معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: بیستون را می‌توان موزه خط و کتابت ایران نامید.
کد خبر: ۱۷۷۰۶۸
به گزارش ایران اکونومیست؛ علیرضا مرادی بیستونی اظهار کرد: در مجموعه جهانی بیستون که به عنوان هشتمین اثر ایران در یونسکو به ثبت رسیده می‌توان تحول خط و کتابت ایران در طول تاریخ را به وضوح مشاهده کرد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال کتیبه داریوش که بزرگترین کتیبه خطی جهان است به خط میخی و به سه زبان فارسی باستان، عیلامی، بابلی یا آکدیو در 2500 سال پیش توسط داریوش هخامنشی در بیستون نگاشته شده است.
این مقام مسئول در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: پس از دوره هخامنشیان که اسکندر مقدونی حکومت سلوکی را در ایران بنا می نهد، خط و زبان در ایران تغییر می یابد و کتابت به صورت یونانی مرسوم می گردد که در مجموعه جهانی بیستون کتیبه ای به خط یونانی در پشت سر مجسمه هرکول نگاشته شده که به معرفی این اثر می پردازد.
مرادی بیستونی تصریح کرد: با روی کار آمدن دولت اشکانی، پارتها حکومت را در دست گرفته و حکومت پارتیان یا اشکانیان را تشکیل می دهند. در این زمان شاید حکومت در دست پارتیان بوده اما در بدو حکومت خط و زبان هنوز یونانی است که این مهم در کتیبه مهرداد در بیستون قابل مشاهده است.
وی خاطرنشان کرد: در نیمه دوم دولت اشکانی خط پهلوی اشکانی جایگزین خط یونانی می گردد که دو کتیبه در این مجموعه ثبت جهانی شده بیستون وجود دارد که معرف خطوط پهلوی – اشکانی هستند که این دو کتیبه شامل کتیبه گودرز که با عنوان گودرزشاه، پسر گیو نگاشته شده و دیگری کتیبه ای است بر روی آتشدان نقش برجسته بلاش با این مضمون «این پیکر شاه شاهان، پسر ولاش شاهنشاه، نوه ول ... » است که به احتمال قوی منظورش همان ولاش یا بلاش سوم است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: بعد از دوره اشکانیان، ساسانیان آثار زیادی را در بیستون به جای می گذارند، اما تنها اثری که از خط و کتیبه ساسانیان در این مجموعه دیده می شود، نوشته ای است در زیر کتیبه داریوش که به صورت دو سطر آمده است و بخش اول آن به نام «این یادگار» ترجمه شده است که به نظر می رسد فردی ساسانی که شاید از درباریان و یا شاهزادگان ساسانی بوده نوشته ای با خط پهلوی ساسانی مرقوم می کند.
وی ادامه داد: در دوره اسلامی، خط کاملا تغییر کرده و خط عربی و یا کوفی قدیم جایگزین خط پهلوی ساسانی می شود که در مجموعه جهانی بیستون سنگ قبرهای متعددی وجود دارد که می توان به آنها اشاره کرد.
مرادی بیستونی تصریح کرد: در نیمه دوم حکومت اسلامی تغییر و تحولات خط را می توانیم به وضوح در مجموعه جهانی بیستون ببینیم که یکی از آنها کتیبه شیخ علیخان زنگنه است که در دوران صفوی توسط این شخص بر روی نقش برجسته مهرداد حجاری شده و به خط ثلث است.
این مقام مسئول در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: کتیبه های دیگری هم در مجوعه بیستون در کاروانسرا از دوران بعد از آن یعنی دوران قاجاریه که مربوط به ناصرالدین شاه قاجار می باشد، دیده می شود.
وی خاطرنشان کرد: تحول خط و کتابت در ایران بسیار بوده و تنها مجموعه ای که می توان این تحول تاریخی را در آن به وضوح دید، مجموعه ثبت جهانی شده بیستون است و به همین دلیل می توان این مجموعه را با نام موزه تحول خط و کتابت ایران نامید.
