نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در شرایطی در وین در حال برگزاری است که موضوع ایران محور اصلی آن را تشکیل می دهد. در این میان، فارغ از موضع گیری مدیرکل آژانس درباره برنامه هسته ای ایران، تغییر و تحولات فردی و سازمانی داخل آژانس نیز تا حد زیادی به ایران ارتباط می یابد.
به گزارش «تابناک»، در نشست امروز شورای حکام آژانس، موضوع انتخاب مجدد یوکیا آمانو به عنوان مدیرکل آژانس و همچنین انتخاب معاون آژانس در امور پادمان ها و مسئول مذاکرات با ایران، مورد بحث قرار خواهد گرفت. علاوه بر این، در نشست ظهر امروز، یوکیا آمانو اظهاراتی را درباره برنامه هسته ای ایران مطرح کرده است.
به نوشته روزنامه «واشنگتن پست»، در نشست امروز آژانس، یوکیا آمانو با بیان ادعایی درباره برنامه هسته ای ایران، بار دیگر خواستار دسترسی بازرسان آژانس به مرکز نظامی «پارچین» شده است. وی در این رابطه گفته تا زمانی که تهران همکاری بیشتری با آژانس انجام ندهد، نمی تواند صلح آمیز بودن همه فعالیت های ایران را تضمین کند.
پیش از این، شماری از تحلیلگران پیش بینی کرده بودند که موضوع ایران محور اصلی نشست امروز آژانس باشد. اما به باور آن ها، موضع گیری آژانس علیه ایران از حد خاصی فراتر نخواهد رفت تا به تلاش های گروه 1+5 در رسیدن به توافق با ایران خدشه وارد نشود. در همین رابطه، روز گذشته خبرگزاری فرانسه به نقل از یکی از دیپلمات های آژانس نوشت: «برداشت شخصی من این است که قطعنامه ای علیه ایران صادر نخواهد شد».
به هر حال، در شرایطی که مقامات غربی طی روزهای اخیر به طور بی سابقه ای از مثبت بودن فضای مذاکرات اخیر با ایران در آلماتی سخن می گویند، طبیعتاً چندان محتمل نیست که موضع گیری آژانس از حد ادعاهای معمول خارج شده و اقدام عملی جدیدی علیه ایران صورت گیرد.
اما همه این موارد در حالی در جریان است که قرار است در نشست امروز، موضوع تمدید دوره مدیریت آمانو در آژانس نیز مورد بررسی اعضا قرار گیرد. گفتنی است که آمانو در این انتخاب بی رقیب است، زیرا هیچ فرد دیگری برای احراز این سمت با وی وارد رقابت نشده است.
البته این موضوع خود به صورت جداگانه جای تأمل دارد؛ زیرا عملکرد آمانو طی چهار سال اخیر مورد انتقاد جدی شماری از کشورها بوده است. این انتقادات به ویژه از زمانی آغاز شد که سایت افشاگر «ویکی لیکس» فاش کرد آمانو «درباره هر تصمیم راهبردی، به طور کامل همسو با آمریکاست».
در نوامبر 2011 نیز تصمیم آمانو برای انتشار جزئیات تحلیل های آژانس درباره برنامه هسته ای ایران، این انتقادها را شدت بخشید.
اما جدای از بحث مدیریت مجدد آمانو، این روزها صحبت از روی کار آمدن معاون جدیدی در آژانس است که مسئولیت امور پادمان ها و همچنین نظارت بر برنامه هسته ای ایران را بر عهده خواهد داشت. وی جایگزین «هرمان ناکارتس» خواهد داشت که تاکنون سرپرستی هیئت دیپلماتیک آژانس را در چندین دور مذاکره با ایران بر عهده داشته است.
«ترو وارجورانتا»، فردی که این سمت را بر عهده خواهد گرفت، در حال حاضر ریاست سازمان انرژی اتمی کشور فنلاند را بر عهده دارد. گفتنی است پیش از هرمان ناکارتس نیز یک فنلاندی دیگر به نام «اولی هاینونن» معاونت امور پادمان های آژانس را بر عهده داشت.
هرچند وارجورانتا تاکنون هیچ گونه اظهارنظر و موضع گیری درباره برنامه هسته ای ایران نداشته، اما به هر حال این تغییر در سطح عالی آژانس، احتمالاً تأثیراتی را بر پرونده ایران در آژانس بر جای خواهد گذاشت. هرچند، با ادامه کار آمانو به عنوان مدیرکل، به نظر نمی رسد از رویکرد خصمانه آژانس نسبت به ایران چندان کاسته شود.