اولین رویداد بزرگ فرهنگی که در ابتدای سال ۹۸ شاهد آن بودیم سی و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بود.
نمایشگاهی که باز هم در مصلای تهران برگزار شد. دلایل برگزاری نمایشگاه کتاب در مصلای تهران مانند سالهای پیش حل نشدن مشکلات شهر آفتاب بود و شورای سیاستگذاری این رویداد باید تصمیم درستی در این باره میگرفت.
سالهای ۹۵ و ۹۶ که نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب برگزار شد این مکان آمادگی برگزاری بزرگترین رویداد فرهنگی را در حوزه ادبیات نداشت. از جمله این مشکلات میتوان به خسارت دیدن ناشران پس از بارندگی در در شهرآفتاب اشاره کرد. هنوز هم شهرآفتاب آمادگی برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را ندارد و هنوز شهرداری تهران و مسئولان شهرآفتاب این مکان را برای برپایی چنین نمایشگاهی آماده نکرده اند.
در سال ۹۵ نخستین گامهای واسپاری امور اجرایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برداشته شد. علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آن زمان به این مسئله اشاره کرد. باوجود اینکه سه سال از آن زمان میگذرد هنوز امور اجرایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به طور کامل به صنوف نشر واگذار نشده است؛ هنوز هم صنوف بخشی از کارهای اجرایی نمایشگاه را انجام میدهند. واگذاری کامل امور اجرایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به صنوف نشر مسئلهای بود که سید رضاصالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت هم به آن اشاره کرده بود.
سید رضا صالحی امیری در این خصوص در افتتاحیه سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اظهار کرد: «سی سالگی نمایشگاه کتاب تهران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. سی سالگی بهترین سن است چرا که هم توان و قوت جوانی همچنان وجود دارد و هم پختگی و تجربه به دست آمده است. اتفاق مهمی که در این دوره افتاده واسپاری امور نمایشگاه به تشکلهای نشر است. ما میتوانیم افق پیش رو که واسپاری کامل و واگذاری کلید نمایشگاه ناشران است را ترسیم کنیم. وظیفه اصلی دولت سیاستگذاری، حمایت و نظارت است. امیدوارم در نمایشگاه سی و یکم مدیران دولتی تنها میهمان و ناشران صنف نشر میزبان ما در نمایشگاه باشند.»
اکنون با وجود اینکه به نمایشگاه سی و سوم رسیدهایم این وعده عملی نشده است و شاهد واسپاری کامل امور اجرایی نمایشگاه کتاب به صنف نشر نیستیم.
قانون جامع مالکیت مادی و معنوی آثار ادبی و هنری مسئله دیگری است که قدمت اجرایی نشدن آن به چندین دولت و مجلس شورای اسلامی میرسد. این قانون امسال هم در مجلس شورای اسلامی مطرح شد، اما به مرحله تصویب نهایی نرسید. قانون جامع مالکیت فکری معنوی آثار ادبی و هنری پس از پیگیریهای این انجمن برای تصویب این قانون مثل دورههای گذشته خروجی نداشت. این موضوع یک لایحهای است که از سمت دولت به مجلس شورای اسلامی رفت. در دولتهای قبل و دورههای مختلف مجلس دست به دست شد، اما تا کنون به خروجی منتهی نشده است.
مسئله دیگری که در سالهای اخیر شدت گرفت افزایش قیمت کاغذ بود. قیمت آن در ماههای ابتدایی سال ۹۸ به بندی ۵۲۰ هزار تومان رسید در تابستان به دلیل اینکه ناشران کتاب جدیدی منتشر نکردند با افت قیمت کاغذ مواجه بودیم. در ماههای بعدی سال ۹۸ نوسانات قیمت کاغذ ادامه داشت اما این نوسانات در حدی نبود که قیمت کاغذ دوباره به بیش از ۵۰۰ هزار تومان برسد.
علاوه بر اینکه کاغذ از طریق اتحادیه آشنا در اختیار ناشران قرار گرفت. اتحادیه ناشران و کتابفروشان هم بر ناشران نظارت کرد. اتحادیه ناشران و کتابفروشان پس از شمارش کتابهای منتشر شده ناشران و اطمینان آنها از اینکه به همان میزانی که در تیراژ اعلام شده، کتاب منتشر کرده اند، کاغذ برای انتشار کتاب جدید در اختیارشان قرار دادند.
با وجود این اقدامات باز هم شاهد بودیم که قیمت تمام شده کتاب ۵۵ درصد افزایش پیدا کرد. قرار بود در نتیجه این اقدامات وضعیت اقتصاد نشر بهتر شود، اما اقتصاد نشر در سال ۹۸ هم رو به بهبودی نرفت و وضعیت آن بهتر نشد.
باشگاه خبرنگاران جوان