سلولهای موجود در برخی از آسیبپذیرترین مسیرهای ورود عفونت باکتریایی به بدن، موجب میشوند که سیستم ایمنی بدن با تشخیص کلسترول روی سطح آنها، خطر را تشخیص دهد. بررسی جدید پژوهشگران "مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس شعبه جنوبغربی" (UTSW)، راهبردهای جدیدی را برای مقابله با عفونت ارائه میدهد.
دکتر "نیل آلتو" (Neal Alto)، استاد میکروبیولوژی و دکتر "آرون رادهاکریشنان" (Arun Radhakrishnan)، استادیار ژنتیک مولکولی مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس درباره پژوهش خود گفتند: دانشمندان، این موضوع را میدانستند که غشاهای مخاطی داخل روده، ریه و اندامهای دیگر، نقش مهمی در حفظ بدن در برابر عفونت بدن دارند، اما این که چگونه سیستم ایمنی، ویژگیهای دفاعی سلولهای غشای مخاطی را برای متوقف کردن عوامل عفونی از جمله باکتری تقویت میکند، نامشخص بود.
از آنجا که سلولهای ایمنی بدن از جمله درشتخوارها معمولا در نزدیکی غشای مخاطی وجود دارند، این سوال برای "آلتو" و همکارانش ایجاد شد که آیا ممکن است این سلولها، مولکولی را ترشح کنند که توانایی دفاعی سلولهای مخاطی را هنگام تهدید سیستم ایمنی تشخیص دهد یا خیر.
پژوهشگران برای این کار، سلولهای مخاطی را به همراه درشتخوارهای فعال، در پتریدیش پرورش دادند و سپس، گونهای باکتری موسوم به "لیستریا مونوسیتوژنز" (Listeria monocytogenes) را به آن افزودند که عامل نوعی عفونت موسوم به "لیستریوسیس" (Listeriosis) است. سلولهای مخاطی که با درشتخوارها در پتریدیش قرار گرفتند، نسبت به سلولهای مخاطی بدون درشتخوار، به صورت قابل توجهی مقاومتر بودند.
هنگامی که پژوهشگران، فعالیت ژنها را به صورت گسترده در درشتخوارها مورد بررسی قرار دادند، دریافتند که ژن خاصی موسوم به "CH25H" در مواجهه با لیستریا مونوسیتوژنز، به صورت قابل توجهی فعالتر میشود. آزمایشهای بیشتر نشان داد مولکول کوچکی که توسط این ژن تولید میشود، کلید پیشگیری از عفونت مخاطی است.
"رادهاکریشنان" در این باره گفت: این ژن حدود ربع قرن پیش، در همین فضای آزمایشگاهی کشف شد که من اکنون در آن کار میکنم. از آنجا که تمرکز کار من روی سوخت و ساز کلسترول است و ژن CH25H در آن نقش مهمی دارد، من و "آلتو" تصمیم گرفتیم تا برای درک بهتر نقش این ژن در تقویت نحوه دفاع سلولهای مخاطی، همکاری کنیم.
وی افزود: CH25H، کلسترول را که معمولا همه آن با آب مخلوط نمیشود، تغییر میدهد و شکل جدیدی از آن را تولید میکند که "25HC" نام دارد و کمی با آب مخلوط میشود.
نکته جالب اینجاست که وقتی پژوهشگران، سلولهای مخاطی را با 25HC تهدید کردند، دریافتند که همه کلسترول این سلولها طی دوره آزمایش تغییر نکرد، اما با استفاده از دو نوع متفاوت از مولکول حسگر، 25HC توانست کلسترول سطح سلول را تخلیه و آن را درون سلول پر کند.
"رادهاکریشنان" ادامه داد: شکل قابل دسترس کلسترول طی یک ساعت درمان، از سطح سلول پاک شد و طی چهار ساعت درمان، پاکسازی به صورت کامل صورت گرفت.
پژوهشگران قصد دارند تا مکانیسم ورای این پدیده را بیشتر مورد بررسی قرار دهند تا بخشهای گوناگون آن را که قابل کنترل و درمان هستند، شناسایی کنند. آنها قصد دارند این روش محافظتی را برای عفونتهای ویروسی نیز به کار ببرند.
"آلتو" اضافه کرد: بررسی این فرآیند به صورت گستردهتر میتواند ما را راهنمایی کند تا سوخت و ساز کلسترول را به عنوان راهی برای تقویت ایمنی نسبت به پاتوژنها به کار ببریم.
این پژوهش در مجله "Nature Microbiology" به چاپ رسید.
ایسنا