تاثیر تغذیه در ایجاد و کنترل میگرن و سردرد

به گزارش ایران اکونومیست؛ برخی افراد به‌دلیل داشتن مشکلاتی در دستگاه گوارش دچار سردرد شده یا سردردشان تشدید می‌شود. مثلا افرادی که سابقه میگرن دارند با کم‌خوری یا پرخوری دچار حملات میگرن می‌شوند. به این ترتیب که با کم‌ غذاخوردن قند خونشان کاهش می‌یابد و پرخوری انبساط در منطقه شکمی و معده‌شان را افزایش می‌دهد، اسید معده‌شان بیش از حد طبیعی ترشح می‌شود و ریفلاکس را به‌وجود می‌آورد و ریفلاکس بروز حملات سردرد میگرنی را افزایش می‌دهد.

چه غذاهایی سردردهای میگرنی را تشدید می‌کند؟

برخی غذاها می‌تواند در بدن بعضی افراد خاصیت محرک داشته و باعث سردرد در آنها شود. پیشنهاد متخصصان تغذیه به افرادی که زیاد دچار سردرد می‌شوند این است که در یک دفترچه، موادغذایی و غذاهایی را که 24ساعت قبل از سردردشدن‌شان مصرف کرده‌اند یادداشت و پس از مدتی آن را بررسی کنند. ممکن است در این بررسی به ماده غذایی خاصی برخورد کنند که در برنامه غذایی‌شان تکرار شده است بنابراین باید آن ماده را در رژیم غذایی‌شان محدود کنند. آزمایش دقیق این‌کار و پیدا کردن ماده حساسیت‌زا، آزمایش آلرژی است که در صورت تشدید علائم می‌توان آن را هم انجام داد و ماده حساسیت‌زایی را که باعث ایجاد سردرد می‌شود شناسایی کرد.

از جمله موادغذایی که موجب سردرد می‌شود یا شدت آن را افزایش می‌دهد عبارتند از: ترشیجات، سرکه، شکلات‌ها، چای غلیظ، قهوه غلیظ، سوسیس و کالباس، مرکبات، برخی ماهی‌ها، بعضی از انواع پنیرهای چرب مانند پنیر گودا، پنیر چدار و... . لازم به ذکر است که همه انواع پنیر این خاصیت را ندارند اما برخی افراد به این دلیل که شنیده‌اند پنیر می‌تواند سردرد را تشدید کند هیچ نوع پنیری مصرف نمی‌کنند و این درست نیست.

نوع روغنی که استفاده می‌کنید هم به کنترل سردرد کمک می‌کند. تا جایی که می‌توانید چربی‌های اشباع مانند چربی‌ گوشت ها، کره و روغن‌های جامد را کمتر مصرف کنید. از بین روغن‌های گیاهی هم روغن‌هایی که حاوی امگا3 هستند در کنترل سردرد موثرتر است، بنابراین برای پخت غذا از روغن‌هایی مانند کنجد استفاده کنید. حتما هفته‌ای یکبار ماهی بخورید و از ماهی‌هایی مانند شوریده، فیله ماهی تن، سالمون، سرخو و ماهی آزاد که امگا3 بالاتری دارد استفاده کنید.

سردرد با مشکلات گوارشی رابطه دارد

خوردن غذاهای نفاخ و نفخ کردن شکم می‌تواند میزان حملات میگرنی را بالا ببرد. بیمارانی که به نشانگان روده تحریک‌پذیر مبتلا هستند، کسانی که یبوست دارند و افرادی که خیلی دیر شام می‌‌خورند و بلافاصله می‌خوابند هم بیش از دیگران سردرد را تجربه می‌کنند، بنابراین اگر سردردهای با منشأ شکمی را زیاد تجربه می‌کنید در قدم اول باید برنامه غذایی خود را تنظیم کرده و هر روز سرساعت مشخص و منظمی غذا بخورید. این‌طور نباشد که یک روز صبحانه بخورید، روز دیگر نخورید، یک روز ساعت 2 ناهار بخورید، روز دیگر ساعت 5 و... بی‌نظم شدن برنامه غذایی میزان بروز سردردها را در افراد، بخصوص کسانی که زمینه ابتلای آن را دارند بیشتر می‌کند.

به اندازه و کافی غذا بخورید و بی‌دلیل حجم غذا را کاهش یا افزایش ندهید. خوردن غذاهایی که باعث افزایش اسیدمعده می‌شوند و در ادامه ریفلاکس می‌دهند، در ایجاد سردرد موثر است، بنابراین کسانی که از بیماری سردرد و میگرن رنج می‌برند بهتر است غذاهایی را که باعث مشکلات گوارشی می‌شود محدود کنند و از خوردن غذاهای خیلی چرب و غذاهایی که هضم سنگینی دارند بپرهیزند یا مصرف آنها را محدود کنند، زیرا سنگین شدن معده هم می‌تواند بروز سردرد را بیشتر کند.

سردرد دارید؛ کمتر نمک بخورید

حذف و کم کردن نمک می‌تواند در کاهش سردرد بسیار موثر باشد. از این رو احتمال بروز سردرد در افرادی که فشارخون بالایی دارند بیشتر است.


مطالعات نشان داده اگر رژیم غذایی فرد مبتلا به پرفشاری خون را به یک بیمار مبتلا به سردرد میگرنی بدهیم، سردردش تا حدی کنترل می‌شود. بنابراین افرادی که از سردرد میگرنی رنج می‌برند بهتر است در طول روز فقط به اندازه نصف قاشق چایخوری یا 3 گرم از انواع نمک‌های پنهان و غیرپنهان استفاده کنند. دقت کنید سدیم ـ که عنصر اصلی نمک است ـ در بسیاری از مواد غذایی حتی در بستنی، نان، غذاهای مختلف و... وجود دارد، بنابراین افرادی که سردرد میگرنی دارند باید تا حد ممکن به غذاهایشان نمک نزنند و به جای آن از چاشنی‌های دیگری استفاده کنند.

خوشبختانه حس چشایی قدرت تطابق بالایی دارد و پس از مدت بسیار کوتاهی به کم‌نمک شدن غذاها عادت می‌کند.

وزن بالا سردردها را تشدید می‌کند

مطالعات مختلف نشان می‌دهد افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند بیشتر و شدیدتر از سایر افراد سردرد می‌گیرند، بنابراین یکی از راه‌های پیشگیری از سردرد داشتن وزن متعادل است، اما فراموش نکنید کاهش وزن سریع و غیراصولی خود می‌تواند باعث ایجاد سردرد یا تشدید آن شود. از این‌رو توصیه می‌شود حتما زیرنظر متخصص تغذیه و با یک روش استاندارد وزن کم کنید.

به نظر می‌رسد سردرد و چاقی از چند جهت با هم در ارتباط هستند. یکی از آنها اتفاقاتی است که در معده رخ می‌دهد. یعنی برخی هورمون‌ها و آنزیم‌هایی که برای هضم و جذب غذا در معده ترشح می‌شود در سردرد هم موثر است. حال وقتی معده کوچک می‌شود، هورمون‌ها هم کمتر ترشح می‌شود و سردردها کاهش می‌یابد.

از طرفی چاقی و وزن‌ بالا، یک استرس برای بدن به حساب می‌آید. وقتی بدن چاق می‌شود در واقع به آن استرس وارد می‌شود. استرس هم عامل ترشح برخی مواد در بدن است که در ایجاد سردرد تاثیر دارد؛ بنابراین وقتی وزن کم می‌شود این مواد کمتر ترشح می‌شود و سردرد کاهش می‌یابد.