‌گیرد، پس بهتر است کارخانه‌ها را در کنار دریا داشته باشیم. به همین خاطر بهترین گزینه برای این اتفاق کارخانه‌های صنعتی و شرکت‌های بزرگ معدنی هستند که برخی از آن‌ها بزرگترین هلدینگ بورسی مواد معدنی بوده که کار تولید سرب، روی، مس و منگنز را انجام می‌دهند. شرکت‌هایی که یکی از آن‌ها درآمد خالص ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیاردی داشته و درآمد ناخالص‌شان هم با توجه به اینکه سهامی عام هستند ۲هزار میلیارد بوده است.
عظیمی در ادامه تصریح کرد: برای این مجموعه‌ها به همین خاطر فرقی ندارد که آن را در اصفهان بزنند یا خراسان شمالی چون در کل هزینه حمل و نقل، گمرک و مالیات برای‌شان گران تمام می‌شود اما وقتی کارخانه‌ای چسبیده به بندر راه‌اندازی کنند این خود می‌تواند یک زمینه برای کاهش قیمت تمام شده محصول باشد و ارزآوری هنگفتی برای کشور به وجود بیاورد. این موضوع باعث شده، بنادر نسل سوم در دنیا بنادر موفقی باشند و برهمین اساس به دنبال پیاده‌سازی این الگو در بندر شهید رجایی بودیم تا این اتفاق مهم رقم بخورد.
سازمان بنادر به آماده‌سازی این اراضی ورود نخواهد کرد
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر برخی نگرانی‌ها بابت حریم و حدود این اراضی که گفته می‌شود مشخص نیست و بدون داشتن ایجاد زیرساخت‌ها، سازمان بنادر و دریانوردی بدون توجه به این موارد تنها به دنبال امضای یک قرارداد بوده است، اظهار داشت: در این زمینه اشتباهی که وجود دارد این است که سازمان بنادر به هیچ عنوان در بحث آماده‌سازی با توجه به الگوی جدیدی که وجود دارد، ورود نخواهد کرد.
وی ادامه داد: الگویی که در خیلی از کشورهای دنیا در حال انجام است و ما آن را به اجرا گذاشته‌ایم. در این زمینه با سرمایه‌گذار صحبت شده است که تنها سازمان بنادر، زمین را در اختیار آن‌ها قرار خواهد داد و حتی شاید آب و گاز و برق را هم باید خود سرمایه‌گذاران تامین کنند.
وی افزود: به عنوان مثال یکی از شرکت‌های معدنی بزرگ حاضر در این تفاهمنامه اعلام داشته است که خودش ۱۱۰۰ دستگاه ماشین آلات سنگین دارد و کار آماده‌سازی را خودش براساس استانداردهای مدنظر انجام خواهد داد. چرا که معتقدند طرح آن‌ها با طرح مدنظر ما متفاوت است. به عنوان مثال این مجموعه باید براساس استانداردهای خودش جایی را برای منبع روی تعبیه کند و به همین خاطر در صحبت‌های اولیه قرار شد آماده‌سازی با خود این سرمایه‌گذاران باشد.
به هیچ سرمایه‌گذاری زمین واگذار نمی کنیم، اجاره می‌دهیم
عظیمی در ادامه بیان داشت: نکته مهم دیگر این است که به هیچ عنوان زمینی به این سرمایه‌گذاران واگذار نخواهد شد و تنها به آن‌ها اجاره داده می‌شود. به همین خاطر آماده‌سازی پای خودشان است و این یک امتیاز برای وزارت راه و شهرسازی و مجموعه سازمان بنادر ودریانوردی است که هیچ هزینه‌ای برای آماده‌سازی پرداخت نمی‌کنند.
وی افزود: سازمان بنادر می‌توانست در این زمین‌ها برای درآمدزایی خیلی از موارد همچون ساخت انبار را اجرایی کند اما چون به دنبال ارتقای بنادر است به جای اینکه سازمان ۲ تا ۳ هزار میلیارد هزینه کند و در ادامه کارهای توسعه‌ای متوقف شود، اینگونه از ظرفیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی استفاده کرد.
وی ادامه داد: به همین منظور در وهله نخست از مجموعه‌های معدنی دعوت به عمل آورده شد چون خودشان ماشین آلات داشته و هزینه‌ها برای آن‌ها کمتر می‌شود. قطعا برای سازمان بنادر مقدور نیست آماده‌سازی کارخانه مس را در برنامه داشته باشد چون استانداردهای خاص خودش را دارد و همین امر باعث شد با نهایی شدن کار، زمین‌ها به این شکل به سرمایه‌گذاران واگذار شود.
اراضی سنددار سازمان واگذار می‌شوند نه زمین‌های دارای معارض
مشاور مدیرعامل سازمان بنادر ودریانوردی درخصوص وجود معارض در اراضی ذکر شده و این شائبه که هیچگونه اقدامی درخصوص آن‌ها انجام نشده است، گفت: در این اراضی سازمان بنادر و دریانوردی نزدیک به ۲۷۰۰ هکتار زمین دارد که تنها ۳۵۰ هکتار آن معارض دارد.
مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی افزود: به همین خاطر هیچ عقل سلیمی نمی‌گوید که به خاطر این میزان زمین بقیه زمین‌هایی که سند دارند و نزدیک به ۱۷۰۰ هکتار هستند بدون استفاده نگه داشته شوند. در این مسیر به هیچ عنوان زمین‌هایی که معارض دارند با توجه به اینکه تیم حقوقی دنبال کار آن‌هاست، واگذار نخواهند شد.
وی ادامه داد: بااین کار بعد از ۱۵ سال بدون استفاده بودن این زمین ها، روح جدیدی به رگ‌های زمین منطقه تزریق شد تا با این سرمایه‌گذاری شاهد رشد روز افزون بندر باشیم. در این اراضی ۲۴۰۰ هکتاری نزدیک به ۱۸۰۰ هکتار از آن‌ها سند رسمی دارد و حول و حوش ۵۲۰ هکتار در حال تهیه سند بوده و ۳۵۰ هکتار هم معارض دارد که در مجموع نزدیک به ۲۷۰۰ هکتار می‌شود.
حضور در پسکرانه‌های بندر شهید رجایی به نفع سرمایه‌گذار است
مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به سوالی که با وجود منطقه صنعتی خلیج فارس آیا نیازی بود که این منطقه مورد توجه ویژه قرار بگیرد، اظهارداشت: در بحث نیامدن وزیر صمت به مراسم که شائبه‌هایی را به وجود آورد و گفته شد این تفاهمنامه مورد تایید این وزارتخانه نیست، اصلا مسائل به این شکل نیست.
وی افزود: با توجه به امضای تفاهمنامه و فاز دوم فولاد مبارکه، کنسرسیوم فولاد ۱۰ میلیون تنی و احداث کارخانه‌های لکوموتیو کارها و مکاتبات لازم با شرکت ایمیدرو انجام گرفته بود که با توجه به تغییر مدیرعامل این مجموعه یکسری ناهماهنگی‌ها به وجود آمد.
وی افزود: به همین خاطر فاز دوم این تفاهمنامه مورد تاکید وزیر صمت نیز قرار داشته و کاملا پیگیر هستند و به زودی با نامه‌نگاری‌هایی که مقام عالی وزارت راه و شهرسازی داشته‌اند، انجام خواهد گرفت.
وی تصریح کرد: درخصوص منطقه خلیج فارس باید بگوییم که این این منطقه به راه آهن سراسری وصل نیست و با اسکله فاصله زیادی داشته و با توجه نبودن خطوط لوله گاز مشکل آب و برق هم بعضا دارد. به همین خاطر برای سرمایه‌گذار همان‌طور که گفته شد با این شرایط فرقی ندارد کارخانه‌اش را در این منطقه احداث کند یا اصفهان چون یک بار بارشان از گمرک خارج شده و یک بار مالیات می‌دهد و دوباره به اراضی منطقه ویژه برمی گردد و باید هزینه داشته باشد اما در این اراضی به این شکل نیست.
عظیمی ادامه داد: به عنوان مثال فولاد مبارکه که برای وزارت صمت و ایمیدرو است یا کنسرسیوم فولاد ۱۰ میلیون تنی هم در منطقه خلیج فارس زمین داشته و هم در پسکرانه‌های بندر شهید رجایی زمین دارد. در این زمین‌هایی که قرار است سازمان واگذار کند، خط ریلی وجود داشته در حالی که در خلیج فارس تنها یک خط آهن رد شده که مسافری است و آنجا امکان گسترش ریل وجود ندارد.
وی افزود: برعکس شرایط اراضی پسکرانه ای بندر شهید رجایی، در مناطق دیگر محصول تولید شده یک‌بار باید به منطقه گمرکی وارد و بعد وارد گمرک سازمان بنادر شود و به همین خاطر حضور در پسکرانه‌های بندر شهید رجایی به نفع سرمایه‌گذار است.
پیگیری برای تبدیل وضعیت تفاهمنامه به قرارداد تا ۱۴۰۰
مشاور مدیرعامل سازمان بنادر ودریانوردی در مورد اینکه ضمانت اجرایی این تفاهمنامه‌ها چیست و چه موقع به قرارداد تبدیل خواهد شد، گفت: در این مورد یکسری مسائل در مورد شرکت‌های حاضر در این تفاهمنامه مطرح شد و اعدادی را اعلام کردند که به هیچ وجه درست نیست. همه شرکت‌های حاضر در این تفاهمنامه شرکت سهامی عام هستند و تنها یک شرکت به واسطه برخی مشکلات بابت مجموعه بالادستی خودش چند روز قبل از این تفاهمنامه ثبت شد.
وی افزود: تمامی شرکت‌های حاضر در این تفاهمنامه همه از شرکت‌های توانمند بوده و به هیچ وجه ۵ شرکت چند روز قبل ثبت نشده و همان‌طور که گفته شد تنها یک شرکت بوده است. با مابقی شرکت‌ها از شش ماه قبل نامه‌نگاری‌های لازم انجام شده است که سازمان بنادر با آن شرکت جدید هم کار نداشته و طرف ما شرکت بالادستی آن است.
وی ادامه داد: این شرکت‌ها همه برای این تفاهمنامه اعلام آمادگی کردند و فعلا هیچ چیز منجر به قرارداد نشده است. سازمان بنادر بعد از اعلام آمادگی این شرکت‌ها و حضور در فاز نخست این تفاهمنامه در مراحل بعد طرح‌های آن‌ها و قیمت‌های اجاره را مورد بررسی قرار خواهد داد و به همین خاطر هنوز زمینی اجاره نشده است. امیدواریم طبق هماهنگی‌ها ظرف چند ماه آینده یعنی تا ابتدای سال ۱۴۰۰ با پیگیری‌های انجام گرفته تبدیل به قرارداد اجرایی شوند.
ایلنا
