مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در حالی در آلماتی قزاقستان آغاز شده که با توجه به آشکار نبودن ماهیت دقیق پیشنهادات 1+5 به ایران پیش از مذاکرات، پیش بینی نتایج آن اندکی دشوار است. با این حال، آنچه اغلب تحلیلگران بر آن اتفاق نظر دارند، این است که نباید انتظار یک توافق بزرگ و جامع را از این مذاکرات داشت.
به گزارش «تابناک»، دور جدید مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه 1+5 از ساعت 13:30 به وقت آلماتی (11 به وقت تهران) آغاز شده و هیئت های مذاکره کننده دو طرف هم اکنون در هتل «ریسکوس» آلماتی مشغول گفت و گو هستند.
این مذاکرات در حالی آغاز شده که از روز گذشته تاکنون، رسانه های غربی گمانه زنی های خود درباره پیشنهادات 1+5 به ایران را آغاز کرده و به نقل از منابع مختلف، اخبار و شایعات مختلفی را در این زمینه مطرح کرده اند.
در این رابطه، برخی منابع غربی به نقل از «مایکل مان»، سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از برنامه غرب برای ارائه یک «پیشنهاد خوب» به ایران خبر دادند. با این حال، شواهد حاکی از آن است که پیشنهاد غرب این بار نیز همان موارد قبلی (درخواست تعطیلی تأسیسات هسته ای فردو، توقف غنی سازی 20 درصد و خروج میزان اورانیوم غنی شده 20 درصدی به خارج از ایران) را شامل می شود.
از سوی دیگر، موضع گیری های مقامات غربی از روز گذشته تاکنون، از جمله اظهارات جان کری، وزیر خارجه آمریکا، از ادامه راهبرد دو جهتی فشار و مذاکره از سوی آنان حکایت دارد.
اما در طرف مقابل، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان که یکشنبه شب در رأس هیئت ایرانی وارد آلماتی شده بود، در دیدار با «نورسلطان نظربایف»، رئیس جمهور قزاقستان گفت جامعه جهانی همچنان منتظر پاسخ های سازنده، منطقی و معتبر 1+5 به پیشنهادهای جامع ایران در نشست مسکو است.
ایران در دور پیشین مذاکرات در مسکو، پیشنهادی 5 ماده ای را مطرح کرده بود که با وجود اذعان منابع مختلف به جامعیت آن، هنوز با پاسخی از سوی غرب مواجه نشده است.
اما در دیدارهای مقدماتی پیش از برگزاری مذاکرات، صبح امروز علی باقری، معاون امنیت بین الملل و سیاست خارجی دبیر شورای عالی امنیت ملی با «ماژائو شو» نماینده چین در گروه 1+5 دیدار و گفت و گو کرد. از سوی دیگر، سخنگوی اشتون نیز در اظهاراتی از نیاز مبرم به پیشرفت واقعی و ملموس در مذاکرات امروز سخن گفت.
به هر حال، مذاکرات امروز آلماتی از ساعت 11 به وقت تهران با گرفتن عکس یادگاری جلیلی و اشتون آغاز شد. «تابناک» به نقل از منابع خبری داخلی و خارجی و به صورت لحظه به لحظه اخبار و گزارش ها مربوط به این مذاکرات را منتشر خواهد کرد.
**********
11:59: «بی بی سی»، شبکه دولتی انگلیس، از ساعاتی مانده به شروع مذاکرات، جنگ روانی خود را علیه برنامه هستهای صلحآمیز کشورمان کلید زده است. خبرنگار این شبکه با حضور در هتل «اینترکانتیننتال» و در جمع خبرنگاران ایرانی، تلاش دارد با طرح سؤالات جهتدار فضای مذاکرات را جهت دهد.
12:06: اندکی پیش از آغاز مذاکرات، پایگاه اینترنتی المانیتور به نقل ازیک منبع که به دلیل حساس بودن اطلاعات مایل به فاش شدن نامش نبود،گفت پیشنهاد 1+5 در آلماتی به ایران درواقع جدید نیست و صرفا برخی تغییرات جزئی نسبت به پیشنهاد بغداد در آن اعمال شده است. این منبع اضافه کرد در بسته آلماتی که قرار است روز سه شنبه به ایران ارائه شود کاهش جزئی برخی تحریم ها در حوزه طلا، پتروشیمی و برخی موارد کم اهمیت بانکی پیشنهاد شده است.
12:12: هیات های مذاکره کننده 1+5 به جز نماینده انگلیس همان هیات های قبلی هستند. جفری آدامز ، نماینده انگلیس در گروه 1+5 در مذاکرات آلماتی جای خود را به سایمون گس، داده است. ما ژائوشو، نماینده چین، ویندی شرمن، نماینده آمریکا، ژاک او دیبر نماینده فرانسه و هانس دیتر لوکاس نماینده آلمان در گروه 1+5 هستند.
12:14: خبرگزاری «رویترز» نوشته است که به نظر نمیرسد این دور از مذاکرات منجر به راهکاری نهایی شود، اما این امیدواری وجود دارد که بتوان در آن برای زمان برگزاری مذاکرات بعدی با موضوع برداشتن گامهای تنشزا، به توافق رسید.
12:16: سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا گروه 1+5 در مذاکرات امروز در آلماتی پیشنهاد جدید برای ایران دارند؟ گفت: ما یک «پیشنهاد تغییریافته» را ارایه خواهیم کرد.
12:21: یک منبع نزدیک به مذاکرات اعلام کرد که ایران یک پیشنهاد جدید در مذاکرات به ۱+۵ ارائه خواهد داد. این منبع مطلع در جمع خبرنگاران با بیان اینکه چارچوب کلی این پیشنهاد شبیه آنچه در مسکو ارائه شده و به روز است، یادآور شد: اصول مذاکراتی ایران در آن حفظ شده است. این منبع با اشاره به اینکه پیشنهاد مذکور نسخههای مختلفی دارد، خاطرنشان کرد: بسته به پیشنهاد طرف مقابل، نسخه متناسب با آن ارائه میشود. وی هدف از ارائه این پیشنهاد را راستی آزمایی ادعای طرف مقابل در مورد تلاش برای رسیدن به یک راه حل جامع با ایران خواند.
12:25: اقدام عجیب وزارت خارجه قزاقستان در ارائه رايگان كتابي با عنوان «جهان امن هسته اي» در حاشيه مذاكرات ١+٥ و ايران در آلماتي.
12:29: خبرگزاری دولتی چین (شین هوا) از ابراز امیدواری پکن نسبت به حصول پیشرفت در مذاکرات آلماتی خبر داد. به نوشته این خبرگزاری، ماژائوشو، نماینده چین در گروه 1+5 ابراز امیدواری کرده طرفین مذاکرات با با همکاری یکدیگر، به سوی دیدگاهی منعطف و عملگرا حرکت کرده و دغدغه های یکدیگر را در نظر بگیرند. وی گفت و گو و مذاکره را تنها راه حل صحیح برای حل موضوع هسته ای ایران دانسته است.
12:32: یک منبع مطلع گفت تاکنون از سوی گروه 1+5 پیشنهادی درباره تعطیلی فردو یا تعلیق غنیسازی 20 درصد به ایران ارائه نشده است. رسانههای غربی با انتشار اخباری درباره مذاکرات آلماتی ادعا کرده بودند که 1+5 در نشست آلماتی به دنبال تعیلق غنیسازی 20 درصد و نیز تعطیلی سایت فردو خواهد بود.
12:39: هیئت مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات گروه 1+5 در آلماتی، از یک پیشنهاد مهم رونمایی کرد که پیش از این هیچ اشاره ای به جزئیات آن نشده است.
12:54: گزارش ها حاکی از آن است که گزینههای پیشنهادی ایران برای گروه 5+1 منعطف بوده و بسته به پیشنهاد طرف مقابل قابل تغییر است. جمهوری اسلامی در روند مذاکرات تأکید کرده که مجموعه بسته پیشنهادی جدید و در عین حال جامعی را ارائه میکند. مقامات ایرانی تأکید کردهاند که گزینههای پیشنهادی جمهوری اسلامی منعطف بوده ومیتواند بسته به پیشنهاد غرب تغییر یابد. هدف جمهوری اسلامی از ارائه این مجموعه پیشنهادی دینامیک، سنجش نیت و مقاصد واقعی مذاکره کنندگان غربی است. دقایقی پیش مقامات ایرانی تأکید کردند که تاکنون بسته پیشنهادی جدیدی از جانب 5+1 دریافت نکردهاند.
13:04: «خاتین اوغلو» مدیر مسئول سرویس اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری ترند گفت که هدف تحریمها وادار کردن دولت ایران برای دست کشیدن از برنامه هسته ای بود، اما دولت ایران مصمم به ادامه این برنامه است. "هرچه هزینه تحریمها بالا برده شود، احتمال تفاهم با ایران و برگرداندن آن به نقطه صفر ناممکن خواهد شد".
13:08: مایکل مان در حالی که دور اول مذاکرات ایران و 1+5 در حال انجام است به میان خبرنگاران مستقر در هتل اینترکانتیننتال آمد و گفت: به صورت شفاف واکنشهایمان را به گزارش آژانس درباره نصب سانتریفیوژهای نسل پیشرفته در ایران اعلام کردیم. وی مدعی شد که اقدام ایران در نصب این سانتریفیوژها خلاف قطعنامههای موجود است و به نگرانیهایی که وجود دارد دامن می زند. سخنگوی اشتون اظهار کرد که ما منتظر یک حرکت واقعی هستیم و البته متوجه هستیم که این اقدامات یک شبه قابل تصمیمگیری نیستند.
13:23: مایکل مان از احتمال برگزاری مذاکرات دوجانبه میان ایران و اتحادیه اروپا در حاشیه نشست امروز آلماتی خبر داد. وی گفت اگر تمایلی به این مذاکرات باشد، احتمال برگزاری آن وجود دارد. وی به محتوای احتمالی این گفت و گوها اشاره ای نکرد.
13:25: مایکل مان در گفت و گو با خبرگزاری روسی «ریانووستی» گفت مذاکرات دور اول مذاکرات امروز که از ساعت 13:30 به وقت محلی آغاز شده، تا ساعت 16:30 ادامه خواهد داشت. پس از آن، زمان استراحتی برنامه ریزی شده که احتمال برگزاری مذاکرات دوجانبه در این زمان وجود دارد. وی همچنین اظهار داشت به عقیده اتحادیه اروپا، مذاکرات امروز به اتمام نرسیده و فردا نیز ادامه خواهد داشت. با این حال، وی ادامه یا پایان مذاکرات را وابسته به تحولات رخ داده در جریان آن دانست.
13:30: یک منبع آگاه ایرانی، اخبار برخی رسانه های غربی مبنی بر احتمال مذاکره مستقیم ایران و آمریکا در حاشیه مذاکرات را به شدت تکذیب کرد.
13:38: پایگاه مصری «اهرام آنلاین» گزارش داده است که احتمالا ایران در این دور از مذاکرات بحث تحولات سوریه و بحرین را نیز مطرح میکند.
13:58: دور اول مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ دقایقی پیش در آلماتی پایان یافت.
14:04: معاون وزیر امور خارجه روسیه امروز در آستانه مذاکرات ایران و گروه 1+5 اعلام کرد: روسیه امیدوار است در این دور مرحله جستجوی سازش آغاز شود. براساس گزارش خبرگزاری «ایتارتاس»، سرگئی ریابکوف افزود: برای چانه زدن باید اراده سیاسی ورود به این مرحله موجود باشد. وی توضیح داد که دو طرف باید در مورد توازن منافع قرار بگذارند. از تمام طرفها درخواست داریم که بیش از این نمیشود وقت تلف کرد. وی دو مساله اعتماد نداشتن دو طرف به یکدیگر و آمادگی نبودن برای قدم برداشتن به سوی یکدیگر را مهمترین موانع موجود بر سر راه دانست.