ویروس کرونا به بخشهای مختلف بدن سرایت کرده و سراسر بدن فرد را درگیر میکند. ریه ها، دستگاه گوارش، گردش خون، کبد و کلیهها از جمله اعضایی هستند که ویروس کرونا آنها را به شدت درگیر میکند.
ریهها
ویروس کرونا مانند دیگر بیماریهای تنفسی، از ریه آغاز شده و در همان جا پایان مییابد. این بیماری مانند آنفلوانزا، با تب و سرفه شروع شده و به مرور باعث التهاب ریهها میشود. کرونا ویروس جدید در روزهای ابتدایی عفونت به ریهها حمله میکند.
تحقیقات متیو فریمن دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند روی ویروس سارس که از انواع کروناویروسها هستند، نشان میدهد که این ویروسها سلولهای مژک دار ریه را که مامور پاک کردن گرده یا ویروس از ریهها هستند، آلوده کرده و از بین میبرند. در نتیجه مجاری تنفسی فرد مبتلا از ضایعات و مایعات پر میشود. ویروس کرونا نیز که یک ویروس شبه سارس است، همین کار را انجام میدهد و باعث التهاب ریهها و مشکلات تنفسی در فرد مبتلا میشود.
پس از آن، سیستم ایمنی بدن فرد بیمار تحریک شده و برای نابود کردن این ویروس سلولهای ایمنی را به ریهها سرازیر کرده تا بافتهای ریه را ترمیم کند. گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن از کنترل خارج شده و نه تنها بافتهای آلوده شده، بلکه بافتهای سالم را نیز از بین میبرد. این واکنش ایمنی ضعیف، باعث تشدید ضایعات و التهاب ریهها میشود. این آسیبها نارسایی تنفسی را در پی دارد که حتی اگر منجر به مرگ هم نشود، آسیب دائمی به ریههای بیماران وارد میکند.
ویروس سارس سوراخهایی را در ریه بیماران ایجاد میکند که در بیماران مبتلا به ویروس کرونا نیز مشاهده میشود. این سوراخها احتمالا در اثر واکنش بیش فعلانه سیستم ایمنی بدن ایجاد میشود که زخمهای ناشی از آن هم از ریه محافظت کرده و هم باعث سفت شدن آنها میشود. در این مرحله بیماران نیازمند استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی یا ونتیلاتور اکسیژن میشوند.
التهاب ریهها باعث افزایش نفوذپذیری غشاهای بین کیسههای هوا و رگهای خونی میشود و بر توانایی اکسیژن رسانی ریهها تاثیر میگذارد در موارد حاد باعث مرگ بیمار میشود.
دستگاه گوارش
بیماران مبتلا به کروناویروسهای قبلی یعنی بیماریهای سارس و مرس، از اسهال و دردهای شکمی رنج میبردند، اما در کرونا ویروس جدید یا بیماری کووید-۱۹ این موضوع مشاهده نشده است. با این حال لازم است بدانیم که هر ویروسی پس از ورود به بدن، به دنبال درگاههای گیرنده مورد علاقه خود روی یک سلول میگردند.
کروناویروسهای سارس و مرس، روی سلولهای روده بزرگ و کوچک رشد کرده و باعث ایجاد آسیب یا نشت مایعات میشدند که در نهایت منجر به اسهال میشد. اما درمورد کووید-۱۹ هنوز اطلاعاتی مبنی بر درگیر کردن دستگاه گوارش وجود ندارد. مطالعات انجام شده نشان میدهد که ممکن است کووید-۱۹ از طریق مدفوع نیز منتقل شود.
گردش خون
افزایش آنزیمهای کبدی، کاهش تعداد گلبولهای سفید خون و پلاکتها و فشار خون پایین از آسیبهایی هستند که در هر سه نوع کروناویروسها مشاهده شده اند. در برخی موارد ممکن است بیماران دچار مشکلات حاد کلیوی و ایست قلبی شوند.
سایتوکاینها که پروتئینهایی برای از بین بردن بافتهای آلوده در سیستم ایمنی بدن هستند، در مواجهه با کروناویروس بدون هیچ کنترلی در ریهها انباشته میشوند. در نتیجه تنها سلولهای آلوده مورد هدف قرار نمیگیرند، بلکه به بافتهای سالم نیز آسیب میرسد. سایتوکاینها در رگهای خونی نیز التهاب ایجاد میکنند و باعث انتقال مایعات به داخل کیسههای هوا میشوند. در نتیجه سیستم گردش خون دچار مشکل شده و اندامهای مختلف را درگیر میکند.
دستگاه گردش خون
در موارد ابتلا به هر سه مورد کرونا ویروس، آسیب کبدی دیده میشود که در اغلب موارد خفیف است، اما مورد حاد آن میتواند منجر به نارسایی کبد شود.
کبد رگهای فراوانی دارد بنابراین ویروس به راحتی میتواند به آن وارد شود. دانشمندان هنوز دقیق نمیدانند ک کووید-۱۹ در کبد چگونه عمل میکند.
کلیه
مطالعات نشان میدهد شش درصد از مبتلایان به سارس و یک چهارم بیماران مبتلا به مرس به آسیب حاد کلیوی دچار شده اند. کروناویروس جدید نیز میتواند کلیهها را دچار مشکل کند. به نظر میرسد کروناویروسها بیش از هر چیز لولههای کوچک کلیوی تاثیر میگذارند. نفوذ این ویروس به سلولها در کلیه میتواند منجر به مرگ فرد مبتلا شود.
باشگاه خبرنگاران جوان