سهم ورزشی‌ها از شبستان مصلی بیش از یک غرفه نشد

به گزارش ایران اکونومیست، بازدیدکنندگان سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از هر سو وارد مصلای تهران می شوند بی اختیارعزم شبستان می کنند غافل از اینکه تنها نیمی از ناشران در صحن اصلی شبستان حضور دارند و نمایشگاه کتاب در کل مصلای تهران و در پهنه یکصد و 30 هزار مترمربعی بر پا شده است.

وجود تنها یک ناشر ورزشی در جمع ناشران عمومی مستقر در شبستان، با وجود قهرمانی های متعدد ایران در میدان های بین المللی و وجود مهدهای بسیار رشته های ورزشی در چهار جهت کشور، تداعی گر سوالات مختلفی است.
آیا برای ورزش کردن نیازی به کتاب نیست؟ کتاب نقشی در موفقیت های ورزشی ندارد؟ تنها دانشجویان و مربیان به کتاب های ورزشی نیاز دارند؟ و هزاران سوال دیگر.
در کنار پایین بودن سرانه کتابخوانی در میان مردم این خطه فرهنگ دوست و وارث تمدن، مسائل دیگری هم دست به دست هم داده است تا گذر ناشران ورزشی برخلاف ورزشگاه آزادی، خالی از طرفدار که نه، حتی خالی از تماشاچی باشد.
در این میان، ناشران ورزشی که تعداد آنها به شمار انگشتان دست هم نمی رسد در تقسیم بندی های نمایشگاه کتاب امسال، در جمع ناشران دانشگاهی قرار گرفته اند و به جز «نشر ورزش» که در شبستان استقرار یافته است، بقیه در مکانی دور از گذر اصلی و در چادرهای F1 تا F6 در جنوب شرقی این مکان مستقر شده اند.
بی اقبالی پهلوانان و قهرمانان ملی به کتاب و کتاب خوانی شاید اصلی ترین آفت این باغ باشد، در کنار کارهای پسندیده ورزشکاران نام آور این مرز و بوم، دوستی آنان با کتاب می تواند نخستین گام آشتی ملت باهنر ایران با کتاب و مطالعه باشد.
متولیان امر می توانند در کنار بهره برداری های فرهنگی از مسابقات بزرگ ملی و بین المللی، اندک جایی هم برای کتاب باز کنند و گوشه ای از نمازخانه های ورزشگاه ها را به کتاب اختصاص دهند تا احترام نظری به کتاب و کتاب خوانی نقشی عملی به خود بگیرد.
وقتی بزرگترین امتیاز قهرمانان ملی و بین المللی، ورود به دانشگاه بدون آزمون کنکور و تحصیل علم است بر اساس عقل و منطق، مهجوری و غربت کتاب در جامعه ورزش نشانه خوبی نیست.
بی شک تیم های فوتبال با طرفداران دهها میلیونی خود می توانند نقطه وصل مردم با کتاب شوند و کتابخانه و سالن مطالعه ورزشگاه آزادی مانند تعداد صندلی های آن رکورد دار بزرگ آسیا و خاورمیانه باشد.
در خوشبینانه ترین حالت، سرانه مطالعه در ایران به نیمه نیمه یک بازی فوتبال هم نمی رسد، در حالیکه روزانه یک میلیون و 200هزار جوان ایرانی فقط در رشته بدنسازی به 12هزار باشگاه پرورش اندام مراجعه می کنند و با وارد کردن کتاب به اماکن ورزشی، انقلابی در آشتی ما با کتاب رخ خواهد داد.
انتشارات پژوهشگاه علوم ورزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با 96عنوان کتاب ورزشی در نمایشگاه امسال شرکت کرده است، کتاب های عرضه شده مختص رشته های مقطع دکتری و کارشناسی ارشد است و مخاطب این ناشر بیشتر دانشجویان، مربیان و و فیزیوتراپ ها هستند.
مسئول این غرفه با اشاره به روزهای تعطیل و مقایسه حضور بازدیدکنندگان با امروز که پنجمین روز فعالیت نمایشگاه کتاب است، گفت: روزهای تعطیل شلوغ بود، صبحها قدری خلوت است و معمولا ساعت سه بعد از ظهر به بعد شلوغتر می شود.
یاشار گرجی ادامه داد: بیشتر بازدیدکنندگان ما دانشجو هستند و به نوعی مجبور به خرید کتاب های درسی اند، کتاب ها با توجه به اینکه اغلب آنها چاپ سالهای قبل است قیمت های مناسبی دارند و کتاب های این غرفه با قیمتهای 30 هزار تا 50 هزار تومان عرضه می شود.
مسئول غرفه انتشارات «راه» که با 40 عنوان کتاب آموزشی و کمک آموزشی رشته تربیت بدنی در نمایشگاه امسال حاضر شده است نیز گفت: این کتابها با موضوعات تجزیه و تحلیل حرکات ورزشی، آموزش رشته های ورزشی، تاریخ و مدیریت ورزش و با حداقل قیمت 3 و حداکثر 12 هزار تومان عرضه شده است.
محمدرضا حبیب وند، علت کم اقبالی مردم به کتاب را منابع اینترنتی، نمایندگی های فعال شهرستان و کاهش بنیه مالی مردم دانست و افزود: در صورت مناسب بودن مکان غرفه های ناشران دانشگاهی، افراد بیشتری از آن بازدید می کردند.
مسئول غرفه شرکت انتشاراتی «علم و حرکت» که با 160 عنوان کتاب در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران شرکت کرده است، گفت: حضور مردم در نمایشگاه امسال خیلی کم شده است که بخش اعظم آن ناشی از اختصاص مکان نامناسب به ناشران دانشگاهی و ورزشی است.
«نیا شاهوردی» با بیان اینکه ما به دلیل دوری شهر آفتاب در نمایشگاه سال گذشته شرکت نکردیم، افزود: با این حال این مکان دور افتاده از مسیر عبور بازدیدکنندگان نیز مناسب غرفه کتاب نبوده و برخی از بازدیدکنندگان اطلاعی از برپایی این غرفه ها ندارند، ما در این خصوص اعتراض جمعی خود را به مسئولان نمایشگاه ارائه کرده ایم.
وی علت کاهش فروش کتابهای دانشگاهی ورزشی را کاهش بودجه خرید کتاب دانشگاهها دانست و ادامه داد: خرید کتاب از سوی کتابخانه های دانشگاه ها به حداقل رسیده است.
«نمایشگاه کتاب فقط شبستان نیست»، جمله ای است که مسئول غرفه «طنین دانش» تنها ناشر شهرستانی نمایشگاه کتاب از شهر تبریز اظهار کرد و افزود: بازدیدکنندگان کمی وارد چادرها می شوند و از دید برخی بازدیدکنندگان، نمایشگاه کتاب تنها در شبستان خلاصه می شود.
«زهرا علی پور» عمده بازدیدکنندگان از غرفه های ورزشی را دانشجویان و مربیان دانست و در رابطه با میزان فروش خود گفت: فروش ما بسیار اندک و قابل گفتن نیست، این به دلیل نبود فرهنگ کتاب خوانی، بی اقبالی مردم، نبود تبلیغات محیطی مناسب و مختل شدن فضای ارتباطی مجازی برای اطلاع رسانی است، قیمت کتاب های ما از 120 هزار تا 250 هزار ریال متغیر است.
مسئول انتشارات حتمی که با 800 عنوان کتاب در این نمایشگاه شرکت کرده است، گفت: مخاطبان ما دانشگاهیان و مربیان هستند.
وی که تمایلی به ذکر نام خود نداشت، افزود: از انعکاس مشکلات و ذکر نکات منفی و کاستی ها پرهیز و انتقال مکان نمایشگاه از شهر آفتاب به مصلای امام خمینی (ره) را مثبت ارزیابی می کنم.
نماینده این انتشارات که چندین دوره ناشر نمونه کشور، کتاب سال دانشجویی و کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است، گفت: توقع ما از رسانه ها حضور مداوم در کنار ماست و اینکه گفت و گو با ناشران را منحصر به مناسبت ها نکنند.
وی ادامه داد: متولیان تبلیغات جدی در خصوص کتاب و به خصوص کتاب های ورزشی ندارند، باید امیدوار بود ولی ما به خودمان متکی و منتظر خرید عمده دانشگاه ها هستیم.
مسئول غرفه انتشارات «بامداد کتاب» نیز گفت: 500 عنوان کتاب منتشر کرده ایم که 300 عنوان آن در غرفه قابل عرضه است که پنج عنوان آن ها جدید است.
امیر صادقی با اشاره به برگزاری نمایشگاه سال گذشته در شهر آفتاب و شرایط سخت آنجا، یادآور شد: ما را جایی بردند که به اینجا و زیر چادر راضی شویم، مصلای تهران جای مناسبی برای نمایشگاه نیست و محل نمایشگاههای بین المللی، استاندارد و مناسب بر پایی هر نمایشگاهی است.
وی میزان اندک خرید کتاب را شرم آور و غیر قابل ذکر، برشمرد و افزود: مردم ما کتابخوان نیستند و خرید کتاب در اولویت نبوده و جایی در سبد خرید خانوارها ندارد.
این فعال حوزه نشر، ترویج فرهنگ کتابخوانی را نیازمند حمایت دولت و تخصیص اعتبار دانست و گفت: این کار فرهنگی یارانه ندارد، دانشگاه ها بودجه ای برای خرید کتاب ندارند و کاهش تعداد دانشجویان نیز باعث کاهش تقاضای کتاب شده است و با این رویه ورشکستگی و نابودی صنعت نشر سرعت خواهد گرفت.
صادقی با انتقاد از چگونگی چینش غرفه ها و اختصاص آن به نهادهای خاص گفت: اگر غرفه های داخل چادر در شبستان بودند شاید فروش بهتری داشتند، ما را به حال خود رها کرده اند، تیراژ کتاب ها به یکصد جلد رسیده است، برخی مربیان و مدیران ورزشی کتاب نمی خوانند و از ورود آن به جامعه ورزش جلوگیری می کنند تا بی سوادی خودشان مشخص نشود.
وی یکی دیگر از دلایل کاهش اقبال عمومی به کتاب را کاهش درآمد و نبود سواد فرهنگی در جامعه عنوان کرد و گفت: هرچند با گسترش اینترنت، دستیابی به مطالب آسان تر شده است اما کتاب همواره شخصیت خاص خود را حفظ کرده و در بین مردم جایگاه دارد.
مسئول غرفه «آوای ظهور» که یکصد و 70 عنوان کتاب در نمایشگاه امسال عرضه کرده است، گفت: آمار فروش ما قابل گفتن نیست، با جزوه محور شدن درسها و نخریدن کتاب از سوی دانشجویان، بازار نشر ضعیف شده است، اینترنت نیز دسترسی به مطالب را آسان کرده و کتابهای الکترونیکی هم در مقایسه با قیمت کتاب های کاغذی، بازار را در دست گرفته اند.
وی ادامه داد: با اینکه قیمت کتابهای عرضه شده ما از 4 هزار تا 30 هزار تومان است، دانشگاه ها بودجه ای برای خرید کتاب در نظر نگرفته اند و در صورت تامین بودجه هم ته مانده آن را برای خرید کتابهای تربیت بدنی اختصاص می دهند.
سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از 12 تا 22 اردیبهشت ماه از ساعت 10 تا 20 در مصلای امام خمینی (ره) تهران درحال برگزاری است.
نمایشگاه امسال در فضایی به مساحت 130 هزار متر مربع راه اندازی شده تا دو هزار و 50 ناشر داخلی و 132 ناشر خارجی کتاب های خود را عرضه کنند.
در این دوره نمایشگاه، ناشران آموزشی با 15 هزار و 633 عنوان کتاب و ناشران دانشگاهی با 64 هزار و 444 عنوان کتاب حضور دارند.
صربستان کشور میهمان و تونس شهر میهمان این دوره نمایشگاه هستند و ناشران آلمان، چین، ایتالیا، عمان، مجارستان، اتریش، روسیه و عراق نیز در نمایشگاه امسال حضور دارند.