تماشای این اثر مایه‌ی حیرت است

به گزارش ایران اکونومیست؛ طبق گزارش رسیده، در ابتدای این مراسم که شامگاه 4 اردیبهشت ماه برگزار شد، زهرا خوشکام بازیگر پیشکسوت سینما و همسر علی حاتمی همراه با علی مصفا، حبیب رضایی و سیف‌الله صمدیان وارد سالن سینما شدند و این ورود با تشویق ایستاده حضار همراه شد.

در ادامه سیف الله صمدیان مدیر رویدادهای ویژه سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر در مورد این مراسم عنوان کرد: سه سال قبل ایده ترمیم فیلم‌های کلاسیک سینمای ایران برای نگهداری بهتر و اکران مطرح شد. این طرح با فیلم‌های «گاو» و «باد صبا» آغاز شد و از دل آن ترمیم‌ها تصاویر بسیار خوبی به دست آمد که این تصاویر به شکل مجزا در قالب چند کتاب منتشر شد.

وی افزود: امسال هم خوشبختانه از علی حاتمی با فیلمی که از دل سریال بسیار زیبای «سلطان صابحقران» ساخته شده است، یاد می‌شود. این اثر حدود ۷۰ دقیقه است و لابراتوار صدا و سیما همت کرد و با درخواست جشنواره جهانی فیلم فجر مرمت این اثر را انجام داد.

مدیر رویدادهای ویژه جشنواره جهانی فیلم فجر افزود: دوست داشتیم تا جایی که به‌ بازیگران «سلطان صاحبقران» دسترسی داریم از آنها دعوت کنیم اما متاسفانه ناصرملک‌ مطیعی و جمشید مشایخی هر دو به علت کسالت نتوانستند در جمع ما باشند. البته زهرا خوشکام که یکی از بازیگران این سریال است دعوت ما را پذیرفت اما از ما قول گرفت که صحبتی در این مراسم نداشته باشند. او علاوه‌ بر اینکه بازیگر قابلی است، مادر توانایی هم هست که دختری چون لیلا حاتمی دارد.

وی در ادامه از محسن آزرم منتقد سینمادعوت کرد تا در مورد سریال «سلطان صاحبقران» صحبت کند.

محسن آزرم با اشاره به تجربیات علی حاتمی پیش از ساخت سریال «سلطان صاحبقران» گفت: وقتی علی حاتمی کارش را در سینما شروع کرد به موفقیت‌هایی رسید اما به خاطر مناسبات آن‌ سال‌ها به سراغ کار در تلویزیون رفت. او ابتدا «قصه‌های مثنوی» را ساخت و سپس سراغ تولید سریال «سلطان صاحبقران» رفت. اگر سریال‌های علی حاتمی را در نظر نگیریم اصلا نمیتوان گفت که کسی قبل از انقلاب سریالی جدی ساخته باشد. علاوه بر این‌ها علی حاتمی کسی بود که با فیلم «ستارخان» تاریخ را وارد سینمای ایران کرد. باز کردن پای تاریخ به سینمای ایران تبعات زیادی داشت و خیلی‌ها به او گفتند تاریخ را نمی‌فهمد اما حقیقت این بود که تاریخ نه فقط یک متن ارزشمند بلکه منبع الهام حاتمی بود.

این منتقد سینمایی ضمن اشاره به نگاه خاص علی حاتمی به سریال «سلطان صاحبقران» اضافه کرد: علی حاتمی به رغم اینکه سریال «سلطان صاحبقران» یک اثر تلویزیونی بود، آن را به چشم یک فیلم سینمایی می‌دید به همین دلیل او در این اثر جزییات و ظرافت‌های خاص خودش را رعایت کرده است. یکی از آثار این نگاه تاکید حاتمی روی خوش‌چهره بودن بازیگران و استفاده از صدای دوبله برای خوش صدا شدن بازیگران است.

آزرم در بخش پایانی صحبت‌هایش عنوان کرد: برای کسانی که سینمای علی حاتمی را از بعد از انقلاب می‌شناسند تماشای این اثر مایه حیرت است چراکه زبان خاص علی حاتمی در آثار بعد از انقلابش اصلا با آثار قبلی او یکسان نیست و این زبان خاص و نحوه دیالوگ نویسی از «حاجی واشنگتن» شروع شده است. بخش زیادی از دیالوگ‌های فیلم «امیرکبیر» هم از نامه‌هایی است که ناصرالدین شاه و امیرکبیر یا ناصرالدین شاه و خواهرش به هم نوشته‌اند. در واقع حاتمی مونولوگ‌ها را به شکل هنرمندانه‌ای به دیالوگ تبدیل کرده است.

در آخرین بخش این مراسم سعید انبارلویی مدیر کل آرشیوهای سازمان صدا و سیما برای ارایه توضیحاتی در مورد سایر آثار کلاسیک ایرانی ترمیم شده روی صحنه آمد و اعلام کرد: نسخه ترمیم شده «حاجی واشنگتن» در قالب یک فیلم ۱۰۶ دقیقه‌ با کیفیت 4k   به شکل کامل آماده شده است.

وی در ادامه درباره ترمیم آثار کلاسیک سینمای ایران بیان کرد: نگاتیوهای «امیرکبیر» که گزیده‌ای از سریال «سلطان صاحبقران» است از چهل سال پیش در آرشیو سازمان صدا و سیما در کنار دو عامل مخرب، یعنی دما و رطوبت نگهداری شده است. این چهل سال باعث شده است اکثر فیلم‌های قدیمی کیفیت اصلی خودشان را از دست بدهند و حتی با استفاده از مدرن‌ترین اسکنرهای جهان که ما در صدا وسیما به آن مجهز هستیم هم به سختی مرمت شوند. در حال حاضر اسکن یک فیلم ۹۰ دقیقه‌ای در ۹۰ دقیقه انجام می‌شود اما در بعضی موارد اصلاح نویزها و خرابی‌های یک اثر نزدیک به سه ماه طول می‌کشد.  البته این را هم باید اضافه کنم که نیروی انسانی خوب به همراه سخت‌افزار و نرم افزارهای قدرتمند برای ترمیم نسخه‌های کلاسیک قدیمی کنار هم جمع‌ شده‌اند و دیگر مشکلی برای ترمیم این آثار وجود ندارد.

پیش از شروع نمایش فیلم، زهرا خوشکام و سیف الله صمدیان یاد و خاطره واروژ هاخباندیان آهنگساز این سریال و پرویزفنی‌زاده را گرامی داشتند.