از اوایل اسفندماه بود که خبرهایی مبنی بر شیوع ویروس کرونا در ایران نخست در شهر قم و سپس در سراسر کشور منتشر شد و به دنبال این اخبار کشور در آخرین روزهای سال ۹۸ در شرایط متفاوت و ویژه ای قرار گرفت.
اعلام آمار هر روزه مبتلایان و قربانیان این ویروس و لزوم رعایت بهداشت موجب شد تا هموطنان برای مراقبت بیشتر از خود و حفظ سلامت جامعه در خانه های خود بمانند و ترددها به ویژه برای سرگرمی و تفریح به حداقل برسد.
تعطیلی بخش فرهنگی کشور از جمله سینما، موسیقی و تئاتر کاهش تجمع در اماکن عمومی و شرکت در فعالیت های جمعی را به همراه داشت که البته تعطیلی برخی صنوف از سوی وزارت بهداشت نیز بر این روند بسیار تاثیرگذار بود.
این در خانه ماندن ضرر و آسیب های فراوانی را برای بخش های اقتصادی به همراه داشته است و موجب شده در آستانه نوروز بسیاری از بخش ها تعطیل شوند و حال و هوای کشور را تغییر دهند.
با توجه به اینکه ذائقه ایرانیان از دیرباز به قصه گویی و داستان علاقه نشان داده است و برنامه های تلویزیونی مورد اقبال ایرانیان قرار داشت در این روزها که شیوع ویروس کرونا موجبات در خانه ماندن مردم را فراهم کرده است بیش از گذشته برنامه های تلویزیونی و اینترنتی مورد توجه قرار گرفته است.
ویروس کرونا پیش از ایام نوروز ۹۹ توانسته با خانه نشین کردن مردم مخاطبان بسیاری را برای تلویزیون به همراه بیاورد اما این تماشاگران تلویزیونی تنها مختص به صدا و سیما نبودند بلکه تلویزیون های اینترنتی به عنوان رقیبی سر سخت وارد میدان جذب مخاطب شدند و در نبود برنامه های جذاب در صدا و سیما به سرعت آمار تماشاگران را به نفع خود تغییر داده و گوی سبقت را ربودند.
آمارهای رسمی و غیر رسمی منتشر شده از سوی صدا و سیما و تلویزیون های اینترنتی نشان می دهد که این رسانه با فاصله چشمگیری از تلویزیون های اینترنتی عقب مانده است.
از همان روزهای نخست از محدودیت های ترددی و الزام رعایت نکات بهداشتی نیز محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات با انتشار پستی در صفحه توئیتر خود از دسترسی بهتر به تلویزیون های اینترنتی خبر داد؛ در متن این پست نوشته شده بود که «با مدیران تلویزیونهای اینترنتی صحبت کردم. از فردا تا آخر هفته، بخش مخصوص کودکان آنها و در برخی، تمام فیلمها و سریالها رایگان خواهد بود.»
وی همچنین در ادامه افزود: «خواهش میکنم در منزل بمانید و بیرون نروید. مواظب کودکان و خودتان در برابر کرونا باشید.» که این پست نیز در رونق بیشتر تلویزیون های اینترنتی بی تاثیر نبود.
بهطور مثال، بررسی رفتار تماشای کاربران در بخش انیمیشن تنها یکی از تلویزیونهای اینترنتی از تاریخ ۷ تا ۱۶ اسفند نشان میدهد که میانگین بازدید انیمیشنها رشدی در حدود ۷۴ درصدی داشته و افراد زیادی با کمک دسترسی رایگان این محتواها را تماشا کردهاند.
سریال ها و فیلم های سینمایی موجود در این بخش نیز رونق بسیاری را برای تلویزیون های اینترنتی به همراه داشته است از یک سو منطبق بودن پوشش بازیگران و روابط مجموعه های شبکه نمایش خانگی موجب توجه بیشتر می شود از سوی دیگر موضوعات طرح شده در داستان می تواند نظر بینندگان بسیاری را به خود جلب کند.
در حالی که آمار تماشاگران تلویزیون های اینترنتی پیش از این نیز شامل میلیون ها دقیقه تماشا بود این روزها به سه برابر افزایش یافته است اما صدا و سیما تنها از آمار ۲۵ درصد تماشاگر برای سریال های پخش شده در روزهای ویژه کرونا خبر می دهد و این درصد بالاترین عددی بود که برای پنج مجموعه تلویزیونی داشت و باقی مجموعه ها هر کدام کمتر از ۲۰ درصد مخاطب را به خود اختصاص داده اند که حتی این آمار در مقایسه با برنامه های صدا وسیما ناچیز محسوب می شود.
در این روزها که عموم مردم بیشترین زمان خود را در خانه و در کنار خانواده می گذرانند صدا و سیما فرصتی داشت تا با تولید برنامه های سرگرم کننده در شبکه های مختلف نه تنها توجه و اعتماد بسیاری را جلب این رسانه کند بلکه به این ترتیب فضایی فراهم نمی شد تا مردم جای خالی صداوسیما را با برنامه های شبکه های ماهواره پر کنند و در این میان بخش قابل توجهی از تماشاگران خود را در رقابت با تلویزیون های اینترنتی و شبکه نمایش خانگی واگذار کند.
این در حالی است که رسانه ملی از بودجه قابل توجهی در هر سال بهره مند است اما شبکه نمایش خانگی و تلویزیون های اینترنتی به بخش خصوصی تعلق دارد و از جای مشخصی تغذیه نمی شود اما صداوسیما نه تنها از این فرصت ویژه استفاده نکرده است بلکه با پخش مداوم سریال های تکراری یا برنامه هایی که عموما توانایی جذب مخاطب بالایی ندارد موجبات کنار گذاشته شدن از سوی بینندگان را فراهم کرد.
ویروس کرونا از اوایل دی ماه در «ووهان» واقع در استان «هوبی» چین پدیدار شد و تاکنون به حدود ۵۰ کشور از جمله آمریکا، فرانسه، استرالیا، تایلند، مالزی، کره جنوبی، ژاپن، کانادا، سوئد، اسپانیا و امارات گسترش یافته و تا کنون جان هزاران نفر را گرفته است.
پزشکان توصیه می کنند با خود مراقبتی، قرنطینه خانگی، پرهیز از سفر و رعایت بهداشت فردی می توان مانع از ابتلا و سرایت به ویروس کرونا شد.
ایرنا