به گزارش ایران اکونومیست، مجید رضائیان روز دوشنبه در خصوص عیوب نظام آموزش عالی اظهار داشت: نظام آموزش عالی ایران، نظامی آموزش محور است؛ در حالی که نظام های آموزش در کشورهای توسعه یافته پژوهش محور است.
وی افزود: نظام آموزش در مقاطع مختلف با یکدیگر متفاوت است. به طور مثال در مقطع کارشناسی ترکیبی از آموزش محور و پژوهش محور وجود دارد و آرام به سمت پژوهش محور حرکت می کند. در مقطع دکترا دانشجو باید دارای نظریه و حرف تازه ای باشد و بر اساس پروپوزال ثبت نام کند که بعد از ارائه آن وارد مرحله مصاحبه می شود.
رضاییان گفت: در کشورهای پیشرفته برای ورود به دوره دکتری کنکوری وجود ندارد. در ایران نیز باید به این صورت عمل کرد و کنکور از این دوره حذف شود.
وی در خصوص تامین درآمد دانشگاه ها بیان داشت: بخش عمده ای از درآمد دانشگاه ها باید از پروژه ها تامین شود و 30 یا 40 درصد مابقی را بابت شهریه از دانشجویان دریافت کنند که در این صورت دانشگاه ها از لحاظ درآمد مستقل می شوند.
این پژوهشگر به محدود نبودن دانشجو در دانشگاه اشاره کرد و ادامه داد: دانشجو نیاز به آزادی تحقیق، آزادی بیان و آموزش دارد که این آزادی، رابطه دانشگاه با حوزه کار اعم از صنعت و کشاورزی، خدمات و بازار سرمایه را ایجاد کرده و دانشجو برای نیاز آن بازار تربیت می شود.
وی همچنین نبود بازنگری در عناوین درسی را از دیگر عیوب دانشگاه ها عنوان کرد و گفت: تدوین عناوین درسی مرتبط با بازار کار از نیازهای ضروری دانشگاه ها است و باید با توجه به نیاز بازار و تحولات روز عناوین درسی تدوین شود.
این استاد و فعال رسانه ای، مهارت آموزی در دانشگاه را راهکاری برای حل مشکل اشتغال دانشجویان عنوان کرد و گفت: مهارت آموزی در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها می تواند به عنوان راهکاری مناسب برای حل مشکل اشتغال دانشجویان باشد.
رضاییان ورود به بحث آینده پژوهی را در دانشگاه ها بسیار ضروری عنوان کرد و گفت: ورود به مبحث آینده پژوهی گسترده تر از آنچه تاکنون صورت پذیرفته بسیار ضروری است تا جایی که زمان، به قدری سریع تر از امروز پیش خواهد رفت که فرصتی برای آینده پژوهی از 2020 به بعد باقی نمی ماند. از این رو آینده پژوهی را باید در سطحی بالاتر از روند پژوهی باور کنیم و برای آن برنامه ریزی متفاوت، کارشناسانه و البته گسترده ای داشته باشیم.
وی اظهار داشت: متاسفانه دانشگاه ها در دامن زدن به ادامه روند بیکاری دانش آموختگان نقش بسزایی دارند تا جایی که به دلیل برقرار نشدن ارتباط بین دانشگاه و بازار کار، نه تنها رشته های مورد نیاز شناسایی نمی شوند، بلکه بر ادامه پذیرش دانشجو در تمامی رشته ها نیز اصرار ورزیده می شود. از سوی دیگر، دانشگاه ها تلاش چندانی برای ارائه مباحث مهارتی در کنار موضوعات تئوریک جهت رفع ضعف های بیکاری بسیاری از کارجویان دانشگاهی نیز انجام نمی دهند.
این پژوهشگر به طور نمونه به عرصه فنی و صنعت اشاره کرد و گفت: در این عرصه به نیروهای بی نظیری برخورد می کنیم که تحصیلات کمی دارند. دانشگاه ها می توانند با جذب این افراد و برگزاری دوره و اعطای گرید اطلاعات آنها را در اختیار دانشجویان قرار داده و پژوهش محوری را در دانشگاه خود پیش ببرند.
وی دوره های پژوهش محور را در دنیا موفق خواند و افزود: این دوره ها به دلیل ارائه دستاوردهای جدی، ارائه نظریه و ایده جدید، تولید دانش فنی و ثبت اختراع در دنیا بسیار موفق اند.
رضائیان به جذب قاعده مند اساتید در دانشگاه های معتبر خارج از کشور اشاره کرد و گفت: به طور نمونه اگر استادی در دانشگاه آکسفورد تدریس می کند دلیل نمی شود که دانشگاه دیگری نتواند برای تدریس از او دعوت کند؛ بلکه برای آن دانشگاه تنها داشتن گرید علمی استاد کافی است.
وی اینکه استادی در دانشگاهی تدریس می کند به منزله کارمند بودن او در آن دانشگاه است را رد کرد و گفت: این افکار و عقاید در دنیا منسوخ شده است و لازم است دانشگاه در این خصوص قوائد جدیدی را برای هیات علمی اتخاذ کند.
رضاییان اظهار داشت: وزارت علوم باید از صفر تا صد کارهای دانشگاه را به خود آنها واگذار کند تا به تناسب نیاز، دانشجو و استاد جذب کند و اساتید نیز آزاد باشد اگر دانشگاهی تا ترم بعدی از آنها دعوت کرد به آن دانشگاه بروند.
وی افزود: این اتفاق دموکراسی و گرید علمی را با خود به همراه می آورد و در پی آن دانشگاه ها استقلال پیدا کرده و از نظر مالی جدا می شوند.
این پژوهشگر در خصوص بودجه دانشگاه ها گفت: دانشگاه باید بیشترهزینه های خود را از پروژه های علمی و اسپانسرها تامین کرده و مقدار کمی از آن را بابت شهریه از دانشجو دریافت کند. در این صورت است که دانشگاه دیگر نیازی به تخصیص بودجه از سوی دولت نخواهد داشت.
