کلاهبرداران و مجرمان سایبری به منظور گردش پول‌های سیاه حاصل از کلاهبرداری، قمار و شرط بندی، فیشینگ و پولشویی سامانه‌هایی را از طریق ربات‌های خودکار به منظور انتقال وجه پول در حساب و کارت‌های بانکی اجاره‌ای متعدد ایجاد کرده بودند تا بتوانند با گردش‌های متعدد پول‌های سیاه و کثیف را به پول‌های تمیز در شبکه پرداخت تبدیل کرده و در نهایت مبالغ هنگفتی را از کشور با خرید ارز و ... خارج کنند؛ در این راستا بانک مرکزی از ابتدای سال جاری با اعمال محدودیت‌های صحیح در شبکه پرداخت و بانکی از جمله محدودیت خرید با کارت بانکی تا سقف ۵۰ میلیون تومان به صورت روزانه و هر کد ملی تا سقف یکصد میلیون تومان، انتقال وجه تا سقف یک میلیارد تومان با ارائه اسناد مثبته و اعلام ممنوعیت و غیر فعال کردن پایانه‌های فروش و ابزارهای پرداخت در خارج از کشور باعث شد تا به شبکه قمار و پولشویی ضرباتی جدی و محکم وارد شود که در نهایت فعالیت آنها را کاهش داد و در همین راستا بانک مرکزی برنامه‌ای پیوسته را برای مبارزه با پولشویی در نظر گرفت.
با دستور بانک مرکزی شبکه بانکی و پرداخت با استفاده از توان زیرساخت نظام پرداخت و فناوری‌های نوین اقداماتی جدی را به منظور مبارزه جدی با پولشویی و پول‌های سیاه را در دستور کار قرار داده که در همین راستا بحث استفاده از توان سامانه‌های نظارتی و کشف تقلب برای افزایش نظارت و شناسایی موارد متقلبانه و مشکوک در شبکه پرداخت و بانکی به صورت جدی دنبال می‌شود.
شبکه قمار و پولشویی با اجرای رمز دوم پویا زمین‌گیر شد
بر اساس اعلام اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی اجرای طرح رمز دوم پویا تراکنش‌های بدون حضور کارت را تا ۲۰ درصد کاهش داد که بخشی از آن مربوط به عدم هماهنگی لازم در برخی بانک‌ها و فعالسازی رمز دوم یکبار مصرف توسط برخی مشتریان بود که کاهش درآمد در برخی شرکت‌های پرداخت و تجارت الکترونیک را برای چند روز به دنبال داشت که بانک مرکزی این موضوع را تخمین زده بود و کاهش تراکنش‌ها به سرعت در حال جبران شدن است و هم اکنون به وضعیت عادی نزدیک شده است؛ بررسی آمار کاهش تراکنش‌های بدون حضور کارت توسط نهادهای قضایی در کشور از روز بیستم بهمن ماه تا به امروز نشان می‌دهد که عملیاتی شدن رمز دوم پویا در شبکه بانکی باعث شد تا فرآیند پرداخت و انتقال وجه در حوزه قمار و پولشویی با مشکل روبرو شود و بر همین اساس نیز بخش مهمی از ریزش تراکنش‌ها مربوط به این دسته از تراکنش‌ها و پول‌های سیاه است که با اجرای این طرح متوقف شده چرا که فعالان در حوز قمار، پولشویی از ربات‌هایی خودکار در این زمینه استفاده می‌کردند و حالا با این پارامتر امنیتی قادر به ادامه فعالیت نیست و در ادامه با افزایش و ارتقاء پارامترهای امنیتی، فضای قمار و پولشویی به صورت کلی نابود خواهد شد.
از سویی دیگر فعالیت چندین فرد فعال در زمینه فروش اطلاعات و رمز کارت‌های بانکی در دارک وب که توانسته بودند تا رمز تعداد محدودی کارت‌ها را از طریق ایجاد صفحات پرداخت جعلی و فیشینگ از شهروندان سرقت کنند با چالش‌هایی جدی روبرو شده و با توجه به این که فیشینگ در ارقام سنگین و بزرگ در حال رخ دادن بود حالا این اطلاعات دیگر کاربردی ندارد.
جلوگیری رمز دوم پویا از گردش پول‌های سیاه در شبکه پرداخت الکترونیک
سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور در گفتگویی با ایبِنا تاکید کرد با اجرای طرح رمز دوم پویا تراکنش‌های بدون حضور کارت مقداری ریزش داشته و بر همین اساس نیز سود برخی شرکت‌های پرداخت و تجارت الکترونیک دچار کاهش شده اما با این حال، تراکنش‌های مربوط به پولشویی، قمار و موارد غیر قانونی که بخشی از تراکنش‌های شبکه پرداخت الکترونیک را به خود اختصاص داده بود به صورت گسترده کاهش یافته است که یکی از مهمترین دستاوردهای اجرای این طرح برای بانک مرکزی و شبکه بانکی به منظور جلوگیری از استفاده مجرمان از شبکه بانکی و گردش پول‌های سیاه است.
کاهش پرونده‌های فیشینگ با عملیاتی شدن رمز دوم یکبار مصرف در تمام بانک‌ها
از سویی دیگر پلیس فتا معتقد است که با اجرای طرح رمز دوم پویا از اواسط بهمن ماه و افزایش امنیت مشتریان، تعداد پرونده‌های برداشت غیر مجاز به خصوص از طریق فیشینگ در کشور کاهش یافته و انتظار می‌رود تا با فعالسازی گسترده رمز یکبار مصرف و استفاده از این رمز در تراکنش‌های بدون حضور کارت، کاهش ۹۰ درصدی در جرایم محقق شود؛ لازم به ذکر است که در طول سال‌های اخیر تعداد پرونده‌های برداشت غیر مجاز از جمله فیشینگ افزایش بسیار زیادی داشت تا جایی که سالانه میلیاردها تومان از شهروندان برداشت می‌شد و سرقت رمز کارت‌های بانکی و فروش آنها به یک بحران تبدیل شد و نیاز بود تا اقدامی جدی از سوی شبکه بانکی کشور انجام شود.
بانک مرکزی در نظر دارد تا با انجام اقدامات نظارتی گسترده در بانک‌ها و شبکه پرداخت و بر اساس استانداردهای جهانی از جمله نظارت در زمینه حساب‌های بانکی و ادامه روند پروژه رمز پویا و تکمیل با استفاده از قوانین معتبر حوزه پرداخت آخرین راه‌های دسترسی سایت‌های کلاهبرداری و قمار و شرط بندی و هرگونه پول سیاه و آلوده در کانال‌های مختلف را از بین ببرد؛ انتظار می‌رود با اقدامات بانک مرکزی و همیاری بازیگران اکوسیستم بانکی و پرداخت الکترونیک به زودی تحولاتی جدی در زمینه مبارزه با پولشویی به سرانجام برسد.
ایبِنا
