ایران اکونومیست- دنیای ویژه «کتاب و کتابخوانی» به گروهی خاص و ویژه تعلق نداشته و هر فرد جامعه باید با کتاب مانوس باشد. از همین منظر، مطالعه باید به عنوان یک نیاز و احساس دائمی لازم و روزانه در میان عامه مردم رایج و مطرح باشد تا افراد جامعه به خواندن و مطالعه ترغیب شده و فرهنگ کتابخوانی رواج یابد. هرگاه ضرورت کتابخوانی و اهمیت آن برای مردم تفسیر و تعبیر شود در آن صورت در هیچ جایی نباید فردی یافت شود که با مطالعه بیگانه باشد. با این حال جای تاسف است که عادت به مطالعه و کتابخوانی، جایگاهی در رشد همه جانبه سطوح اجتماعها پیدا نکرده است بنابراین باید با تلاشی جمعی و همگانی و با حمایت ارگانهای مختلف دست به کار شد.
ناصر امینزاده مدیر فرهنگی هنری منطقه ۸ و فرهنگسرای گلستان ضمن اشاره به اهمیت ترویج فرهنگ مطالعه، کتابخانهها را بهترین مکان برای دسترسی علاقهمندان به کتاب دانست و گفت: کتاب را باید فرهنگیترین کالای رسانهای دانست که از گذشته تا به امروز در اختیار ما بوده و بستر بسیار خوبی را برای انتقال دانش بشری، فرهنگ و آداب و رسوم مختلف فراهم کرده است. کتابخانه به عنوان محلی که ادب و فرهنگ در آن جاری است، همواره از احترام بسیار زیادی برخوردار بوده و تاسیس کتابخانه در یک منطقه و محله، خبری مسرتبخش برای اهالی آن بخش است. این موضوع زمانی اهمیت پیدا میکند که بدانیم کتاب، یکی از اولین ابزارهای آموزشی است که در اختیار فرزندان ما قرار میگیرد و از همان سنین کودکی با آن مانوس میشوند. البته این روزها، با ظهور فضای مجازی و گسترش شبکههای اجتماعی عدهای اعتقاد دارند که فرهنگ مطالعه در کشورمان دچار افت شده است، اما نباید فراموش کنیم که کتاب هنوز هم مهمترین وسیله برای انتقال فرهنگ به شمار میرود و هیچ چیز نمیتواند جای آن را بگیرد. به اعتقاد من، بسیاری از مخاطبان، مشتاقانه در انتظار کتابهای جدید و پرمحتوا هستند تا به ارتقای دانش و معرفت خود بپردازند و ما نیز وظیفه داریم به بهترین شکل ممکن، سادهترین راه دستیابی آنان به این کالای فرهنگی را فراهم کنیم.
وی ادامه داد: بر همین اساس، کتابخانه فرهنگسرای گلستان و مراکز تابعه آن با در اختیارگیری چندین سالن مطالعه، مخزن غنی کتاب، بخش کتب مرجع و ... تلاش میکنند تا دسترسی بهتری به کتاب را برای همه مخاطبان فراهم کنند. باید توجه داشت که پرداختن جدی، هدفمند و برنامهریزی شده به مسائل فرهنگی کشور از جمله مسئله کتابخوانی و راه حلهایی جهت رفع تنگناها، مضیقهها و مشکلات آن، اگرچه اموری هستند که نیازمند همت همگانی است، ولی بخشهای دولتی مسئول آن هستند و باید در راه آن سرمایهگذاری موثر کرده و با بصیرت و قدرت، نظارت لازم بر مسائل فرهنگی داشته باشد و آن را سر و سامان دهند. از همین منظر، مسئولین و متولیان امور فرهنگی باید کسانی که دارای ایده، تفکر و اهل قلم هستند را ترغیب کنند تا به مطالعه و آسیبشناسی دست زده و حاصل و نتیجه تلاشهایشان را در معرض همگان بگذارند و از این طریق فرهنگ جامعه را به پویایی و بالندگی رساند.
او به تعداد اعضای این کتابخانهها و خدمات ارائه شده به آنان اشاره کرد و گفت: تا پایان سال ۹۷، در حدود ۳۲۰ هزار نفر، عضو کتابخانههای منطقه ۸ هستند و از امکانات آن استفاده میکنند که از این رقم، بیش از ۲۰ هزار نفر، عضو فعال مجموعه میباشند. البته بیشتر اعضای کتابخانهها، دانشآموزان و دانشجویان هستند، اما در کنار آنان، علاقهمندان بسیاری نیز در سنین مختلف دیده میشوند که خود نشاندهنده علاقه به کتاب در بین تمامی سنین و اقشار است. مخزن کتابخانه فرهنگسرای گلستان با در اختیار داشتن بیش از ۲۴۰ هزار جلد کتاب، به اعضای این مرکز خدمترسانی میکند که البته این مخزن با توجه به کتب مورد نیاز اعضا که در طول سال از سوی آنان اعلام میشود، به صورت سالانه به روز شده و کتابهای جدیدی برای آن خریداری میشود. همچنین، سالنهای مطالعه این مرکز، پذیرای آقایان و بانوان بوده و تا ساعات پایانی روز، دایر است.
امینزاده در مورد تعداد کتابهای امانت داده شده این مرکز در سال ۹۷ گفت: امسال در حدود ۲۸۰ هزار کتاب به اعضای کتابخانه امانت داده شد که این کتابها در ۵ بخش فارسی، لاتین، کودک و نوجوان، کمکآموزشی و سمعی بصری است. نگاهی به تعداد کتابهای امانت داده شده نشان میدهد که کتب ارائه شده در بخش کودک و نوجوان در رتبه دوم این آمار کلی قرار دارد. این موضوع نشاندهنده آن است که علیرغم جو منفی ایجاد شده پیرامون کاهش میانگین مطالعه در کشور با آمارهای امیدوارکنندهای مواجه هستیم و فرهنگ کتابخوانی تاثیرگذاری فراوانی بر اقشار جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان دارد.
مدیر فرهنگی هنری منطقه ۸ به بخش دیگری از فعالیتهای ادبی کتابخانههای منطقه ۸ پرداخت و گفت: در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی و ایجاد علاقهمندی در بین مخاطبان، برنامههای ادبی متنوعی درنظر گرفته شده است. یکی از برنامههای مهم ادبی که در تمام طول سال برگزار میشود، نشستهای ادبی حافظخوانی، مثنویخوانی و شاهنامهخوانی است. این نشستهای ادبی که تاکید ویژهای بر آموزش ادبیات کهن ایرانی دارد، با حضور جمع زیادی از علاقهمندان برگزار میشود. نشست ادبی حافظخوانی با حضور استاد عبدالحمید ضیایی و نشست مثنوی خوانی زیر نظر استاد سپیده موسوی به صورت هفتگی برگزار میشود. علاوه بر این، نشست تخصصی «ترنم قلم» با حضور چهرههای برجسته نویسندگان و منتقدان ادبی به صورت ماهانه برگزار شده و کتابهای برتر روز کشور نقد و بررسی میشود. محفل داستاننویسی نیز دیگر برنامه کتابخانه گلستان برای تشویق نویسندگان جوان به تمرین نوشتن است و به پرورش استعدادهای علاقهمندان به ادبیات کمک شایانی میکند.
ناصر امینزاده طرح مبادله کتاب را گامی موثر برای بهبود سرانه مطالعه در کشور دانست و گفت: معرفی کتابهای مفید به اطرافیان، اولین گام کتابخوان کردن است که به راحتی قابل اجرا است. این موضوع زمانی اهمیت پیدا میکند که کتابهای معرفی شده قبلا توسط یک نفر مطالعه شده باشد و خلاصهای از آن را بدانیم. «هدیه دوست»، طرح مبادله کتاب بین اعضای کتابخانه گلستان است که با استقبال بسیار خوب کودکان و نوجوانان، والدینشان و آموزگاران مدارس مواجه شده است. در این طرح، هر یک از اعضا، کتابهایی را که قبلا خواندهاند، در جلسه دورهمی کتابخوانی به دوستانشان معرفی کرده و در مواردی آن کتاب را هدیه میکنند. اجرای این طرح باعث شده است که تعداد اعضای کتاب خوان بیشتر شده و کتابهای سودمند شناخته و خوانده شوند. برگزاری مسابقات کتابخوانی و خلاصهنویسی کتاب از دیگر برنامههای این حوزه است که با برنامهریزی منظم برگزار شده و به جذب تعداد بیشتری از علاقهمندان میانجامد.
وی به فعالیتهای ویژه این کتابخانه و فراهم کردن امکانات و فرصت مطالعاتی در تعطیلات نوروز ۹۸ اشاره کرد و گفت: تعطیلات طولانی مدت نوروز، فرصت بسیار خوبی را برای دانشآموزان فراهم کرده است تا به مطالعه و جمعبندی دروس بپردازند. این موضوع برای داوطلبان کنکور از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است و فرصتی طلایی برای آنان به شمار میرود. در همین راستا، کتابخانه گلستان، شقایق و شهیدی در ایام تعطیلات نوروز فعالیت داشته و پذیرای علاقهمندان هستند. کتابخانه گلستان از ۳ فروردین لغایت ۱۶ فروردین و کتابخانههای شقایق و شهیدی از ۵ فروردین لغایت ۱۶ فروردین باز بوده و دانشآموزانی که به هر دلیل امکان شرکت در اردوهای پرهزینه مدارس را ندارند، میتوانند به صورت رایگان از این کتابخانهها استفاده کنند.