دورهمی را به بعد موکول کنید

شومن محبوب جعبه جادویی مثل همیشه با لباس رسمی و موهای برق افتاده، با ریتم تند موزیک روی استیج دنگال ولوکس و خوش رنگ دورهمی ظاهر می شود. به دوربین زل می زند و با همان لبخند آشنای آرام می گوید خیال مان تخت باشد. این 400 نفری که کیپ هم نشانده ایم تب ندارند. از ژل شستشوی دست استفاده کرده اند و پیش از این که بیایند و روی صندلی های شان جاگیر شوند تمام محیط استودیو با حضور کارشناسان ضدعفونی شده است. حتی اگر اطلاعات جمع و جوری هم از مکانیزم اثر کرونا ویروس جدید داشته باشیم همین جمله ها باید این آرامش پوشالی را به هم بریزد. از خودم می پرسم یعنی پزشکانی که به مهران مدیری مشورت داده اند از دوره کمون نسبتا طولانی بیماری بی خبر بوده اند؟ و از آن بدتر برنامه ریزان رسانه ملی یک لحظه به ذهن شان خطور نمی کند که این مرد که 3 دهه ای هست که جان خیلی های مان برای کارها و اداو اطوارش در می رود تاثیرگذار است و از فردا ممکن است جماعتی خودشان را ضد عفونی کنند و دورهمی راه بیندازند؟

کرونا ویروس ها دردسر تازه ای نیستند. 15 سالی هست که در آزمایشگاه های پیشرفته ویروس شناسی نام و نشان پیدا کرده اند و هر بار با یک مکانیزم جدید جامعه ای را غافلگیر می کنند. اما هیچ وقت تا این اندازه نام آن ها بر سر زبان ها نیفتاده و سبب ترس جمعی در جهان نشده بودند.کووید 19 سه ویژگی دارد که آن را نه تنها از کرونا ویروس ها بلکه از تمام خانواده ویروس ها متمایز می‌کند. این ویروس به سادگی از طریق قطرک و ترشحات قسمت فوقانی بدن شامل چشم و گوش و بینی و دهان از فرد بیمار به فرد سالم منتقل می شود و بیش از5 روز می تواند روی سطوح باقی بماند و شرایط انتقال خود را حفظ کند. از همه این ها مهم تر این که کووید 19 دوره کمون و نهفتگی طولانی بین 2 تا 14 روز دارد و هنوز بسیاری از متخصصان از پاسخ به این سوال که آیا فرد بیمار در این دوره هم ناقل است یا خیر درمانده اند.

تعطیلی هایی با هدف قطع زنجیره انتقال
با شروع اپیدمی کرونا ویروس جدید پیش از هر رویداد دیگر از افراد خواسته شد در اجتماعات حضور پیدا نکنند.در قدم اول وسایل حمل و نقل عمومی که شریان های تحرک در شهر های بزرگ بود غیر فعال شد. مدارس را تعطیل کردند و بسیاری از شرکت ها و ادارات و موسسات به کارمندان شان اجازه دور کاری دادند. همه این اقدام ها برای این بود که انسان ها کنار هم قرار نگیرند تا زنجیره انتقال این ویروس زودتر قطع شود. با وجود این اقدامات باز هم جامعه جهانی در کنترل این ویروس سمج موفق نبود و در کنار این اقدامات آموزش برای پیشگیری در دستور کار تمام نهاد های رسانه ای قرار گرفت.

از مردم خواسته شد دورهمی های شان را به بعد موکول کنند
در ایران هیچ شهری قرنطینه نشد. از مردم خواستند تمام تمرکزشان را از شایعات ملتهب فضای مجازی جمع کنند و به رسانه ملی و خبرگزاری های معتبر بدهند و اخبار کرونا ویروس را از آن ها دنبال کنند. لابه لای این خبر های پیاپی آموزش هایی برای پیشگیری جدی گرفته شد. هر چند دقیقه یک بار در اخبار و برنامه های متعدد از مردم خواسته می شد از سفر کردن و مهمانی رفتن و دورهمی گرفتن پرهیز کنند. وزیر بهداشت پشت تریبونی که رو به روی ده ها دوربین و خبرنگار قرار گرفته بود از مردم خواست از برگزاری هر نوع مراسم ترحیم و عروسی باید اجتناب شود. برنامه ها و اجتماعات جمعی یک به یک به تعطیلی کشیده شدند.دانش آموزان همراه با خانواده های شان خانه نشین شدند و نقش رسانه ملی برای پر کردن این اوقات قرنطینه خانگی از همیشه پر رنگ تر شد.

کرکره برنامه هایی که پایین کشیده شد
در طول سه سال گذشته برنامه هایی با حضور تماشاگران بیشتر مورد توجه تهیه کنندگان صدا و سیما قرار گرفت. این برنامه ها که بیشتر شان از شبکه سرگرمی نسیم پخش می شوند خیلی زود جای شان را بین مخاطبان رسانه ملی پیدا کردند. خندوانه،کودک شو، دورهمی و عصر جدید بیش از دیگر برنامه ها از موهبت حضور تماشاگر در استودیو برخوردار بودند و همین ریتم با نشاط تری به آن ها بخشیده بود. با شروع اپیدمی در کشور و حذر دادن مردم از حضور در دورهمی ها و مهمانی ها و سفر های غیر ضروری کرکره بیشتر این برنامه های جمعی یک به یک پایین کشیده شدند .طبیعی است که تهیه کنندگان آن ها متوجه ضرر های هنگفتی می شدند اما اعلام کردند که سلامت جمعی را به پیشبرد ضبط این نوع برنامه های ترجیح می دهند.

ببخشید اما خیال ما تخت نیست
با همه این حرف ها و نگرانی ها ضبط برنامه دور همی همچنان ادامه دارد. از کنار هم قرار گرفتن حدود 400 نفر در سالن اجرای این برنامه نگران کنده تر جمله هایی است که مجری محبوب این برنامه رو به روی دوربین تکرار می‌کند. مهران مدیری با لبخند آرامی می گوید سالن ضدعفونی شده است. اینجا پیش از ورود افراد از دستگاه تب سنج استفاده می کنیم و به شرکت کنندگان ژل ضد عفونی دست داده شده است. در تاثیر گذار بودن مدیری بر قشر انبوهی که مخاطب رسانه ملی هستند شکی نداریم و همین نگرانی از این جمله ها را دو چندان می کند.

انتقال ویروس در دوره کمون هم محتمل است
مینو محرز استاد تمام و متخصص بیماری های عفونی حضور در اجتماعات آن هم بیش از یک ساعت را یکی از راه های افزایش زنجیره انتقال ویروس می داند و در این باره می گوید:«این ویروس برای از بین نرفتن نیاز به این اجتماعات دارد. نمی توانیم بگوییم کسی که تب ندارد و علائمی در او حادث نشده است هنوز به کووید 19 دچار نیست. برای برخی از بیماران این ویروس مانند ویروس سرماخوردگی عمل می کند.اما همین افراد ناقل این ویروس هستند ممکن است آن را به فردی دیگر انتقال دهند و آن فرد بعد از گذشت چند روز از بیماری توان مقابله با آن را نداشته باشد و بیماری اش منجر به فوت شود. پس بیش از هر زمان دیگر باید از حضور غیر ضروری در اجتماعات پرهیز داشته باشیم تا این زنجیره انتقال به مرور از بین برود.

فداکاری یا خرابکاری؟
بعد از شروع انتقاد ها ادامه ضبط برنامه دور همی مدیرکل روابط عمومی رسانه ملی در رشته توییتی از برگزاری با حضور تماشاچی در این برنامه حمایت کردو آن را اقدامی جهاد گونه دانست. رنجبران با اشاره به انتقاد هایی که به برنامه دورهمی شده است در توییتی نوشت: «این کار با کسب مجوز رعایت حداکثری نکات بهداشتی در حضور پزشکان متخصص انجام می شود و تقریبا به تعداد تماشاگران همکاران خود ما حضور دارند و با وجود همین مخاطرات برای شادی مردم و خانواده ها کار می کنند. در واقع این تلاش جهادی نمونه ای از همدلی مردم و رسانه ملی برای ایجاد آرامش و نشاط د این شرایط سخت جامعه است.»رنجبران در توییتی دیگر میزان نگرانی از بی ملاحظگی برنامه سازان رسانه ملی را به حداکثر رساند و نوشت :«این شرایط سخت فقط هم مختص دورهمی نیست و در مسابقات ایران،کودک شو و ...نیز همین کار با همین هدف انجام می شود.»

کسی خواهان تعطیلی برنامه های مفرح نیست
هیچ کسی خواهان تعطیلی برنامه های شاد و مفرحی مانند دور همی نیست .درواقع این شیوه ضبط برنامه همراه با تعداد زیادی از تماشاگران است که مسبب نگرانی و انتقاد ها می شود.نگرانی از شیوع این بیماری ویروسی به همه خانه ها سرایت کرده است.بسیاری از خانواده ها با فهم مخاطرات موجود در قرنطینه خانگی خود خواسته به سر می برند. تهیه و تولید برنامه هایی که باعث کاهش استرس افراد شود از ضروریات به نظر می رسد.

یکی از راه های مقابله با کرونا ویروس جدید تقویت سیستم ایمنی بدن است و دور بودن از نگرانی و استرس و ایجاد نشاط و امید می تواند تا حد زیادی باعث تقویت نظام مقابله طبیعی بدن با ویروس ها شود. در کشورهایی که اپیدمی کووید 19 میلیون ها شهروند را خانه نشین کرده است ضبط و تهیه این برنامه ها به قوت خود باقی است.حتا کلوپ های جوانان و باشگاه های ورزشی به کار خود ادامه می دهند اما بدون هیچ مخاطب حضوری. به عنوان مثال شناخته شده ترین باشگاه های پکن هم خالی از جمعیت است. مدارس مجازی فعال شده اند و برخی از باشگاه های ورزشی با انتشار ویدئو های زنده مشتریان خود را به ورزش در خانه ها تشویق می کند.

لطفا به این تناقض پایان بدهید
ادامه ضبط برنامه دور همی با حضور تماشاگران تناقض جدی در آموزش های پیشگیرانه صدا و سیما ایجاد می کند. از یک سو شهروندان را در آستانه سال نو از سفر و مهمانی رفتن بر حذر می کنیم و از طرفی دیگر مقابل چشمان آن ها 400 نفر از نقاط مختلف پایتخت و دیگر شهر ها را کیپ هم می نشانیم و به مخاطب اعلام می کنیم که خیالش راحت باشد چرا که اینجا ضد عفونی شده و کسی هم تب ندارد. حرف آخراین گزارش همان حرف اول است. این برنامه با مجری محبوبش تاثیرگذار است و مردم از آن الگو می گیرند. باز هم دورهمی می گیرند ،به مسافرت می روند و در خانه بند نمی شوند و جواب شان هم این است، خیال تان را حت، بهداشت را رعایت می کنیم و تب هم نداریم.

فارس