نیکی حاتمی کارشناس رسانه و مدرس سوادرسانهای برای کودکان اظهار داشت: عمدتا خانواده ها بر این باورند که دیگر کشورها به ویژه غرب، رسانهها محتویات ویژه و برنامه های متنوعی برای گروه کودک( 18_6) ارائه میکنند و با همین تفکر و پیشفرض به مقایسه می پردازند و مطالبات خود را در قالب بحث و گفتگو عنوان و به یکدیگر انتقال میدهند.
وی ادامه داد: رسانه ها مانند بستههای خوراکی هستند که تنوع مصرف آنها در دست ما است، حتی اگر تلوزیون با چندین شبکه متنوع برای گروه سنی مشخص، بهترین برنامه ها را چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی ارائه دهند، آیا میزان مصرف رسانهای این گروه نباید مشخص باشد؟
این مدرس سواد رسانه ای تصریح کرد: اینجا همان نقطه ای شروع تفکری است که والدین فکر می کنند اگر رسانه ای خوب است، پس می شود ساعتها برایش وقت گذاشت، دقیقا مثل اینکه یک شیر خوب است و شما مقدار زیادی مصرف کنید چون «فقط» خوب است.
وی بیان کرد: فرض کنید یک شبکه تلوزیونی داخلی یا ماهوارهای و یا حتی تلویزیون اینترنتی در طول روز بهترین برنامههای آموزشی و سرگرمی را در اختیار مخاطب کودک قرار می دهد، آیا ارتباط کودک با رسانه با وجود یک محتوای حتی سالم هم نباید حد و حدود مشخصِ زمانی داشته باشد؟
حاتمی اظهار داشت: کودک به ویژه در سنین خردسالی و آغاز نوجوانی، نیاز به ارتباط میان فردی با اطرافیان به ویژه والدین، خانواده، همسالان و دوستان دارد. با ارتباط میان کودک و رسانه، طبیعتا این بخش از نیاز کودک که شرط حیاتی برای رشد عاطفی او است، شکل نخواهد گرفت و یا دستکم ناقص خواهد ماند؛ بنابراین واقع بین باشیم و رسانه را تنها یک واسطه ارتباطی قلمداد کنیم، نه صرفا خود مخاطب اصلی و جایگزین والد و خانواده و دوست و همسال برای ارتباط با کودک.
وی خاطرنشان کرد: در مدت شیوع ویروس کرونا و قرنطینه خانگی، به یکباره و در زمان کم و با سرعت، در سبک زندگی خانوادهها تغییر چشمگیری صورت گرفت. از آموزش تا تفریحات و برنامههای روزمره تحت تاثیر این رویداد قرار گرفته اند؛ خانواده های تک فرزند با تعطیلی مهدها و مدارس و آموزشگاه، با چالش همبازی کودک مواجه شده اند.
دبیرکارگروه کودک و نوجوان انجمن سواد رسانهای ایران تصریح کرد: خانواده هایی که به موجب شغل، مادر همچنان مشغول به کار است و پدر با فرزندان در منزل است؛ خانواده هایی که پدر همچنان مشغول به کار است و مادر با فرزندان و یا پدر و مادر همچنان مشغول به کار هستند و فرزندان در خانه و در قرنطینه هستند و یا احتیاطا محیط امن خانه را ترجیه می دهند و دیگر موارد که وجود دارد. در همین حین اولین اقدام والدین ایجاد سرگرمی برای کودکان است و رسانه ها به ویژه رسانه های تصویری در دسترسترین خواهند بود.
وی خاطرنشان کرد: کودکی که ساعت ها در مهد بوده و نوجوانی که بالغ بر ۸ ساعت از زمان خود را در ارتباط با دوستان در فضای فیزیکی میگذراند به یکباره با یک سبک جدیدی مواجه می شود و بسته های اینترنتی برای آموزشهای مجازی مدارس هم جای خود را دارد و این مقدمه ای است بر این واقعیت که ما برای ارشمندترین سرمایه زندگی که کودکان هستند؛ چه برنامه ای را پیشبینی کرده ایم؟
این مدرس دانشگاه یادآور شد: ورود یک ویروس به صورت فراگیر در کشور همانند یک حادثه غیر مترقبه وارد اجتماع ما شد و حال ما دوباره به نهاد اولیه جامعه که همان خانواده است، می رسیم؛ اگر فضای سایبری، اپلیکیشنها، شبکه های اجتماعی و پیامرسان ها نبودند، روزها چطور می گذشت؟
وی یادآور شد: کودکان حق انتخاب دارند و این یک اصل است، اما این ما هستیم که باید پیشنهادات ارزنده ای داشته باشیم تا آنها نیز انتخاب ارزشمندی داشته باشند. حال وقت آن رسیده که این شکاف اطلاعاتی که به وجود آمده است را با کمی هوشمندی و ارتباط متقابل در این فرصت پیش آمده به اندازه ای پر کنیم.
حاتمی اظهار داشت: ذائقه سازی برای خانواده و مخاطب اصلی ما در این گفتار که کودکان هستند، یک موضوع قابل تامل است. همچنین مهم این است که با مدت زمانی که به استفاده از رسانه ها اختصاص می دهیم، از لحاظ کیفی و کمی تنوع آن را افزایش دهیم و با تنوع بخشیدن به محتویات، دائقهی خانواده را هوشمندانه در دست بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: اگر روزی تصمیم داشته باشید یک برنامهی غذایی سالم و متنوع برای خانوادهتان تنظیم کنید، طبیعتا با توجه به ذائقه افراد خانواده و امکانات موجود آن را تنظیم خواهید کرد؛ بنابراین با توجه به نیاز افراد خانواده و مشورت با متخصصین این حوزه، خود ما بهترین تنظیم کننده ذائقه رسانهای خانواده خواهیم بود.
فارس