به گزارش ایران اکونومیست، در آستانه فرا رسیدن سالگرد چهل سالگی پیروزی انقلاب اسلامی، بحث بررسی دستاورد ۴۰ ساله حوزههای مختلف کشور در دستور کار نهادها و سازمانهای مختلف قرار گرفته است. ما هم تصمیم گرفتیم با پویا محمودیان، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی، کارنامه ۴۰ ساله معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی را مرور کرده و جویای حال صنایع دستی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی شویم.
صنایع دستی کشور ما در طول۴۰ سال انقلاب با فراز و فرودهای زیادی رو به رو بوده است. بعضی از مقاطع، زمان رونق یا زمان شکوفایی صنایع دستی کشور جمهوری اسلامی ایران بوده است و در برخی از مقاطع نیز به دلیل مشکلات و مسائل موجود، احوال و روزگار ناخوشی را برای هنر کشور داشتیم. به عقیده بسیاری از صاحبنظران و فعالان حوزه صنایع دستی، شاید دهه هفتاد یکی از دهههای به یاد ماندنی در حوزه صنایع دستی کشورمان باشد. خصوصا سالهای ۷۰ تا ۷۴ که بسیاری از فعالان از آن سالها به عنوان سالهای خوش صنایع دستی نام میبرند.
با اعتقاد به این مسئله، شاید به جرأت اگر بخواهیم نامگذاری کنیم از سال ۱۳۹۳ به بعد را به عنوان سال یا دهه خلاقیت، نوآوری و شکوفایی در حوزه صنایع دستی نامگذاری می کنیم. صنایع دستی با طرحها، رنگها، قالبها، فرمهای جدید با کاربریها و شکلهای جدید در این سالها عرضه شدند به تعبیر دیگر نسل جدید صنایع دستی در سالهای اخیر با مخاطبان خاص خودش بروز و ظهور پیدا میکند.
شاید در برخی سال های پس از انقلاب، حضور ما در نمایشگاههای خارجی کمتر شد، اما خوشبختانه از سال ۱۳۹۴، موج حضورمان در نمایشگاهها و جوامع بینالمللی کم کم افزایش پیدا کرد و هماکنون به اوج خود رسیده به گونهای که ایران از نظر ثبت شهرهای جهانی و روستاهای جهانی در مقام اول دنیا است که این در جای خود بسیار نکته حائز اهمیتی است.
در ۴۰ سال گذشته جایگاه زنان در حوزه صنایع دستی هر روز پر رنگ و پر رنگتر میشود و امروزه بیش از ۷۵ درصد فعالان حوزه صنایع دستی را بانوان تشکیل میدهند. بانوانی که هم در حوزه تولید صنایع دستی کار میکنند، هم در حوزه طراحی صنایع دستی فعالیت دارند و هم در حوزه آموزش، حرفی برای گفتن دارند و بانوانی که در حوزه تجارت الکترونیک یا در کسوت صادرکننده، تاجر، بازرگان و فروشنده خودشان را نشان میدهند. بنابراین حضور پر رنگ زنان و خصوصا جامعه دانشگاهی و تحصیلکرده و جوانان، شاخصههایی هستند که شاید بتوان به عنوان دستاورد خوب صنایع دستی در ۴۰ ساله انقلاب از آن یاد کرد.
یک زمانی صنایع دستی جزو لاینفک زندگی ایرانیان بود و تمام وسایل کاربردی ما از صنایع دستی تأمین میشد.سالها بین این مسئله فاصله افتاده، ولی در حال حاضر دو مرتبه موج بازگشت هنر ایرانی به سبک زندگی ایرانی راه افتاده و ما شاهد آن هستیم که در زندگی جوانان از پوشش گرفته تا محیط کار و محیط زندگیشان، صنایع دستی خودش را نشان میدهد. مدل خانه ایرانی یکی از مدلهایی است که توانمندی ۴۰ سال تلاش و رنج و صبر هنرمندان کشورمان را نشان میدهد. وقتی ادعا میشود که خانه ایرانی از نظر کاربردی و تزئینی میتواند صنایع دستی باشد متوجه میشویم که صنایع دستی در ۴۰ سال گذشته علی رغم فراز و فرودهای مطرح شده، توانسته روی پای خودش بماند و ظرفیتهایش را ارتقا بدهد.
امروز به دلیل آنکه در عصر تکنولوژی قرار گرفتیم، تکنولوژی در سایتهای تجارت الکترونیک، بحث دیجیتال مارکتینگ و فضای مجازی به کمک صنایع دستی آمده و این امر یک حقیقت اجتنابناپذیر است البته ما معتقدیم صنایع دستی، هنر و غرور تک تک ایرانیان است بنابراین با تعصب، غیرت، هوشمندی و خلاقیت باید از هنر کشورمان دفاع کنیم پس تک تک افرادی که خودشان را حامیان یا سفیران افتخاری صنایع دستی کشور میدانند، عضو خانواده صنایع دستی هستند. برخی مواقع از من میپرسند تعداد افرادی که هماکنون در حوزه صنایع دستی فعال هستند، چند نفر است؟ و ما میگوییم ۴۰۰ هزار نفر در سامانه ما ثبت شده است، اما رقم فعالان حوزه صنایع دستی در کل کشور شاید بالغ بر ۲ میلیون نفر باشد، اما من خانواده صنایع دستی کشور را به اندازه جمعیت جمهوری اسلامی ایران میبینم یعنی وسعت خانواده صنایع دستی ایران به اندازه تمام و تک تک افرادی است که در این کشور و خارج از آن زندگی میکنند.
در تمامی خانههای ما بالاخره رد پایی از صنایع دستی دیده میشود امروز در اقتصاد جوامع محلی، روستاها و پیشرفتهترین جوامع شهری ردپای صنایع دستی مشهود است. ما از تمامی افرادی که با چنین اعتقاد و باوری از صنایع دستی کشورشان حمایت میکنند و خودشان را مقید میدانند که حامی صنایع دستی باشند، دعوت میکنیم که به عنوان عضو خانواده صنایع دستی کشور بیش از پیش از صنایع دستی کشورشان حمایت کنند و این هدف غایی ما است. صنایع دستی، ایرانیترین کالای موجود در کشور به حساب میآید و به مثابه اقتصاد مقاومتی است.