مشاور کتابخانه ملی: با ایفلا زبان مشترک نداریم

به گزارش ایران اکونومیست، صالح زمانی در زمینه دستاوردهای حضور ایران در ایفلا، افزود: ایفلا مجمع جهانی کتابداران است که هرساله برگزار می شود و هشتاد و چهارمین دوره آن نیز هفته گذشته در مالزی برگزار شد که نمایندگانی از کتابخانه ملی ایران هم طبق سنوات گذشته در این نشست مشارکت داشتند.
زمانی با اشاره به پررنگ تر شدن حضور ایران در ایفلا طی دو دهه گذشته گفت: اما برغم این حضور هنوز سهم قابل ملاحظه ای از مشارکت دو تا سه دهه گذشته در ایفلا از آن خود نکرده ایم و حضور نمایندگان ایران در این نشست بیش از اینکه در جایگاه پژوهشگران باشد به عنوان گردشگر بوده است.
مشاور امور بین الملل کتابخانه ملی افزود: راهکار حل این مساله آغاز دوباره راه و ساختن از نو است چون ظرفیت مشارکت فعال در ایفلا را داریم و حیف است که ظرفیت و انرژی را که در جامعه علمی و کتابداری کشور وجود دارد،نادیده بگیریم.
زمانی گفت: موانعی در حیطه مالی و اقتصادی بر سر راه شکوفایی ظرفیت ها وجود دارد اما موانع اصلی فعلا اینها نیست، مساله اصلی نوع رویکرد به تحولات رخ داده در خارج از ایران در حوزه کتابداری است.
وی ادامه داد: زبان ایفلا یک زبان جهانی است و زبان ما زبان محلی است ما و ایفلا به عنوان یک مجمع و فدراسیون جهانی گفتمان و ادبیات مشترک نداریم و سالهاست که ما حرف آنها و آنها حرف ما را نمی فهمند.
مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: این زبان مشترک اتفاقی است که در یک فرایند رخ می دهد نه طی یکی دو سال، زبان مشترک یعنی فهم استانداردهای جهانی، فهم تفسیرهای آنها از حرفه کتابداری که با فهم ما متفاوت است.
زمانی افزود: سال گذشته برای اولین بار تلاش کردیم در تاریخ کتابداری کشور، رئیس ایفلا را به ایران دعوت کنیم تا این زبان ها را به هم نزدیک کنیم و این اتفاق در کنار تلاش های دیگر افتاد اما متاسفانه هنوز زبان ما با زبان جهانی فاصله دارد و حتی در حوزه تخصصی کتابداری در حال فراموشی زبان محلی خودمان هم هستیم، باید برگردیم و از نو بشناسیم و از ظرفیت ها استفاده کنیم.
مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: ایفلا فضایی با بیش از 500 جلسه است، بیش از سه هزار هیات شرکت کننده، بیش از 210 سخنران اصلی که اینها همه می تواند باعث شود کتابداران ما شبکه های علمی و حرفه ای خود را بشناسند پس باید در این جامعه ثابت کنیم کتابداری حرفه ای نیست که مختص افراد از اینجا رانده و از آنجا مانده باشد، یک حرفه ای است که به آن نیازمندیم.
زمانی افزود: امروز بیش از هر زمان دیگری به کتابداران نیاز داریم زیرا آنها گروه هایی هستند که می توانند دسترسی به اطلاعات را برای دور افتاده ترین نقاط کشور امکان پذیر کنند.
وی خاطرنشان کرد: ارزش کتابداران در حوزه عمومی و جامعه قابل قیاس با هیچ گروهی در جامعه نیست، اگر ما بتوانیم ارزش ها و استانداردهای جهانی را نسبت به حرفه کتابداری در کشور پیاده کنیم علاقه و رقابت برای بدست آوردن حرفه های کتابداری بی نظیر خواهد شد.
وی گفت: متاسفانه ما فهم درستی از این حرفه نداریم و برای ما این حرفه تبدیل شده به اینکه فردی در گوشه یک کتابخانه دورافتاده ای بنشیند و کتابی را به مراجعین تحویل داده و تحویل گیرد، این نازل ترین فهمی است که از کتابداری وجود دارد و متاسفانه این فهم و تفسیر در جامعه ما رایج است، در حالی که کتابداری این نیست، معنای حرفه کتابداری فراتر از این است و این حرفه باید بیش از چیزی که در افکار عمومی دیده می شود مورد توجه قرار گیرد
وی تاکید کرد: باید این موضوع مورد بازبینی دوباره قرار گیرد و انتظار از انجمن کتابداری، کتابخانه ملی و دانشگاه ها و گروه کتابداری هست که این بازبینی را انجام دهند.
زمانی گفت: کتابداری را در دیگر نقاط جهان شناخته ،به آن نیازمند شده اند و آن را تکریم و بزرگ کرده اند، کتابداران در جهان دارای منزلت های اجتماعی بالایی هستند.
وی افزود: ما نیز باید آرام آرام ابتدا با یک دانش انتقادی کاستی هایمان را بشناسیم و بعد در یک راهبرد بلند مدت زبان مشترک پیدا کنیم، دستاورد حضور ما در ایفلا فراهم کردن زمینه های همکاری بود.
مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: ما سعی کردیم پژوهشگران بیشتری به جای مدیران و مسئولان اجرایی در این نشست ها شرکت کنند.
به گفته زمانی،تا پیش از این، نگاه ها مدیریتی بوده اما اکنون کمی نگاه ها پژوهشی تر شده، سعی کردیم شرایط انتقال تجربیات را با فعالیت های مختلف از قبیل برگزاری کارگاه ها و بسترسازی فراهم کنیم.
ایفلا فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری (The International Federation of Library Associations and Institutions) ارگانی مستقل، غیر دولتی، بین‌المللی، و غیرانتفاعی است.
هدف ایفلا ارتقای تفاهم بین‌المللی، همکاری، گفت و شنود، پژوهش و توسعه در همه زمینه‌های کتابداری از جمله کتابشناسی، خدمات اطلاع رسانی و آموزش کارکنان و ایجاد تشکیلاتی است که از طریق آن بتوان جنبه‌های بین اللملی کتابداری را ارائه کرد.
مقر اصلی ایفلا، کتابخانه سلطنتی در شهر لاهه ‌است و اجلاس هرساله آن در کشوری برگزار می شود.