اگرچه توافق کم سابقه با عربستان سعودی و سایر تولیدکنندگان برای کاهش تولید نفت تا حدودی مایه آسودگی خاطر مسکو است اما عقب نشینی دردناکی برای روسیه به شمار می رود.
پوتین روسیه را به نقش برتری در سیاست انرژی جهانی رسانده بود و به اتحاد میان آمریکا و عربستان سعودی خدشه وارد کرده بود اما اکنون روشن شده است که پنج هفته پیش وقتی پوتین حاضر نشد درخواست عربستان سعودی برای کاهش بیشتر تولید نفت را قبول کند، خود را زیادی دست بالا گرفت و به این ترتیب مرتکب اشتباه شد. عربستان سعودی به تلافی مخالفت روسیه با کاهش بیشتر تولید، عرضه خود را افزایش داد و جنگ قیمتی به راه انداخت که بازار را به ورطه فروپاشی کشاند.
با فروپاشی بازار نفت، پوتین در پیمان جدید موافقت کرد تولید نفت روسیه بیش از ۲.۵ میلیون بشکه در روز از سطح تولید ۱۱ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کند، که بیش از چهار برابر کاهش تولیدی است که روسیه در مذاکرات اوایل مارس حاضر به پذیرش آن نشده بود. در این بین امیدها برای موافقت رسمی آمریکا با کاهش تولید از میان رفته است هر چند که ترامپ اعتبار منعقد شدن پیمان جدید اوپک پلاس را به پای خود نوشت.
اندری کورتونوف، مدیر شورای امور بین الملل روسیه در این باره گفت: تصمیم بی موقع برای مخالفت با پیشنهاد عربستان سعودی در اوایل مارس یک اشتباه استراتژیک بود و اکنون ما تاوان آن را پرداخت می کنیم که بسیار بالاتر از هزینه ای است که می توانستیم بپردازیم. این یک پیروزی برای آمریکا محسوب می شود و روسیه نسبت به عربستان سعودی بازنده بزرگتری است.
طبق محاسبات بلومبرگ بر مبنای آمار وزارت انرژی روسیه و گزارش سالانه شرکت BP، اگر این کاهش تولید حاصل شود، تولید روسیه در دو ماه آینده به میانگین تولید سالانه که آخرین بار در سال ۲۰۰۳ مشاهده شد، کاهش پیدا خواهد کرد. روسیه موافقت کرده که محدودیت عرضه را تا ماه مه سال ۲۰۲۲ ادامه دهد و تنها امتیازی که گرفته این است که میعانات جزء تولید نفت خام به حساب نخواهد آمد.
یک مقام ارشد روسی اظهار کرد: روسیه زمانی که اوایل مارس از توافق کاهش تولید اوپک پلاس خارج شد، موفق نشد اثرات مخرب همه گیری ویروس کرونا روی اقتصاد جهان را به طور کامل پیش بینی کند. اگر این اتحاد ادامه پیدا می کرد، مانع از سقوط قیمت نفت به پایینترین رکورد دو دهه اخیر می شد. اکنون کرملین ناچار است درباره ترتیبات جدید تحت شرایط بسیار نامطلوب مذاکره کند.
یک منبع نزدیک به کرملین به بلومبرگ گفت: تصمیم برای کاهش تولید برای وجهه سیاسی پوتین بسیار دردناک بوده اما به عنوان گامی برای غلبه بر بحران ضروری بود. توافق نهایی که کاهش تدریجی محدودیت عرضه را از ژوییه درنظر گرفته است، با همه شرکتهای نفتی بزرگ روسیه هماهنگ شده بود و مهر تایید شخص پوتین را خورده بود. حتی مشارکت نمادین آمریکا در این توافق هم نقطه عطف مهمی به شمار می رفت.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی پوتین روز جمعه از توافق جدید حمایت کرد و گفت: هیچ بازنده ای وجود ندارد و همه برنده هستند. شبکه تلویزیونی دولتی روسیه هم از پیمان جدید به عنوان یک موفقیت بی قید و شرط تمجید کرد.
اما این توافق، گام رو به عقبی در تلاش پوتین برای احیای نفوذ جهانی روسیه به خصوص در خاورمیانه بود که این کشور در کشورهایی مانند لیبی و سوریه به یک بازیگر کلیدی تبدیل شده است. میزان آسیبی که روسیه از بابت محاسبات اشتباهش متحمل شده است به این بستگی خواهد داشت که توافق جدید تا چه حد روی معکوس کردن روند ریزش قیمتها تاثیر خواهد گذاشت.
اگرچه مقامات روسیه در هفته های اخیر که قیمتهای نفت سقوط کرد، چهره شجاعانه ای به خود گرفتند اما ریزش شدید ارزش روبل و مجبور شدن بانک مرکزی روسیه به فروش دلار، زنگ خطر آسیب اقتصادی را برای کرملین به صدا درآورد.
به گفته دیمیتری مارینشنکو، مدیر ارشد در موسسه اعتبارسنجی فیچ، در اوایل آوریل که قیمت گرید نفتی صادراتی اورال به حدود ۱۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد، روسیه نگرانی جدی پیدا کرده بود. تصور این که بودجه روسیه بدون درآمد نفتی چه وضعی پیدا خواهد کرد، دشوار است.
بر اساس گزارش بلومبرگ، لئونید فیدان، سهامدار میلیاردر شرکت لوک اویل، توافق کاهش تولید اوپک پلاس را به توافق خفت آور و دشواری که بلشویکها در سال ۱۹۱۸ برای خاتمه شرکت روسیه در جنگ جهانی اول امضا کردند، تشبیه کرد. با این حال وی به گروه خبری آر بی سی گفت که این پیمان صنعت نفت روسیه را از فروپاشی تولید نجات خواهد داد زیرا فروپاشی ۵۰ درصدی قیمتها باعث تعطیلی چاههای نفت می شد.
ایسنا
