Actemra نام تجاری دارویی است که نخستین بار توسط شرکت داروسازی Roche در کشور سوییس ساخته و در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت تأییدیه FDA برای استفاده در درمان بیماران RA (آرتریت روماتویید) شد.
آکتمرا چیست؟
بنابر توضیحات انجمن روماتولوژی آمریکا، آکتمرا با ترکیب ژنریک، داروی بیولوژیک مورد استفاده در درمان آرتریت روماتویید، آرتریت، تومور ژانت سل در کودکان میباشد. این دارو باعث مهار کردن گیرندههای IL_۶ میشود و درد و تورم مفاصل را بهبود میبخشد.
پس از آنکه یکی از مقامات دانشگاه یواستیسی چین در کنفرانس خبری به اثر برخی داروهای موثر در درمان آرتریت روماتویید در بیماری کوید_۱۹ به این دارو، به کشور چین اهدا کرد.
هم اکنون این دارو یکی از خطوط درمانی گایدلاینهای کشور چین میباشد و فاز تحقیقاتی این دارو بر روی انسانها (تحقیقی با جمعیت آماری ۱۸۸ نفر) در حال پیگیری است و تا کنون استفاده این دارو در تمام بیماران کوید_۱۹ تأیید نشده است.
اثر IL-۶ در بیماری سارس چه بوده است؟
آنچه که این روزها، داروی فوق را بر سر زبانها انداخته است، اهمیت نقش IL-۶ در حالت حاد و بحرانی سارس (ویروس سال ۲۰۰۳) است:
تحقیقات انجام شده بر روی ویروس سارس نشان میدهد که پس از گذشت ۲ هفته از ابتلا به بیماری سطح، IL-۱۲، IL-۶ و IL-۱ و IFN افزایش مییابند.
مطالعات انجام شده بر روی موشهای آزمایشگاهی نشان داده است، سطح IL-۶ میتواند به طور مستقیم با افزایش مرگ و میر موشها ارتباط داشته باشد.
سطح IL-۸، IL-۶ و pr۱ (پروتئین) Monocyte cheoattractant افرادی که دارای عفونت ثانویه به دنبال سارس بودهاند افزایش یافته است. همچنین سطح این سایتوکاینها ارتباط مستقیمی با افزایش مر و میر ناشی از بیماری داشته است.
چرا که سطح IL-۶ حتی بعد از حداکثر مقدار تکثیر ویروسی همچنان بالا میماند و این مسئله نشان میدهد که این سایتوکاین به تنهایی میتواند باعث ایجاد تخریب شدید بافت ریه موشها شود، به علاوه بیان گیرندههای IL-۶ نیز در بافت ریه موشهای مرده بیشتر بوده است.
اثر IL-۶ بر بیماری کوید_۱۹ چیست؟
بنابر مقاله ۲۰۲۰ مجله لنست منتشر شده است. در بررسیهای انجام شده بر روی ۱۹۱ بیماری بستری در کشور چین، سطح بالای IL-۶ با مرگ و میر بیشتر افراد همراه بوده است، هرچند این بیماران، یافتههای همراهی، چون سن بالا، لنفوپنی، لکوسیتوز، افزایش ALT، آنزیمهای قلبی افزایش یافته، به علاوه در این مقاله نشان داده شدهاست که سطح بالاتر این سایتوکاین در بیماران، باعث بدرت شدن سیربالینی و علامتهای بیماری میشود.
عوارض داروی آکتمرا
انجمن روماتولوژی آمریکا، عوارض جانبی مصرف این دارو را بیان کرده است:
۱- کاهش سطح ایمنی در برابر عفونتها
۲- احتمال ابتلا فرد مصرف مصرف کننده به سل و یا سایر عفونتهای قارچی، باکتریال و ویروسی
۳- واکنشهای آلرژی به سبب مصرف داخل وریدی دارو
۴- افزایش سطح کلسترول بیماران
۵- پارگی روده (بسیار نادر) به خصوص در بیماران با سابقه دیورتیکولیت
باتوجه به شواهد بررسی شده، IL-۶ به همراه سایر سایتوکاینها میتواند در مراحل حاد و بحرانی بیماری کوید_۱۹ نقش داشته باشد و باعث ایجاد درگیریهای شدید بافت ریه میشود و مرگ و میر افراد با بیماری حاد و بحرانی (که حدود ۲ الی ۴ درصد بیماران را شامل میشوند) را افزایش دهد؛ بنابراین به عنوان فرضیه میتوان از این دارو در چنین شرایطی استفاده کرد، ولی اثری برای پیشگیری از بیماری و یا درمان افراد با علامتهای خفیف ندارد.
هرچند مقالهای در ژورنال لنست برای کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری کوید_۱۹ چنین توصیهای دارد:
ژنریک داروی ایمنی است و میتوان برای جلوگیری از سندرم ریوی حاد همراه با سایر داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی، آن را مورد بررسی و تحقیق قرار داد.
هرچند توصیه فوق تا کنون توسط سازمان بهداشت جهانی و FDA آمریکا تأیید نشده است.
باشگاه خبرنگاران جوان